Thursday, April 24, 2014

ጠቅላይ ሚኒስትር ኃይለማርያም ዛሬ ባቀረቡት ሪፖርት ያስገረሙኝ

April 24/2014

ጠቅላይ ሚኒስትር ኃይለ ማርያም የዘጠኝ ወር ሪፖርት ለምክርቤት ዛሬ ሐሙስ ከጥቂት ደቂቃዎች በፊት አቅርበው ጨረሱ።ከቤቴ ጀምሮ ትራንስፖርት እየሄድኩ በሞባይሌ ከአዲስ አበባ ኤፍ ኤም ላይ እየተከታተልኩ ነበር።ብዙ የሚባሉ ነገሮች ነበሩት።ነገር ግን ሁሉንም ለማንሳት ጊዜ የለኝም።ከእነኝህ ውስጥ ግን ያስገረሙኝን ብቻ ላንሳ።ቀድመው ወደስልጣን ሲመጡ የፎከሩበት ሙስናን አድበስብሰው ማለፋቸው አንዱ ነው።የዋናው ኦዲተር መስርያቤት ''ሀገር ተዘረፈ ለኢትዮጵያ ድረሱላት'' የሚል ሪፖርት ለምክርቤቱ ካቀረበ ዛሬ ሁለተኛ ቀኑ ነው።ሪፖርተር ጋዜጣም ዘግቦታል።ጉዳዩን ጠቅላይ ሚኒስትሩ የኦዲተር መስርያቤቱ ምን ያህል ነፃነት እንዳለው እያደነቁ በመንገር ሊሸውዱን መሞከራቸው አስገርሞኛል።እንደሳቸው ቀጥታ አባባል ''ማሳጅ'' ያልተደረገ ሪፖርት በማለት ጠርተውታል።የሪፖርቱን ታማኝነት በሌላ በኩል አረጋገጡ ማለት ነው። ሆኖም በጠራራ ፀሐይ አሰራር እና መመርያ ያልገደባቸው ሌቦች እንዴት ሀገር እንደሚዘርፉ እና የችግሩ ምንጭ እራሱ የመንግስታቸው እና የኢህአዲግ የሰው ኃይል በሙስና የተጨማለቀ መሆኑን ግን ለመንገር አልደፈሩም።

ሌላው ብድር የተበደርነው ''አበዳርዎቻችን ስለሚያምኑን ነው'' የሚል አባባል መጠቀማቸው ነው።እውን ጠቅላይ ሚኒስትር አሁን ባለንበት ዓለም ሃገራት ብድር የሚሰጡት ተበዳሪው ሀገር የመክፈል አቅም አለው በሚል ብቻ ነው? ለእዚህ ነው አበዳሪ ሃገራት ብድር ለሕንድ ከመስጠት ይልቅ ለመካከለኛው አፍሪካ ብድር የሚፀድቀው? የብድር ዓላማ አንዱ የመመለስ ዕድሉ ቢሆንም ሌላው የሃገራትን ፖሊሲ እጅ መጠምዘዣ መሳርያ ስለሆነም ጭምር ነው።አቶ ኃይለማርያም እየነገሩን ያሉት  ''የመመለስ አቅማችን ስላደገ ብቻ ነው'' የሚለው አባባላቸው አይዋጥልኝም።ይልቁን ከ 5 ቢልዮን ዶላር በላይ ብድር ተበድረን ለምን ለሙሰኛ እና ለሌባ ሲሳይ እንደሚደረግ ቢነግሩን ደስ ይል ነበር። መድበለ ፓርቲ በተመለከተ ያሉት ''ልብ ውልቅ'' ነው።ያደክማል።

''ኢንቨስተር የሀገር ሉዓላዊነትን አይነካም በተለይ በጋምቤላ የእዚህ አይነቱ አደጋ የለም''ላሉት።ኢንቨስተር በእራሱ ጠላት አይደለም ግን የሉአላዊነት አደጋ የመሆን አጋጣሚዎች ግን አሉ።በተለይ ኢንቨስተር ተቀባዩ ሀገር እና መንግስት እንደ እኛ በሙስና የተጨማለቀ ከሆነ የከፋ ነው።ወደ እኛ ሀገር ስንመጣ ኢንቨስተሮቹ መሬት ብቻ ሳይሆን ወንዞችን የግላቸው እያደረጉ ከመሆናቸው አንፃር ብቻ ስናየው ብዙ ነገሮች ይከሰቱልናል።ሲመጡም ውሃ ከሀገራቸው በሃይላንድ እያመጡ ልያጠጡ አይደለም የመጡት ወንዞቻችን እና ዝናማችንን ነው የፈለጉት።ኢንቨስተር የሀገር ሉዓላዊነትን የመዳፈር አጋጣሚ መኖሩን ለማየት ወደ ኃላ ታሪክ ቢመለከቱ አሰብ ላይ ጣልያን እግሯን የተከለችው ከአንድ ሱልጣን በገዛችው ቁራሽ መሬት (በኢንቨስተር ስም) መሆኑን ከእርስዎ አይሰወረም። ለመሆኑ 'የልማት ጥናት' ትምህርት እራሱ ድንበር ዘለል ኩባንያዎች multi-national corporations (MNC) በሀገሮች የውስጥ ጉዳይ እየገቡ ለብዙ ሃገራት የፀጥታ ችግር መሆናቸውን ያስተምር የለም እንዴ? በእዚህ ዙርያ በዓለማችን በርካታ ድርሳናት ለመፃፋቸው ጠቅላይ ሚኒስትራችን አላነበቡም? በአንድ ወቅት የኢትዮጵያ ውጭ ጉዳይ ሚኒስትር የነበረ ቀጥሎ ጠቅላይ ሚኒስትር የሆነ ሰው የአንዲት ሀገር ሉዓላዊነት አደጋዎች የመምጫ አቅጣጫዎችን አያውቅም ብሎ ማለት ይከብዳል።ግን ሃገሩ ኢትዮጵያ ሆነ እና ጠያቂ ጠፋ።

ጉዳያችን 

የወታደራዊ መኮነኖች ቅነሳ?! ህወሓት እየተዳከመ መሆኑ የሚያሳይ ሌላ ማስረጃ ደግሞ በተለያዩ ክልሎች ይሰሩ የነበሩ የህወሓት የደህንነት ሰዎች ከያንዳንዱ ክልል መባረራቸው ነው!

April 24/2014
አብርሃ ደስታ

ህወሓቶች ከትግራይ የሚቀነሱ ወታደራዊ መኮነኖች ሲኖሩ ከኦሮምያ፣ ደቡብና አማራ ክልሎች ደግሞ ይጨመራሉ የሚል መረጃ ያስደነገጣቸው ይመስላል። በዚህ መረጃ የደነገጠ የህወሓት ካድሬ ካለ በትክክል ስለ ህወሓት መረጃ የለውም ማለት ነው።
በወታደራዊ መኮነኖች ቁጥር መቀነስና መጨመር ጉዳይ ሙያዊ ትንታኔ መስጠት አስፈላጊ ይመስለኛል። ምክንያቱም ወታደራዊ መኮነንነት ማዓርግ እንጂ ሹመት አይደለም። የራሱ የሆነ ወታደራዊ ዲሲፕሊንና ሳይንስ አለው። ስለዚህ በዚህ ጉዳይ አስተያየት ለመስጠት የተሟላ ሙያዊ መረጃ ሊኖረኝ ይገባል። አሁን የምችለው ሙያዊ አስተያየት ሳይሆን ፖለቲካዊ አስተያየት መስጠት ብቻ ነው። በዚሁ መሰረት የኢትዮጵያ መከላከያ ሰራዊት የብሄር (ወይ የክልል) ተዋፅዖ መሰረት ያደረገ ሳይሆን የኢህአዴግ አባል ድርጅቶች ተዋፅዖ መሰረት ያደረገ ነው።

(ወታደራዊ ማዓርግ የብሄር ተዋፅዖ መሰረት ያደረገ መሆን አለበት ብዬ አላምንም። ልምድና ብቃት ያለው፣ ለደረጃ መኮነንነት የሚመጥን ስብእናና ዕውቀት ያለው እንዲሁም ለሀገሩ ለመስራት ፍቃደኛ የሆነ፣ አካላዊና አእምሮአዊ ብቃት ያለው፣ ሁሉ ወታደራዊ ማዓርጉ ማግኘት አለበት፣ ሀይማኖቱ፣ ብሄሩና የፖለቲካ እምነቱ ግምት ዉስጥ ሳይገባ።) መከላከያ ሰራዊታችን (በተለይ ወታደራዊ መኮነኖች) የብሄር ወይ ክልል ተዋፅዖ የለውም። የፓርቲ ተዋፅዖ ነው ያለው።

መኮነናዊ ማዓርግ የሚሰጠው በብሄር ሳይሆን በፖለቲካ ነው (የህወሓት፣ የብአዴን፣ ኦህዴድ፣ ደኢህዴን ምናምን እየተባለ)። ማንኛውም ትግርኛ ተናጋሪ ወታደራዊ ማዓርግ የሚሰጠው ይመስላችኋል? የህወሓት ደጋፊ (በውስጥ አባል) ካልሆነ በቀር? ወታደራዊ ማዓርግ የሚሰጠው በፖለቲካ አመለካከቱ ነው። እንኳን መኮነኖች የጉምሩክና ገቢዎች ሰራተኞችም በፓርቲ ተዋፅዖ የተዋቀሩ ናቸው። በዚሁ መሰረት የህወሓት ወታደራዊ መኮነኖች ሲቀነሱ፣ የብአዴን፣ ኦህዴድና ደኢህዴን መኮነኖች ሲጨምሩ ከመለስ ዜናዊ ሞት በኋላ የህወሓትን ዓቅም በሌሎች የኢህአዴግ አባል ድርጅቶች እየተዋጠ መሄዱ የሚያሳይ ነው። የህወሓት የበላይነት እያበቃ መሆኑ ምስክር ነው። ህወሓት እየተዳከመ መሆኑ የሚያሳይ ሌላ ማስረጃ ደግሞ በተለያዩ ክልሎች ይሰሩ የነበሩ የህወሓት የደህንነት ሰዎች ከያንዳንዱ ክልል መባረራቸው ነው። አሁን በሌሎች ክልሎች ይሰልሉ የነብሩ ህወሓቶች ተባረው በትግራይ መቐለ ከተማ ተሰባስበዋል። ይህን ሁሉ የሚያሳየው የህወሓትን መዳከም ነው።

መከላከያ ሰራዊታችን ከአንድ ፓርቲ አገልጋይነት ወደ ሀገር አገልጋይነት (ሀገራዊ ሰራዊት) እናሸጋግረዋለን። ሰራዊቱ አይፈርስም ግን የፓርቲ ሳይሆን የሀገር (የመንግስት) ይሆናል።

AN URGENT APPEAL – From Mesfin Wolde-Mariam

April 24/2014

The UN Human Rights Commission
The African Union Human Rights Commission
The International Red Cross
Amnesty International
Human Rights Watch
And
All Men and Women of GOOD WILL
Reeyot Alemu
Reeyot Alemu
Reeyot Alemu is a budding Ethiopian poet, essayist, and journalist. There are not many Ethiopians of her caliber inside the country. She has been languishing in the famous Ethiopian Prison in Qalliti for almost three years. She was charged of terrorism, a crime she totally abhors. She was sentenced first for eighteen years but later reduced to three.
With the exception of her mother and father, she is not allowed to communicate with anyone, including her sisters, brothers as well as her fiancée.
Reeyot, although constantly in agonizing pain and in need of help, is held in solitary confinement with a very old and sickly foreign woman who herself requires assistance.
Reeyot is suffering from some growth in her breasts. The prison authorities have been reluctant to take her to hospital for medical checkup, even when her parents were prepared to pay the bill. When she became seriously ill she was allowed to see a doctor as a result of which she was taken to the hospital and operated upon. But no sooner had the surgeon finished the operation than she was immediately taken back to prison even before she had fully recovered from the Anastasia.
She now suffers from a relapse on the operated breast and similar growth in her other breast. The prison authorities still demonstrate their reluctance to provide medical treatment even at the expense of her parents.
May God provide the necessary courage to all those institutions and organizations to cry out effectively for this young lady who is suffering at the hands of insensitive prison administration.

አንድነት ፓርቲ የሚሊዮኖች ድምፅ ቁጥር 3 ንቅናቄ ዝግጅት እንዲጀመር ወሰነ!! የሚሊዮኖች ድምፅ

April 24/2014

ንቅናቄው የሚሊዮኖች ድምፅ ለነፃና ፍትሐዊ ምርጫ (Millions of Voices for Free & Fair Election) የሚል መሪ ቃል ይኖረዋል፡፡
ከህዝብ ግንኙነት ያገኘነው መረጃ እንደሚያመለክተው ማክሰኞ ዕለት የአንድነት ስራ አስፈፃሚ አስቸኳይ ስብሰባ ካደረገ በኋላ ትግሉን ወደ ህዝቡ ማውረድና ህዝቡ የትግሉ ባለቤት እንዲሆን ለማስቻል የተጀመረው ንቅናቄ ተጠናክሮ የሚቀጥልበት ሁኔታ ላይ ተወያየ፡፡
ስራ አስፈፃሚው ወቅቱ 24 ሰዓት የሚሰራበት መሆኑን በማመን በሰላማዊ መንገድ ህዝቡን ያሳተፈ ትግል አቀጣጥሎ ለውጥ ማምጣት እንደሚቻልና ለውጥ ማምጣት ከሚቻልባቸው መንገዶች አንዱ ሕዝባዊ ንቅናቄ መፍጠር እንደሆነ በማመን ከፍተኛ ውይይት ተደርጎበታል፡፡
ከውይይቱ በኋላም በቅርቡ ይፋ የተደረገው የሚሊዮኖች ድምፅ ለመሬት ባለቤትነት በተቀመጠው ዕቅድ መሰረት ከተጠናቀቀ በኋላ የሚሊዮኖች ድምፅ ለነፃና ፍትሐዊ ምርጫ (Millions of Voices for Free & Fair Election) በሚል መሪ ቃል እንዲቀጥል፤ ምርጫውን መሰረት ያደረገ ሕዝባዊ ንቅናቄ እንዲጀመርና ለዚህ ሰፊ ዘመቻም ዝግጅት እንዲደረግ መወሰኑን እንዲሁም ይህንን ንቅናቄ የሚመራ ግብረ-ኃይል የሚቋቋምበት ሁኔታ በፍጥነት እንዲመቻች በሚል ከስምምነት መደረሱን መረጃ ያመለክታል፡:

Wednesday, April 23, 2014

በቅስቀሳ ላይ የነበሩ የሰማያዊ ፓርቲ አባላት ታሰሩ

April 23/2014
የሰማያዊ ፓርቲ ሚያዚያ 19 ቀን በአዲስ አበባ ለጠራው ሰልፍ፣ ቅስቀሳ ያደረጉ የሰማያዊ ፓርቲ አባላት መታሰራቸውን የሰማያዊ ፓርቲ በፌስ ቡክ ገጹ ገለጸ።
በአዲስ አበባ አስተዳደር አካባቢ ከተገኙ ምንጮቻችን በደረሰን ዘገባ መሰረት፣ የአዲስ አበባ አስተዳደር ከደህንነት ሃላፊዎች ፣ ሚያዚያ 19 ቀን ለሰማያዊ እንዲፈቀድ መመሪያ መስጠታቸውን በመግለጽ ፣ «እስከ አሁን የሰማያዊ ፓርቲ፣ ለሚያዚያ 19 ቀን ሰልፍ የእውቅና ደብዳቤ ገና በእጁ ያልያዘ ቢሆንም ፣ በአስተዳደሩና በደህንነት ሃላፊዎች መካከል የተፈጠረው ዉዝግብ ነገሩን በሌላ አቅጣጫ ካልወሰደው በስተቀር፣ ሰማያዊ የእውቅና ደብዳቤ በጥቂት ቀናት ዉስጥ ያገኛል ተብሎ ይጠብቃል» ስንል መዘገባችን ይታወቃል።
የሰማያዊ ፓርቲ ሊቀመንበር ለጀርመን ድምጽ ራዲዮ ዛሬ በሰጡት ቃለ ምልልስ፣ በርካታ አባሎቻቸው እንደታሰሩ ገልጸው፣ ከአስተዳደሩ እውቅና ገና እንዳላገኙም ተናገረዋል። በአዲስ አበባ አስተዳደር አካባቢ ያለውን ሁኔታ ለማጥራት ያደረግነው ሙከራ እስከአሁን አልተሳካም።
የታሰሩ የሰማያዊ ፓርቲ አባላት የሚከተሉት ናቸው ፡
ቂርቆስ ፖሊስ መምሪያ /6ኛ ፖሊስ ጣቢያ/
1. መርከቡ ሀይሌ
2. ሰለሞን ፈጠነ
3. ዘሪሁን ተሰፋዬ
4. አናኒያ ኢሳያስ
5. ፋሲካ ቦንገር
6. ጀሚል ሽኩር
7. ሰይፈ ፀጋዬ
ጉለሌ ፖሊስ መምሪያ
1. የሽዋሰ አሰፋ
2. እመቤት ግርማ
3. ዮናስ ከድር
4. እየሩሳሌም ተሰፋው
5. አበራ ኃ/ማርያም
6. አበበ መከተ

በኢሕአዴግ የአዲስ አበባ አደረጃጀቶች ስለ አክራሪነት በተካሔደ ውይይት በማኅበረ ቅዱሳን ላይ የተሰነዘረው ፍረጃና ክሥ ተሳታፊዎችን አስቆጣ

April 23/2014
  • ውይይቱ ቀጣዩ የአሰላለፍ ስልትና የምት አቅጣጫ የሚወሰንበት ሊኾን ይችላል
  • ተሳታፊዎች ፍረጃዎችንና ክሦችን በመረጃና በሐሳብ የበላይነት ማጋለጥ ይገባቸዋል
AFRO TIMES TUESDAY EDITION
(አፍሮ ታይምስ፤ ቅጽ ፩ ቁጥር ፯፤ ማክሰኞ እና ረቡዕ፤ ሚያዝያ ፲፬ – ፲፭ ቀን ፳፻፮ ዓ.ም.)
ገዥው ግንባር ኢሕአዴግ በሃይማኖት ይኹን በማንኛውም ሽፋን የሚደረግን የፖሊቲካ ግጭት ለመመከት በሚል በአዲስ አበባ በተለያዩ አደረጃጀቶች ውስጥ ከታቀፉ አባሎቹ ጋራ ውይይት በማካሔድ ላይ መኾኑ ተገለጸ፡፡
በአዲስ አበባ ዐሥር ክፍለ ከተሞች 116 ወረዳዎች ካሉት ሰባት የግንባሩ አደረጃጀቶች ማለትም የሴቶች፣ ወጣቶች፣ መምህራን፣ የመንግሥታዊና መንግሥታዊ ያልኾኑ ድርጅቶች ሠራተኞች፣ የአነስተኛ ጥቃቅን ተቋማት ከእያንዳንዳቸው የተውጣጡ ስድሳ፣ ስድሳ አባላትን ያሳተፈና ሦስተኛ ሳምንቱን የያዘ ውይይት በመካሔድ ላይ ይገኛል፡፡
‹‹የሃይማኖት ተቋማትና ተከታዮች በሰላም አብሮ የመኖር ወርቃማ ተሞክሮና የማስቀጠል ፋይዳው››፣ ‹‹አዲሲቷ ኢትዮጵያና የሃይማኖት ብዝኃነት አያያዝ››፣ ‹‹አክራሪነትና ጽንፈኝነት ከሕገ መንግሥታችን ጋራ ያለው የማይታረቅ መሠረታዊ ቅራኔና መፍትሔው›› በሚሉ ርእሶች በቀረቡ ጽሑፎች ላይ የተመሠረተው ውይይቱ ለአራት ተከታታይ ዙሮች እንደሚካሔድ ተመልክቷል፡፡
‹‹የመደማመጥ መድረክ›› የተሰኙት የመጀመሪያዎቹ ኹለት ዙሮች፣ ከቀረቡት ጽሑፎች ጋራ በተያያዘ የተዘጋጁ የመወያያ ነጥቦችን አስመልክቶ የተሳታፊዎች ግንዛቤና አቋም ምንድን ነው የሚለውን ለማወቅ ጥያቄዎች፣ አስተያየቶችና አቋሞች በስፋት እንዲነሡና በዚህም ስልት በአባላት ውስጥ ያለውን ስሜት በቀጥታ ለማዳመጥ የታቀደበት መኾኑ ተገልጦአል፡፡
ባለፈው ሳምንት በተከናወኑት የውይይቱ ኹለተኛ ዙር መድረኰች÷ በአወያይነት በተመደቡት የወረዳ ጽ/ቤት ሓላፊዎች አማካይነት በየፈርጁ ተጠቃለው ለበላይ አመራር (ለፌዴራል ጉዳዮች ሚኒስቴር) ቀርበዋል ለተባሉት የተሳታፊዎች ጥያቄዎች፣ አስተያየቶችና አቋሞች የግንባሩና የመንግሥት አቋሞች፣ መረጃዎችና ዕቅዶች በምላሽነት እንደተሰጡ ታውቋል፡፡
በቀጣይ በሚካሔዱት ኹለት ዙሮች፣ በተናጠል ሲወያዩ የቆዩት የሰባቱ አደረጃጀቶች ስድሳ፣ ስድሳ ተሳታፊዎች በጋራ በመገናኘት በሥልጠና አመለካከታቸውንና ግንዛቤያቸውን ያስተካክሉበታል ተብሎ የሚጠበቅ የማጥራትና የመግባባት መድረክ እንደሚኾን ተጠቁሟል፡፡
በዚኽ መልኩ የሠለጠኑት የየወረዳው 420 የግንባሩ ‹‹የልማትና ዴሞክራሲያዊ ሥርዓት ግንባታ አደረጃጀቶች›› በቀጣይ በተመሳሳይ አጀንዳ ላይ እንደሚጠራ በሚጠበቀው የብዙኃን መድረክ ከሕዝቡ ጋራ ተቀላቅለው በተለያዩ ስልቶች በመሳተፍ መድረኰቹ በታቀደው አቅጣጫ እንዲመሩና ወደተፈለገው መደምደሚያ እንዲደርሱ በማድረግ ድርጅታዊ ተልእኮዎቻቸውንና ስምሪቶቻቸውን እንደሚወጡ ተመልክቷል፡፡
‹‹ጠባብነት፣ ትምክህትና አክራሪነት›› የኪራይ ሰብሳቢነት አመለካከቶች እንደኾኑና ከሕዝብ አቅም ግንባታ አኳያ ዋናው ርብርቡ በእነዚህ ላይ እንደኾነ መንግሥታዊ ጽሑፎች ይገልጻሉ፡፡ ሙስሊሙ ከጠባብነት፣ ኦርቶዶክስ ክርስቲያኑ ከትምክህት ርእዮት ጋራ የመዳበል ባሕርያት እንደሚታይባቸው የሚገልጹት የመንግሥት ሰነዶች÷ በእኒኽ ባሕርያት በተቃኙ ‹‹ሃይማኖታዊ ርእዮቶች›› ላይ የተመሠረተ ሽብርተኝነትና ሃይማኖታዊ ግጭት ሊፈጠር እንደሚችል ታሳቢ አድርጎ ርእዮቶቹን ‹‹በትምህርትና ሥልጠና፣ በዴሞክራሲያዊ አኳኋን›› መታገልና የለዘብተኝነትና የመቻቻል ባህል እንዲዳብር የተጠናከረ ሥራ መሠራት እንዳለበት ያሳስባሉ፡፡
mahibere kidusanየመንግሥት የመልካም አስተዳደርና ልማት ጉዳዮች ተያይዘው በተነሡባቸው ባለፉት ኹለት የውይይት ዙሮች አንዳንድ የመድረክ አወያዮች ለስብሰባው አካሔድ ተቀምጧል ከተባለው ድርጅታዊና መንግሥታዊ አቋምና አቅጣጫ በተፃራሪ በኦርቶዶክሳዊው ማኅበረ ቅዱሳን ላይ ያሰሙት ገለጻ፣ የውንጅላና የፍረጃ መንፈስ የተጠናወተው ከመኾኑም በላይ ያልተፈለገ አደገኛ ውጤት ሊያስከትልም እንደሚችል አስጠንቅቀዋል፡፡
በየካ፣ በቦሌ እና በልደታ ክፍላተ ከተማ የተለያዩ ወረዳዎች የተሳተፉ የአፍሮ ታይምስ ምንጮች ስምና ሓላፊነታቸውን ለይተው የጠቀሷቸው አወያዮች÷ ‹‹ማኅበረ ቅዱሳን መዋቅሩን አጥንቶ ፋይናንሱን እኔ ካልያዝሁትና ካልተቆጣጠርሁት ብሏል፤ ስለዚህ አክራሪ ነው››፤ ‹‹ማኅበረ ቅዱሳን ቤተ ክርስቲያኒቱ ከሰጠችው ደንብ ውጭ ይንቀሳቀሳል፤ ስለዚህ አክራሪ ነው››፤ ‹‹መንግሥት ማኅበረ ቅዱሳን አክራሪ ለመኾኑ አስገራሚ አስገራሚ መረጃዎች አሉት›› የሚሉና የመሳሰሉ ክሦችንና ፍረጃዎችን መሰንዘራቸውን አስረድተዋል፡፡
የት/ቤት(መምህራን) አደረጃጀት አባላት እንዲሁም የስብሰባው ተሳታፊ ካህናት በበኩላቸው፣ በቅርበት ጠንቅቀው የሚያውቋቸው በርካታ የማኅበሩ አባላት መኖራቸውንና ፍረጃውና ክሡ በማስረጃ መደገፍ እንዳለበት አለበለዚያ ማኅበሩን ይኹን አባላቱን ይገልጻቸዋል ለማለት እንደሚያዳግት በመጥቀስ ተቃውመዋል፡፡
አወያዮቹ ማስረጃ እንዲያቀርቡና አነጋገራቸውን እንዲያርሙ በጥብቅ ያስጠነቀቁት ተሳታፊዎቹ፣ ውይይቱ በዚህ መንፈስ የሚካሔድ ከኾነ በተሳትፎ ለመቀጠል እንደሚቸገሩ በማሳወቅ ስብሰባውን ጥለው ለመውጣት ተነሣስተው እንደነበርና አወያዩ አካል መድረኩን መሪዎች በሌሎች በመተካት አስቸኳይ እርማት በማደረጉ በተሳትፏቸው ለመቀጠል እንደቻሉ ተጠቁሟል፡፡
ሌሎች የአጥቢያ አብያተ ክርስቲያናት ተሳታፊዎች በበኩላቸው፣ ማኅበሩ ቤተ ክርስቲያኒቱ አጽድቃ በሰጠችው መተዳደርያ ደንብ መሠረት እንደሚንቀሳቀስና የፈጸማቸውን ዐበይት ማኅበራዊና የልማት ተግባራት፣ የአገልግሎቱ ዕሴቶችና ትሩፋቶች ያስገኙትን አገራዊ ጠቀሜታዎች በመዘርዘር አስረድተዋል፤ በተሰነዘሩት ፍረጃዎችና ክሦች አንጻርም እውነታውን በመግለጽ ፍረጃውና ክሡ ሕገ መንግሥታዊውን ሃይማኖት ነክ ድንጋጌ የሚጥስ ጣልቃ ገብነት ነው በሚል ኮንነውታል፤ በሕግ አውጭነት ሉዓላዊ ሥልጣኗ አገልግሎቱን የፈቀደችለት ቤተ ክርስቲያ እንኳ ያላለችውን ሕዝብን ሰብስቦ ማኅበሩን በአክራሪነት መወንጀል የማኅበሩን ገጽታ በማጠልሸት ከሕዝቡ ለመነጠልና ሕዝቡን በማኅበሩ ላይ ለማዝመት ተይዟል ብለው የሚጠረጥሩት ዘመቻ አካል ነው ብለው እንደሚያዩትም አመልክተዋል፡፡
‹‹ከመቻቻል በላይ በፍቅር እየኖርን ነው፤ ከሕጋዊነትም በላይ በፍቅር እየኖርን ነው፤›› በማለት በመድረኩ ‹መቻቻል› እና ‹የሕግ የበላይነትን ማስከበር› በሚል ከተገለጸው ባሻገር ሕዝቡ በሰላም አብሮ የመኖር ዕሴቶቹን ጠብቆ በፍቅርና በመገናዘብ እየኖረ መኾኑን ይልቁንም በዚህ ረገድ ከአክራሪነትና ጽንፈኝነት ጋራ በተያያዘ የሚሰጡ ማብራሪያዎች አንዱን የድህነትና ኋላቀርነት ሌላውን የሥልጡንነት መለዮ የሚያስመስል ትርጉም እንዳያሰጡ ማስተዋልና ጥንቃቄ ሊደረግባቸው እንደሚገባ ተመክሯል፡፡
በተያያዘም ‹‹ታሪካችን ረዥም ነው የሚለውን ትምክህት መዋጋት›› በሚል ከመጀመሪያው ምእት ዓመት (34 ዓ.ም.) አንሥቶ የሚቆጠረው የቤተ ክርስቲያኒቱ ብሔራዊ ታሪክ በቅ/ሲኖዶስ አባላት ሳይቀር የመንግሥት ሓላፊዎች የተተቹበትና እንዲታረሙም የተጠየቁበት ኾኖ ሳለ ለውይይት በቀረቡት ጽሑፎች ውስጥ በአግባቡ አለመስፈሩ የመጽሐፍ ቅዱሱን እውነታ መቆነጻጸልና ጥንታዊነቷን የማደብዘዝ ውጥን እንዳለ የሚጠቁም ነው ተብሏል፡፡
እስልምና በሰላም ገብቶ እንዲስፋፋ ምክንያት ኾነዋል የተባሉትን ንጉሥ አርማህ ‹‹በወቅቱ የነበሩ ኢትዮጵያዊ ንጉሥ›› ከማለት በቀር ስማቸውንና ክርስቲያናዊነታቸውን በመግደፍ የቀድሞዎቹ ነገሥታት በአጠቃላይ ብዝኃነትን እንደ አደጋ የሚመለከቱና የአንድ ሃይማኖት ፖሊሲ የሚያራምዱ ነበሩ ማለትም በአነስተኛው አነጋገር ቅንነት የጎደለው እንደኾነ ተሳታፊዎቹ ለአፍሮ ታይምስ አስተያየታቸውን ሰጥተዋል፡፡
የመድረኩ አወያዮች በማኅበረ ቅዱሳን ላይ ለሰነዘሯቸው ክሦችና ፍረጃዎች ቅሬታ አቅራቢ ተሳታፊዎችን በግልጽ ይቅርታ መጠየቃቸው ተገልጦአል፡፡ ፍረጃውና ክሡ ለውይይቱ ከተሰጣቸው ተሰብሳቢውን የማዳመጥ አቅጣጫ አልፈው የተናገሩት መኾኑን በማመን መሳሳታቸውን የገለጹትም ‹‹ማንንም እንዳትፈርጁ፣ ‘specific’ እንዳታደርጉ ተብለናል፤ የመላእክት ስብስብ አይደለንም፤ ሰዎች ነንና እንሳሳታለን›› በማለት ነበር፡፡
ይኹንና ይህ ነው የተባለ ማስረጃ ባይጠቅሱም መንግሥት በሕግ የሚጠይቃቸው አንዳንድ ግለሰቦች ሊኖሩ እንደሚችሉ ሳይጠቁሙ አላለፉም፤ መንግሥት በልዩነትና ግጭት ወቅት ሰላምና ጸጥታን ለማስጠበቅ በሚል ካልኾነ በቀር በሃይማኖት ጣልቃ እንደመግባት ተደርጎ የቀረበውን አስተያየትም አልተቀበሉትም፡፡
የውይይቱ ዓላማ ኢሕአዴግ መራሹ መንግሥት ከአባሉና ከአጠቃላይ ሕዝቡ አቋምና ግንዛቤ በመነሣት በትምክህትና ጠባብነት የሃይማኖት አክራሪነት ርእዮት አራማጅነት በሚፈርጃቸው ወገኖች ላይ በቀጣይ የሚይዘውን አሰላለፍና የምት አቅጣጫ ለመወሰንና ይኹንታ ለማግኘት የሚጠቅምበት ሊኾን እንደሚችል ብዙዎች ያምናሉ፡፡
በቀጣዮቹ ኹለት ውይይቶችና ከዚያም በኋላ በታቀዱ የሕዝብ መድረኮች የስብሰባ ጥሪ የተደረገላቸው ኹሉ እስከ አኹን እንደታየው መዘናጋት ሳይሆን በስብሰባ እየተገኙ አካሔዱን በሐሳብና የመረጃ የበላይነት ማጋለጥና ተገቢው አቋም ላይ እንዲደረስ መትጋት እንደሚገባቸው ያሳስባሉ፡፡

በጎንደር 30 ሺህ ቤቶች እንደሚፈርሱ ታወቀ – ‹‹በከተማዋ ውጥረት ነግሷል››

April 23/2014

ጎንደር፡- በጎንደር ከተማ ቀበሌ 18 ከ30 ሺህ በላይ ቤቶች የተገነቡባቸው ሶስት ሰፈሮች ሊፈርሱ መሆኑን በስፍራው የሚገኙ የነገረ ኢትዮጵያ ምንጮች አስታወቁ፡፡ በከተማዋ ቀበሌ 18 ከተመሰረቱ ከ7 አመት በላይ የሆናቸው አርማጭሆ፣ ገንፎ ቁጭና ህዳሴ የተባሉ ሰፈሮች ውስጥ የተገነቡ ከ30 ሺህ የሚልቁ ቤቶችን እንዲያፈርሱ ለነዋሪዎች ትዕዛዝ በተሰጠበት ስብሰባ የተካፈሉ ነዋሪዎች ገልጸዋል፡፡

በስብሰባው ላይ ነዋሪዎቹ፣ ‹‹ህገ ወጥ ከሆነ ያኔ ሕገ ወጥ ነው ልትሉን ይገባ ነበር፡፡ ህገ ወጥ ነው ከተባለስ ይህ ሁሉ ዜጋ በርካታ ገንዘብ አፍስሶ ቤት ከሰራና ለ7 አመት ከኖረ በኋላ ህጋዊ ማድረግ አይቻልም ነበር? ይህም ካልሆነ ተለዋጭ ቦታ ተሰጥቶንና ሰፊ ጊዜና ተለዋጭ ጊዜ ተሰጥቶን
እንጂ በድንገት ተነሱ ልትሉን አይገባም›› የሚል መከራከሪያ ማንሳታቸው ታውቋል፡፡ በተጨማሪም፣ ‹‹እኛ የራሳችን አገርና ቦታ ላይ የምንገኝ ዜጎች ነን፡፡ ቤታችንን የሰራነው ማንም ሳያግዘን በራሳችን ጥረት ነው፡፡ የኤርትራ፣ የሱዳን፣ የሶማሊያ ዜጎች ወደ ኢትዮጵያ ተሰደው ሲገቡ የሚገባቸው ነገሮች ይሰጣቸዋል፡፡ እኛ ግን ያለምንም ቅድመ ዝግጅት፣ ካሳና ተለዋጭ ታ ሳይሰጠን ቤታችሁን አፍርሱ መባላችን ዜግነታችንም ጥያቄ ውስጥ ያስገባ ነው›› ብለዋል ነዋሪዎቹ፡፡

የከተማዋ ባለስልጣናት በበኩላቸው፣ ‹‹መንግስት ህገ ወጥ ነው ብሎ የሚያምነውን ሁሉ ማፍረስ መብቱ ው፡፡ አይደለም ጎንደር አዲስ አበባ ውስጥም ቤት ይፈርስባቸዋል፡፡›› በሚል ለማሳመን ሞክረዋል፡፡ ‹‹በዚህ ጊዜ ውስጥ ልጆቻችን ይዘን የት ልንሄድ ነው… ሽማግሌዎችስ የት ይደርሳሉ?›› የሚሉ ሌሎች አንገብጋቢ ጥያቄዎችን አንስተው አጥጋቢ ልስ ያላገኙት ነዋሪዎቹ ከባለስልጣናቱ ጋር ባለመስማማታቸው አብዛኛዎቹ ‹‹ማፍረስ ከተፈለገ እናንተው አፍርሱት እንጂ እኛ አናፈርስም፡፡›› በሚል ስብሰባውን አቋርጠው መውጣታቸውን ለማወቅ ተችሏል፡፡
ነዋሪዎቹ እስከ ሚያዚያ 7 አፍርሱ፣ ካለፈረሳችሁ እኛው ስለምናፈርሰው እቃችሁን አውጡ ቢባሉም አሁንም ድረስ በአቋማቸው ጸንተው የሚመጣውን ለመቀበል መዘጋጀታቸውን ምንጮቻችን ጨምረው ተናግረዋል፡፡ በሌላ በኩል ህዝቡ በክረምት ተፈናቅሎ የት ይደርሳል በሚልና እንዲፈርስ በሚፈልጉት

የከተማው ባለስልጣናት መካከል ውጥረት መንገሱን ለማወቅ ተችሏል፡፡ በተጨማሪም ህዝብን አሳምጻችኋል የተባሉ 12 ሰዎች መታሰራቸውና ከጎንደር በተጨማሪ ቆላ ድባና ሌሎች ከተሞችም ቤቶች እንዲፈርሱ ትዕዛዝ መሰጠቱን መረጃዎች ጠቁመዋል፡፡ በተመሳሳይ ከሰሞኑ በባህር ዳር ከተማ ነዋሪዎችን ከማፈናቀል ሂደት ጋር በተገናኘ ህዝብና ፖሊስ በመጋጨታቸው የሰው ህይወት ማለፉ ይታወሳል፡፡

አዲስ አበባ፣ ኦሮምያና ሕገ-መንግስቱ!

April 23/2014

የአዲስ አበባና የኦሮምያ ግንኙነት የፌደራል ስርዓቱ ተግባራዊ መሆን ከጀመረ ጊዜ አንስቶ እያወዛገበ ያለ ጉዳይ ነው። በቅርቡ ደግሞ የአዲስ አበባ አስተዳደር የ10 እና የ25 ዓመት የተቀናጀ የጋራ ልማት ፕላን በማዘጋጀት በተለምዶ “ፊንፊኔ ዙሪያ ልዩ ዞን” ተብሎ በሚጠራው አካባቢ የሚገኙ ከተሞችን ከአዲስ አበባ ጋር ለማቀናጀት ጥረት መጀመሩ ተድበስብሶ ያለፈውን የፌደራሊዝም ጥያቄ እንደገና እንዲያገረሽ አድርጎታል።
የተቀናጀ የጋራ ልማት ፕላኑ በአዲስ አበባ ዙሪያ የሚገኙ የኦሮምያ ከተሞችን ወደ አዲስ አበባ ሊቀላቅል ነው በሚል ሥጋት በተቃዋሚ ጎራ የተሰለፉ የኦሮሞ ብሔር ፓርቲዎችና በክልሉ ገዢ ፓርቲ ኦህዴድ አመራርና አባላት ጭምር ጥያቄ እየተነሳ ነው። ጥያቄው የመርህ፣ የአፈፃፀም ችግሮችና ሕገ-መንግስታዊ ጥሰትን ያነገበ ቢመስልም በውስጡ ከማንነት ነጠቃ ጋር የተያያዘም መልዕክት አለው። ጥያቄው በመርህ፣ በአፈፃፀም መጓደል፣ የማንነት ነጠቃና ሕገ-መንግስታዊ ጥሰት መፈፀም የታጨቀ በመሆኑም ለመፍትሄ አሰጣጥ አስቸጋሪ አስመስሎታል።
የጥያቄውም አቀራረብ በገዢና በተቃዋሚ ጎራ ባሉ የኦሮሞ ልሂቃን ዘንድ እየተነሳ በመሆኑም ሁኔታውን ውስብስብ ያደረገው ይመስላል። የጥያቄውም ይዘት ቀደም ሲል “ፊንፊኔ የኦሮምያ ናት” የሚለውን ትቶ “ፊንፊኔ ወደ ኦሮምያ መስፋት የለባትም” ወደሚል ተቃውሞ መሸጋገሩም ሌላኛው አወዛጋቢ ሁኔታ ነው። ይህ ሁኔታ በእስራኤልና ፍልስጤም የሚታየውን የዘመናት አለመግባባት በአዲስ አበባ እና በኦሮምያም ይደገም ይሆን ያሰኛል።
በመርህ ደረጃ “ፊንፊኔ የኦሮምያ ናት” የሚል አመለካከት ካለ ከተማዋ ወደየትኛውም የኦሮምያ አካባቢዎች መስፋፋቷን መቃወም የግራን እጅ በቀኝ እጅ ከመቁረጥ አይለይም። በሌላ በኩል ደግሞ አዲስ አበባ እንደ ፌዴራሉ ስርዓት መቀመጫ ማደግና መስፋፋት ይኖርባታል። አዲስ አበባ የሀገሪቱ ሁሉም ሕዝቦች መኖሪያ የአህጉሪቱም መዲና እንደመሆኗ መጠን እድገቷ ወደላይ (Vertical) እንጂ ወደ ጎን (Horizontal) መሆን የለበትም የሚለው የኦሮሞ ሊሂቃን መከራከሪያ በቀጥታ የፌደራል ስርዓቱን በሙሉ ልብ ያለመቀበል ችግር መሆኑን ሊጠቁም ይችላል።
የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረንስ (ኦፌኮ) ምክትል ሊቀመንበር አቶ ሙላቱ ገመቹና ዋና ፀሐፊው አቶ በቀለ ነጋ “ፕላንና ልማት” በሚል ሰበብ ሕገ-መንግስቱ መጣስ የለበትም ብለው ከሚከራከሩ የክልሉ ተወላጆች መካከል ግንባር ቀደሞቹ ናቸው።
በተለይ አቶ በቀለ ብሔር ብሔረሰቦች መተዳደር ያለባቸው በፌዴራል ስርዓቱ ነው ሲሉ ለሰንደቅ ጋዜጣ በሰጡት አስተያየት ይገልፃሉ። የፌዴራል ስርዓቱን ተማምነንበት የምንኖረው ካልሆነ መሸዋወድ የለብንም ይላሉ። የፌዴራል ስርዓቱ ለኦሮምያ ክልል የሰጠው ድንበር በልማትና በከተማ ልማት ስም ሊጣስ አይገባም። ክልሎችም እራስን በራስ የማስተዳደር መብት በሕገ-መንግስቱ የተረጋገጠላቸው በመሆኑ ሊከበር እንደሚገባም ያስረዳሉ።
አቶ ሙላት ገመቹም በሕገ-መንግስቱ አንቀፅ 49(5) ላይ ኦሮምያ ከአዲስ አበባ ማግኘት የሚገባት “ልዩ ጥቅም” አልተከበረም ሲሉ ሌላ መከራከሪያ ያቀርባሉ። በእርግጥም በተጠቀሰው አንቀፅ ላይ የኦሮምያ ክልል፣ የአገልግሎት አቅርቦት ወይም የተፈጥሮ ሀብት አጠቃቀምና የመሳሰሉትን ጉዳዮች በተመለከተ እንዲሁም አዲስ አበባ በኦሮምያ ክልል መሐል የሚገኝ በመሆኑ የሚነሱ ሁለቱን የሚያስተሳስሩ አስተዳደራዊ ጉዳዮችን በተመለከተ ያለው ልዩ ጥቅም ይጠበቃል ሲል ገልጾ ዝርዝር ሕግ እንደሚወሰን ያስረዳል።
የሕገ-መንግስቱን ድንጋጌ መሬት ለማውረድ ዝርዝር ሕግ ማስፈለጉ ይዋል ይደር የሚባል ጉዳይ አይደለም። ያም ሆኖ በኦሮሞ ልሂቃን ዘንድ በተደጋጋሚ የሚነሳው ኦሮምያ በአዲስ አበባ ከተማ ውስጥ ልዩ ጥቅም ማግኘት አለበት የሚል የአንድ ወገን መከራከሪያ ያቀርባሉ። ይሁን እንጂ በዚሁ ሕገ-መንግስታዊ ድንጋጌ ውስጥ አዲስ አበባም በኦሮምያ ክልል ውስጥ ማግኘት የሚገባት ልዩ ጥቅም ማግኘት እንዳለባትም አሻሚ አተረጓጎም ያለው በሚመስልም አዲስ አበባም እንደ ፌዴራል ከተማ ከኦሮምያ ክልል ማግኘት የሚገባት ልዩ ጥቅም እንዳለም መረዳት ያስፈልጋል።
በሌላ በኩል አዲስ አበባ በድርብ የፌዴራል መንግስቱና የኦሮምያ ዋና ከተማ እንደመሆኗ መጠን የአዲስ አበባን ወደ ጎን መስፋፋት መቃወም ሌላ ጥያቄ ያጭራል። እነ አቶ ሙላት ግን አዲስ አበባ በድርብ የፌዴራል ስርዓቱና የኦሮምያ ክልል ዋና ከተማ ብትሆንም አዲስ አበባ በኦሮሞዎች እየተመራች አይደለችም የሚል መከራከሪያም ያነሳሉ። ይሁን እንጂ ኢህአዴግ አዲስ አበባን ከተቆጣጠረና ከተማዋንም በከንቲባነት መተዳደር ከጀመረች ጊዜ አንስቶ በከንቲባነት የሚሾሙ ግለሰቦች ከኦሮሞ ብሔር ብቻ መሆኑን ማስታወስ ይቻላል።
አቶ ሙላትና ሌሎች በገዢውም ሆነ በተቃዋሚው ውስጥ የሚገኙ የኦሮሞ ሊህቃን የአዲስ አበባ መስፋፋት የኦሮምያ የቆዳ ስፋት (Size) ሊያንስ ይችላል የሚሉት በዋናነት የፌዴራል ስርዓቱንና ሕገ-መንግስቱን በመጥቀስ ነው። ነገር ግን ሕገ-መንግስቱም ሆነ የፌዴራል ስርዓቱ መሬት ላይ ካለው ተጨባጭ ሁኔታ ጋር እየተጣጣመ የሚሻሻል እንጂ አንድ ቦታ የሚቆም እንዳልሆነ ይታወቃል። በፌዴራል ስርዓቱ ማዕቀፍ ውስጥ የተዋቀሩ ክልሎችን ድንበር የሀገር ሉአላዊነት አስመስሎ ተለጥጦ ሲቀርብም ይታያል።
የሕገ-መንግስቱ አንቀፅ 48(1) ስለ ክልሎች አከላለል ለውጦች ያወሳል። በዚሁ ድንጋጌ ላይ የክልሎችን ግንኙነት እንደ “ድንበር” ሳይሆን እንደ “ወሰን” ያቀርባል። በክልሎችም መካከል የወሰን ጥያቄ ሲነሳ ከተቻለ በሚመለከታቸው ክልሎች ስምምነት እንደሚፈታ ያ ካልተቻለ ግን በፌዴሬሽን ምክር ቤት እንደሚወሰን ያስረዳል። የፌዴሬሽን ምክር ቤቱም የሕዝብን አሰፋፈርና ፍላጎት መሠረት በማድረግ እንደሚወስን ተደንግጓል።
በዚሁ ድንጋጌ መሠረት የፌዴሬሽን ምክር ቤት በአዲስ አበባ አስተዳደርና በኦሮምያ ክልል መካከል የወሰን አለመግባባት ሲከሰት የሕዝብ አሰፋፈርና ፍላጎትን መሠረት በማድረግ እልባት እንደሚሰጥ መረዳት ይቻላል። ይህም ማለት ክልሎች በሕገ-መንግስቱ የራሳቸው ወሰን ቢኖራቸውም በጊዜ ሂደት በሚነሱ የልማትም ሆነ የከተማ ልማት እቅድ ጥያቄ ወሰኑን በማሸጋሸግም ሆነ በሌላ አሰራር የሕዝብን አሰፋፈርና ፍላጎት በማየት መፍትሄ እንደሚሰጥ ይጠቁማል። በሌላ አነጋገር አዲስ አበባ ከዛሬ 20 ዓመት በፊት ያላት ድንበር ላይ ቆማ ትቀራለች ማለት እንዳልሆነ ይልቁኑ በሕዝብ ፍላጎትና አሰፋፈር መሠረት ወሰኗ ወደ ኦሮምያ ክልል እየሰፋ ሊሄድ እንደሚችል መረዳት ይቻላል።
የእነ አቶ በቀለም ሆነ የሌሎች የኦሮሞ ልሂቃን ሌላው መከራከሪያ የኦሮምያ መሬት እየተቆረሰ ለአዲስ አበባ መሰጠት እንደሌለበትና አሰራሩም አንድ ቦታ መቆም እንዳለበት በአፅንኦት ይናገራሉ። ነገር ግን የክልሎችን ስልጣንና ተግባር በሚዘረዝረው የሕገ-መንግስቱ አንቀፅ 52(2)መ ላይ ክልሎች መሬትና የተፈጥሮ ሐብትን የሚያስተዳድሩት የፌዴራል መንግስቱ በሚያወጣው ሕግ እንደሆነ ይደነግጋል። ይህም ማለት የኦሮምያ ክልል ሕዝብ በሕገ-መንግስቱ ተወስኖ በተሰጠው “ወሰን” ሕዝቡ እራሱን በራሱ የማስተዳደርና የመምራት መብት ቢኖረውም የኦሮምያን መሬትና የተፈጥሮ ሐብት የሚያስተዳድረው ግን የፌደራል መንግስቱ በሚያወጣው ሕግ መሆኑ ሊዘነጋ አይገባውም።
በእነ አቶ በቀለም ሆነ በሌሎች የኦሮሞ ልሂቃን ዘንድ የአዲስ አበባ መስፋፋት የኦሮሞ ተወላጆችን ያፈናቅላል፣ ከከተማዋ የሚወጣው ደረቅና ፈሳሽ ቆሻሻ የኦሮምያን ወንዞች እየበከለ ነው። ከዚያም አለፍ ሲል “የማንነት ነጠቃ” ነው። ቀደም ሲል በነበረው ሀገር የማቅናት ስም የኦሮሞን ሕዝብ እንደገና ገባር ለማድረግ ነው ሲሉም ስጋታቸውን ይገልፃሉ።
በመርህ ደረጃ ሕዝብን ማፈናቀል ሕገ-ወጥነት ነው። በሕገመንግስቱ አንቀጽ 40(4) ላይ የኢትዮጵያ አርሶ አደሮች መሬት በነፃ የማግኘትና ከመሬታቸውም ያለመነቀል መብታቸው የተከበረ እንደሆነና አፈፃፀሙም በሕግ እንደሚወሰን፤ እንዲሁም በዚሁ ድንጋጌ አንቀፅ ንዑስ አንቀጽ 7 ላይ መንግስት ለሕዝብ ጥቅም ሲል ለሚወስደው መሬትም ሆነ ንብረት ተመጣጣኝ ካሣ እንደሚከፍል ያስገነዝባል። ስለሆነም በአዲስ አበባ መስፋፋት ሳቢያ የሚፈናቀሉ የኦሮሞ ብሔር ተወላጆች ወይም አርሶ አደሮች ተመጣጣኝ ካሣ አግኝተው ሊነሱ ይችላሉ እንጂ አዲስ አበባ አትስፋፋም ብሎ መቃወም የሕገ-መንግስቱን ድንጋጌ መቃወም ሊሆን ይችላል።
ከከተማዋ የሚወጣው አካባቢን የሚበክለው ቆሻሻም በተመለከተ በሕገ-መንግስቱ አንቀፅ 44 ላይ ተደንግጓል። መንግስት ዜጎች ንፁህና ጤናማ በሆነ አካባቢ እንዲኖሩ ኃላፊነቱን ይወጣል እንጂ አዲስ አበባ የኦሮምያን ክልል በቆሻሻ ስለበከለች ብቻ ከተማዋ ማደግና መስፋፋት እንደሌለባት አይደነግግም። በመሆኑም የአፈፃፀምና የመርህ ጥያቄዎችን አደባልቆ በማንሳት የከተማዋን እድገት ባለበት እንዲቆም ማድረግ ተገቢም ተመካሪም አይሆንም።
     የማንነት ነጠቃ እና ከሀገር ማቅናት ጋር ተያይዞ የተነሳው የገባርነት ስጋትም በተመለከተ በሕገ-መንግስቱ መግቢያ ላይ እንደቀረበው በሀገሪቱ ታሪክ አንዱ ሌላኛውን የሚያስገብርበት ስርዓት ግብአተ-መሬቱ መረጋገጡ፣ ይልቁኑ የኢትዮጵያ ብሔር ብሔረሰቦችና ሕዝቦች እራሳቸውን በራሳቸው እያስተዳደሩ መሆኑን ይህም ተግባራዊ መሆኑን ያስረዳል። “የማንነት ነጠቃ” የሚለው አገላለፅም ከጠባብነት አመለካከት ጋር ሊዛመድ እንደሚችልም ያስጠረጥራል። አሁን ባለው ነባራዊ ሁኔታ ከተሜነትን (Urbanization) የአንድ የተወሰነ ብሔር ማንነት ነጠቃ አድርጎ መወሰዱ ጉንጭ የሚያለፋ ክርክር ሊሆን ይችላል።

ዋና ኦዲተር ለብክነት የተጋለጡ በቢሊዮኖች የሚቆጠሩ ሒሳቦችን አጋለጠ

April 23/2014

-ከ1.5 ቢሊዮን ብር በላይ ያልተሰበሰበ ሒሳብ አለ
-785 ሚሊዮን ብር ሕጋዊ ያልሆነ ወጪ ታይቷል
-ከ2.3 ቢሊዮን ብር በላይ ያልተሠራበት በጀት ተገኝቷል
የፌደራል ዋና ኦዲተር መሥሪያ ቤት ላለፉት በርካታ ዓመታት ለፓርላማ ሲያቀርበው እንደቆየው ሁሉ፣ ለብክነት የተጋለጠ በቢሊዮኖች የሚቆጠር የመንግሥት ሀብት መኖሩን ባለፈው ሚያዝያ 14 ቀን 2006 ዓ.ም.
ለፓርላማው ይፋ አድርጓል፡፡ ተመሳሳይ ሪፖርቶችን ሲሰማ የቆየው ፓርላማው ፈጣን ዕርምጃ ከመውሰድ ይልቅ የአንድ ዓመት ገደብን መስጠት መርጧል፡፡

በዝቅተኛ የደመወዝ ክፍያ ምክንያት ሠራተኞችን ለማቆየት መቸገራቸውን የገለጹት የፌደራሉ ዋና ኦዲተር አቶ ገመቹ ዱቢሶ፣ ችግሩን ለመቅረፍ ራሳቸው ጭምር በቡድን መሪነት በተሳተፉበት የ130 የፌደራል መንግሥት መሥሪያ ቤቶችን የ2005 ዓ.ም. በጀት ኦዲት በማድረግ፣ እንዲሁም በኦዲት ሰርቪስ ኮርፖሬሽን የስምንት መሥሪያ ቤቶችን ኦዲት በማሠራት፣ በአጠቃላይ የ138 መሥሪያ ቤቶችን ኦዲት በመተንተን የኦዲት ግኝቱን ለፓርላማ አቅርበዋል፡፡

ከቀረበው የፋይናንስ ሕጋዊነትን የተመለከተ የኦዲት ሪፖርት ውስጥ አንድ ቢሊዮን 527 ሚሊዮን ብር ተሰብሳቢ ሒሳብ መኖሩን፣ ሕጋዊ ሥርዓቱን በልተከተለ መንገድ የተለያዩ የመንግሥት ድርጅቶች 785 ሚሊዮን ብር ወጪ ማድረጋቸውን፣ የተፈቀደው በጀት በትክክል ሥራ ላይ መዋሉን ለማረጋገጥ በተደረገ ኦዲት ደግሞ 2.3 ቢሊዮን ብር ያልተሠራበት በጀት መገኘቱን ይፋ አድርገዋል፡፡

ውዝፍ ተሰብሳቢ ሒሳብ ሕጉ በሚፈቅደው መሠረት በወቅቱ ካልተወራረደ ወይም ካልተሰበሰበ በቆየ ቁጥር የመሰብሰብና ወደ ሀብትነት የመለወጥ ዕድሉ አሳሳቢ መሆኑን የገለጹት ዋና ኦዲተሩ፣ ኦዲት ከተደረጉት መሥሪያ ቤቶች 77 በሚሆኑት ላይ 877.1 ሚሊዮን ብር በደንቡ መሠረት ሳይወራረድ መገኘቱን አስረድተዋል፡፡ 

ከላይ ከተጠቀሰው ያልተወራረደ ውዝፍ ተሰብሳቢ ሒሳብ ውስጥ ከፍተኛውን ድርሻ ከያዙት መካከል በግብርና ሚኒስቴር የግብርና ቴክኒክ ሙያና ትምህርት ሥልጠና ማስተባበሪያ 173.6 ሚሊዮን ብር፣ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር 149.5 ሚሊዮን ብር፣ የትምህርት ሚኒስቴር 100 ሚሊዮን ብር ይገኙበታል፡፡

ዋና ኦዲተር የመንግሥት ገቢ በአግባቡ መሰብሰቡን ለማጣራት ባካሄደው ኦዲት 32.2 ሚሊዮን ብር ከገቢ ግብር፣ ከቀረጥና ታክስ እንዲሁም ከሌሎች ገቢ መሰብሰብ በሚፈቅዱ ደንቦች መሠረት አለመሰብሰቡን አረጋግጧል፡፡

ገቢ ሰብሳቢ መሥሪያ ቤቶችና ድርጀቶች አግባብ ባለው ሕግና ደንብ መሠረት የመንግሥት ገቢ በአግባቡ መሰብሰባቸውን ለማረጋገጥ በተደረገ ኦዲት 326.7 ሚሊዮን ብር ያልተሰበሰበ ውዝፍ ገቢ መኖሩ ተረጋግጧል፡፡ አብዛኛው ይህ ውዝፍ ያልተሰበሰበ ገቢ የሚመለከተው የገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣንን እንደሆነ ከኦዲት ሪፖርቱ ለመረዳት ተችሏል፡፡ የገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣንን በጊዜያዊነት ወደ አገር የሚገቡ ዕቃዎች የጊዜ ገደባቸውን ካጠናቀቁ በኋላ፣ የጊዜ ገደቡ በሕግ አግባብ እንዲራዘም ካልተደረገ በስተቀር በዋስትና የተያዘውን ገንዘብ የመውረስ መብት በሕግ ተሰጥቶታል፡፡ ነገር ግን በጊዜያዊነት ገብተው የመቆያ ጊዜያቸውን ያጠናቀቁ በድምሩ 222.5 ሚሊዮን ብር የዋስትና ገንዘብ አለመሰብሰቡን የኦዲት ሪፖርቱ ያስረዳል፡፡

‹‹የሚሰበሰብ ገቢ መንግሥት ለሚያከናውናቸው የልማትና ማኅበራዊ አገልግሎቶች መስፋፋትና ለአገሪቱ የዕድገትና ትራንስፎሜሽን ዕቅድ መሳካት ወሳኝ ሚና የሚኖረው በመሆኑ፣ የመንግሥት ሕግና ደንብ ተከብሮ መሠራት አለበት፤›› ሲሉ ዋና ኦዲተሩ አቶ ገመቹ አሳስበዋል፡፡

ሕጋዊነት የጎደላቸው ወጪዎችን በተመለከተ ባቀረቡት ሪፖርት 785 ሚሊዮን ብር አግባብነት የጎደላቸው ወጪዎች መኖራቸውንም አስረድተዋል፡፡ ከዚህ ውስጥ በዋነኝነት የሚጠቀሰው በ25 መሥሪያ ቤቶች በወጪ ተመዝግቦ ነገር ግን የወጪውን ትክክለኛነት ለማረጋገጥ ማስረጃ ሊቀርብበት ያልቻለ 202.6 ሚሊዮን ብር በወጪ ተመዝግቦ ተገኝቷል፡፡

የግዥ አዋጁን እንዲሁም ደንብና መመርያን ያልተከተሉ ግዥዎችን በተመለከተ ደግሞ፣ 43 መሥሪያ ቤቶች 165.9 ሚሊዮን ብር ደንብና መመርያን በመጣስ ወጪ አድርገዋል ብለዋል፡፡ ሌሎች 41 መሥሪያ ቤቶች ደግሞ 76 ሚሊዮን ብር ደንብና መመርያን በመጣስ ክፍያ መፈጸማቸውን በሪፖርታቸው ገልጸዋል፡፡

ሒሳቦች በወጪነት የሚመዘገቡት የሚፈለገው አገልግሎት መገኘቱን ወይም የሚፈለገው ንብረት በአግባቡ በእጅ መግባቱ ሲረጋገጥ ቢሆንም፣ 13 መሥሪያ ቤቶች አገልግሎቱን ወይም ንብረቱን ሙሉ በሙሉ ሳያገኙ የከፈሉትን የ234.8 ሚሊዮን ብር ቅድመ ክፍያ በወጪ መዝገብ ይዘው ተገኝተዋል፡፡ በመሆኑም የተፈለገው አገልግሎት ወይም ንብረት ሙሉ በሙሉ እስኪፈጸም ድረስ በተሰብሳቢ መያዝ ይኖርበታል የሚል አስተያየት ሰጥተዋል፡፡

በ104 መሥሪያ ቤቶች ደግሞ ለተለያዩ ግዥዎች አራት ሚሊዮን 471 ሺሕ ብር ያላግባብ በብልጫ መከፈሉን የኦዲት ሪፖርቱ ያስረዳል፡፡

በተጨማሪም በአሥር መሥሪያ ቤቶች የንብረት ገቢ ደረሰኝ ያልቀረበለት 22.6 ሚሊዮን ብር ወጪ መኖሩን፣ በሌሎች ሰባት መሥሪያ ቤቶች ደግሞ 1.6 ቢሊዮን ብር ቀረጥ የተከፈለባቸው ንብረቶች ገቢ መሆናቸውን ለማረጋገጥ አልተቻለም፡፡

ቀረጥ ተከፍሎባቸው ንብረቶቹ ገቢ ለመሆናቸው ለማረጋገጥ ካልተቻለባቸው መሥሪያ ቤቶች ትልቁን ድርሻ የያዘው፣ የቅድሚያ ማስጠንቀቂያና ምላሽ ዳይሬክቶሬት ሲሆን፣ በቀጣይነት ደግሞ ጤና ጥበቃና ትምህርት ሚኒስቴር ተጠቅሰዋል፡፡

በ23 መሥሪያ ቤቶች የወጪውን ትክክለኛነት ማረጋገጥ ያልተቻለ 90.9 ሚሊዮን ብር መኖሩን ሪፖርቱ ያስረዳል፡፡ 

የፌደራል መንግሥት ግዥ አፈጻጸም መመርያ በግንባታ ቦታ ላይ ላሉ ዕቃዎች፣ ወይም ግንባታ ላይ ላልዋሉ ክፍያ መፈጸምን የሚከለክል ቢሆንም፣ 11 መሥሪያ ቤቶች ይህንን በመጣስ 168.6 ሚሊዮን ብር መክፍላቸውን ሪፖርቱ ያስረዳል፡፡ መንግሥት የግንባታ ዕቃዎችን በብድር ሲያገኝ የተገኘው ቁስ መጠን ተሰልቶ ከግንባታ ወጪ ላይ መቀነስ የሚገባው ቢሆንም፣ አራት መሥሪያ ቤቶች ግን 18.3 ሚሊዮን ብር የሚያወጡ በብድር የተገኙ የግንባታ ዕቃዎች ወጪን ሳይቀንሱና ለመንግሥት ካዝና ሳያስገቡ በኦዲቱ ተገኝተዋል፡፡

የተፈቀደላቸውን በጀት በትክክል ለሥራ አውለዋል ወይ የሚለውን ለማጣራት በተደረገ ኦዲት ደግሞ፣ በ96 መሥሪያ ቤቶች 2.3 ቢሊዮን ብር ያልተሠራበት በጀት ተገኝቷል፡፡ ይህ ሪፖርት ከቀረበ በኋላ መድረኩ ለውይይት ክፍት የነበረ ቢሆንም፣ የፓርላማው አባላት በቁጭትና በእልህ እንዳለፈው ዓመት ሲናገሩ አልተስተዋሉም፡፡

ብቸኛው የፓርላማ የግል ተወካይ የሆኑት ዶ/ር አሸብር ወልደ ጊዮርጊስ የኦዲት ሪፖርቱን አስመልክተው፣ ‹‹በዚህ አገር ማንም ምንም ሊያደርግ አይችልም የሚሉ ባለሥልጣናት ያሉ ይመስለኛል፡፡ እርስዎ እንደዚያ ያስባሉ ወይ?›› የሚል ጥያቄ ዋና ኦዲተሩን አቶ ገመቹ ዱቢሶን ጠይቀዋል፡፡

አቶ ገመቹ ዱቢሶ በሰጡት ምላሽ፣ እንዲዚህ ዓይነት አስተሳሰብ ይኖራል ብለው እንደማይገምቱ፣ ነገር ግን ችግር መኖሩን እያወቁ የማያስተካክሉ ኃላፊዎች መኖራቸውን፣ አንዳንድ ጊዜ በሒሳብ ባሙያዎች የሚታለሉ ኃላፊዎች እንዳሉ መረዳታቸውን ገልጸዋል፡፡

መደረግ የሚገባውን በተመለከተ በዶ/ር አሸብር ለተነሳው ጥያቄ ዋና ኦዲተሩ የሰጡት ምላሽ በዋና ኦዲተርና በአፈ ጉባዔው መካከል በተደረገ ስምምነት በ2006 ዓ.ም. የኦዲት ሪፖርት ላይ የሚገኙ የኦዲት ግኝቶች እስካሁን በነበረው ግዝፈት የሚቀጥሉ ወይም የማይሻሻሉ ከሆነ፣ ሕጋዊ ቅጣት በመሥሪያ ቤቶቹ ኃላፊዎች ላይ ለመውሰድ ስምምነት መኖሩን አስረድተዋል፡፡ ከዚህ በተጨማሪ የፓርላማው ቋሚ ከኮሚቴዎች የሚከታተሏቸውን አስፈጻሚ መሥሪያ ቤቶች በይበልጥ መጠየቅ እንደሚገባቸው የተገለጸ ሲሆን፣ ሚያዝያ 16 ቀን 2006 ዓ.ም. የ2006 ዓ.ም. የዘጠኝ ወራት ሪፖርት ለማቅረብ በፓርላማው የሚገኙት ጠቅላይ ሚኒስትር ኃይለ ማርያም ደሳለኝ በዚህ ጉዳይ ላይ በስፋት ጥያቄ ይቀርብላቸዋል ተብሎ ይጠበቃል፡፡ 

እውቅና የተሰጠው የሚያዚያ 26ቱ የአንድነት ሰልፍ በደህንነቶች ትእዛዝ እውቅና ተነፈገ

April 23/2014

ከአዲስ አበባ የደረሰን ዜና እንደሚጠቁመው፣ የአንድነት ፓርቲ ሚያዚያ 19 ሰልፍ ለማድረግ ቢጠይቅም፣ የፖሊስ አዛዞች በዚያን ቀን በቂ ጥበቃ ማዘጋጀት አንችልም በማለታቸው፣ አስተዳደሩ ሚያዚያ 26 ቀን እንዲደረግ ጠይቆ የነበረ ሲሆን፣ ለሚያዚያ 26 የእውቅና ደብዳቤ ለመዉሰድ ወደ አስተዳደሩ ጽ/ቤት ያመሩት የአንድነት ከፍተኛ አመራሮች፣ የእውቅና ደብዳቤ ሳይቀበሉ መመለሳቸውን ያነጋገርናቸው የአንድነት አመራር አባል ገለጹ።
የአስተዳደሩ ሃላፊዎች፣ ከደህንነት ጽ/ቤት ለአንድነት ሰልፍ እውቅና እንዳይሰጡ በቀጥታ መታዘዛቸዉን የገለጹት የአንድነት አመራር ፣ አዲስ አበባ በከንቲባው ሳይሆን፣ የአዲስ ሕዝብ ባልመረጣቸው ከበስተጀርባ ሆነው በሚፈልጡና በሚቆርጡ ጥቂቶች መዳፍ ስር የወደቀችና በአምባገነኖች የምትገዛ መሆኑን አመላካች ነው ብለዋል።
አንድነት ፣ ሕገ ወጥ በሆነ መንገድ፣ ሰልፍ ለማድረግ በአገዛዙ እውቅና ያልተሰጠበት የሚያዚያ 26 ቀኑ፣ አራተኛው ቀን ሲሆን፣ ከፋሲካ እሁድ ዉጭ ባሉ ሶስት እሁዶች ፣ መጋቢት 28፣ ሚያዚያ 5 እና ሚይዚያ 19 ቀንም ሰልፍ ለማድረግ ተጠይቆ በደህንነቶች ትእዛዝ እውቅና አለመሰጠቱ ይታወቃል።
ከሰልፍ ጋር በተገናኘም የአዲስ አበባ አስተዳደር ሚያዚያ 19 ቀን ሰልፍ ለማድረግ አንድነት ፓርቲ ጠይቆ እውቅና አልሰጥም ቢልም፣ ለአንድነት በተከለከለበት ቀን ለሰማያዊ ፓርቲ እውቅና እንዲሰጥ የደህንነት ሃላፊዎች መመሪያ መስጠታቸውን፣ በአዲስ አበባ ያሉ ምንጮቻችንን በመግለጽ መዘገባችን ይታወቃል።
በአንድነት ፓርቲ ላይ እየተደረገ ያለው ሕግ ወጥ እርምጃ፣ ከአስተዳደሩ ዉጭ ያሉ የደህንነት ሃላፊዎች፣ በቀጥታ የአስተዳደሩ የሰማያዊ ሰልፍ ፍቃድ ኦፊሰር የሆኑትን፣ አቶ ማርቆስን ፣ በማዘዝ እየፈጸሙት ያለ አሳዛኝ ተግባር እንደሆነ የገለጹት የአንድነት አመራር፣ ከከንቲባው ጽ/ቤት ሃላፊዎች ጋር የፓርቲዉ ከፍተኛ አመራሮች ችግሮችን ለመፍታት በስፋት እንደተነጋገሩ ገልጸዋል። አንድነት ሚያዚያ 19 ቀን ጠይቆ ፣ «ሌላ ዝግጅት አለ። በቂ ጥበቃ የለም» በሚል ሚያዚያ 26 ማድረግ እንደሚቻል እንደተነገራቸው የገለጹት የአንድነት አመራር፣ አሁን ሌሎች ድርጅቶች በሚያዚያ 19 ሰልፍ እንዲጠሩ እውቅና ለመስጠት መዘጋጀቱ፣ በቂ ጥበቃ ከየት ሊገኝ ቢችል ነው በሚል የአስተዳደሩን ሃላፊዎች ጠይቀዋል።
የአስተዳደሩ ሃላፊዎች ጉዳዩን ተከታትለው፣ ነገ ሚያዚያ 15 ቀን እንደሚያሳውቋቸው መግለጻቸዉን፣ የሚናገሩት የአንድነት አመራር አባል፣ አስተዳደሩ መጀመሪያ ለጠየቀዉ ፓርቲ፣ አስፈላጊዉን ቅድሚያ እንደሚሰጥና ሕግን አክብሮ በሕግ የተደነገገለትን ሃላፊነት እንደሚወጣ፣ ያላቸውን ተስፋ ገልጸዋል።
በሃያ ሶስቱም የአዲስ አበባ ወረዳዎች በመቶዎች የሚቆጠሩ አባላትና ደጋፊዎች እንዳላቸው የገለጹት የአመራር አባሉ፣ አስተዳደር እውቅና ሰጠ አልሰጠም፣ በቅርብ ቀናት ዉስጥ ለሚያዚያ 19 ይሁን ሚያዚያ 26 ቅስቀሳ እንደሚጀምር አሳወቀዋል።
አገዛዙ የዜጎችን መብት ማፈን እንደማይችል ያስረዱት አመራር አባሉ፣ አንድነት በሰለጠነና በመግባባት ፖለቲካ ቢያምንም፣ ሕግ መንግስቱ የሚደነግግለት መብት ላይ እንደማይደራደር አረጋግጠዋል። «ሰልፉ ይደረጋል። ጥያቄዉ ፖሊስ ሕዝብን ይጠብቃል ወይንስ ከሕዝብ ጋር ይጋጫል? የሚለው ነው» ሲሉ ነበር የአንድነት ቁርጠኝነት ለማሳየት የሞከሩት።
ፓርቲዉ በዚህ ረገድ፣ እየትሰራ ያለዉን ደባ ለማጋለጥና ሕዝብ አጥርቶ እንዲያወቀው ለማድረግ፣ በመረጃ ላይ የተደገፈ መግለጫ እንደሚሰጥም ለማወቅ ችለናል።
የአዲስ አበባ አስተዳደርና አንድነት ከመግባባት ደረጃ ደርሰው፥ የታቀደው ሰልፍ ሕጉን በጠበቀ መልኩ ሚያዚያ 19 ይሁን ሚያዚያ 26 ይደረግ እንደሆነ፣ ያ ካልሆነ ደግሞ የአንድነት ፓርቲ ዉሳኔ ምን እንደሚሆን ተከታትለን ለማቅረብ እንሞክራለን።

Tuesday, April 22, 2014

ካልገደሉ አያቆሙንም – ሃብታሙ አያሌዉ (የአንድነት አመራር) ሰልፉን በተመለከተ

April22/2014

ሀገር የመገንጠል ዓላማ ይዞ የተነሳው የህወሓት ጁንታ፣ በስውር እና በአደባባይ የጫካ ልማዱን መሰረት አድርጎ ሲገድል መኖሩ አዲስ ባይሆንም፣ ከሰሞኑ መረር ያለ እርምጃ ‹‹ግድያ›› ማሰቡን ከጓዳው የወጣ የወሬ ምንጭ ደረሰን፡፡
ከጥቂት ደቂቃዎች በፊት በአዲስ አበባ አስተዳደር ጽ/ቤት ተገኝቼ ነበር፡፡ የመገኘቴ ዓላማም የፊታችን እሁድ ሚያዚያ 26 የሚደረገውን ሰላማዊ ሰልፍ አስመልክቶ የዕውቅና ደብዳቤውን ለመስጠት የተያዘውን ቀጠሮ በማክበር ነበር፡፡
የሰላማዊ ሰልፍ እውቅናን በተመለከተ ኃላፊ የሆኑት አቶ ማርቆስ ፎርም እንዲሞላ አዘዙ፤ የተባለውን ፎርም ሞላን፤ ያን ጊዜ የአቶ ማርቆስ የቢሮ ስልክ አንቃጨለ፤ አነሱት ……ቀጭን ትዕዛዝ ከወዲያ ማዶ……………
‹‹የአንድነትን ሰላማዊ ሰልፍ በተመለከተ ዕውቅናው እንዳይሰጥ ይቆይ›› አቶ ማርቆስ ፊቱ ተለዋወጠ ‹‹ ይቅርታ አድርግልኝ የኔ ችግር አይደለም›› ሌላ ቃል ካፉ አልወጣም፡፡
«አልገባኝም ….ቀጠልኩ ….የአንድነት ሰላማዊ ሰልፍ ተከለከለ እያልከኝ ነው ? »
መለሰ …..«እኔ ምን ላድርግ ? …..»
«የከለከለው ማነው የበላይ ኃላፊ ነው ? »
«አዎ» አጭር መልስ፡፡
ትቼው ወደ ከንቲባ ጽ/ቤት ኃላፊው አመራሁ፤ ስብሰባ ላይ ናቸው፡፡ ወደ ፓርቲ ጽ/ቤት ደውዬ ሁኔታውን አሳወኩ። የፓርቲው ፕሬዘዳንት ኢንጅነር ግዛቸውን ጨምሮ በርካታ አመራሮች ፈጥነው ደረሱ፡፡ የአስተዳደሩ ስብሰባም ለሻይ እረፍት ተቋርጦ ኃላፊው ወደ ቢሯቸው ሲገቡ ተከታትለን ገባን፡፡ ላለማናገር ጥቂት አንገራገሩ ። የቢሯቸውን በር አንቀን አናግሩን በማለት ጸናን፡፡
‹‹ምንድነው ችግሩ የሰልፉ ጉዳይ ከሆነ ጨርሰናል፤ እውቅናውን ወሰዳችሁ አይደለም ? ›› አሉ።
ባጭሩ መልስ ተሰጣቸው ፤ «አልወሰድንም ። የአቶ ማርቆስ መልስ ተከልክሏል የሚል ነው፡፡ »
ጥያቄ አስከተልን ……«እርሰዎ መረጃ የለዎትም ? መንግስታዊ ኃላፊነቱ የርስዎ ነው፤ ማነው ከልካዩና ፈቃጁ ? »
መልስ የለም ። ጥቂት ዝም ብለው ‹‹የጠየቃችሁን ሚያዚያ 19 ለማድረግ ነበር፡፡ በዚያ ቀን የአዲስ አበባ ፖሊስ ኮሚሽን የጥበቃ እጥረት አለብኝ በማለት ስላመለከተ የእናንተ ሰልፍ ለሚያዚያ 26 እንዲደረግ ጠየቅናችሁ ። ተስማማን ከዚህ ውጪ የተደረገ ነገር ካለ በኔ በኩል መረጃ የለኝም። ማን እንደከለከለ አናውቅም››
« ስለዚህ ይህንን ከተማ ከንቲባው ካልሆነ ማን ነው የሚመራው? »
ከወዲያ ማዶ መልስ የለም……….ስልክ አነሱ እና አቶ ማርቆስን ወደ ቢሯቸው ጠሩ ። ሰውዬው መጡ ። ማጣሪያ ተጠየቁ። «መመሪያ ደርሶኛል» ሲሉ ለከንቲባው ጽ/ቤት ኃላፊ በኛው ፊት ተናገሩ፡፡ «መመሪያ ሰጪው ማነው?» ወደ አንዱ ቢሮ ዘው ብለን አንድ ሰው አናገርን ………..
‹‹እባካችሁ ይቅርባችሁ ደህንነቶቹ የሚውሉት እዚህ ግቢ ነው፡፡ አንድነቶች ከወጡ እርምጃ ይወሰድ ሲሉ ሰምቻለሁ›› አለን በማንሾካሾክ ድምጽ ………….
ጎበዝ ይሙት ሰነፍ ይኑር ቢሻው
አተላ መሸከም ይችላል ትከሻው………..
ፍርሃት ማነው ቢሉኝ ስሙን አላውቀውም
ሞትን በቁሜ እንጂ ሞቼ አልጠብቀውም፡፡
………………..ህወሓት ሊተኩስ ተዘጋጅቷል እኛም የነሱን ጥይት የሚሸከም ደረት …….እመነኝ ካልገደሉ አያቆሙንም፡፡፡

Ethiopia: Trapped By a Crippled Telecom

22 APRIL 2014 -
A soaring number of option-deprived customers and eye-watering packages continue to swell the earnings of the state monopoly Ethio telecom. In return the inglorious institution kept on crippling everything this country has achieved in the past with banks being the hardest hit Kalkidan Yibeltal
In February this year, while hosting his third presser with the local media since he assumed office as Prime Minister of Ethiopia, Hailemariam Desalegn was resolute in his response to a question from this magazine on whether or not his government was willing to assess the impact of running a dysfunctional state run telecommunication company on the economy.
His government, PM Hailemariam said, was not ready to privatize the telecom sector, “Not now, not in the near future.” Needless to say, that was not the right answer to the question, but it is the incumbent’s long held stand on the state monopoly, Ethio telecom. The giant service provider is spoiled by grave impairments and is often a source of growing public frustration.
Yet a soaring number of option-deprived subscribers especially to mobile phones and its eye-watering packages continue to swell its earnings. In the past six months alone Ethio telecom has amassed some $350 million (7 billion br.) in revenue. Numbers like this corroborate the ruling party’s recurring reference to the sector as a ‘cash cow.’
But it is a cash cow that is wreaking havoc to almost everything this country has achieved in the past two decades, particularly to most of the things the nation’s infant banking sector wanted to accomplish as of late.
Shake off traditional banking, and get stuck with a mediaeval telecom:
Three years after the collaps of the military Dergue regime in 1991, the country’s central bank, the National Bank of Ethiopia (NBE), was reconstituted by the Monetary and Banking Proclamation No 83/1994 as an autonomous financial regulatory organ. And more importantly, the subsequent Licensing and Supervision of Banking Business No 84/1994 laid down the legal basis for the participation of the private sector in the banking business.
The first privately owned commercial bank, Awash International (AIB), therefore, came into existence shortly afterwards. Today the Ethiopian banking industry comprises of 15 more private and two state owned commercial banks as well as one state owned development bank.
A dynamic move in opening new branches by many of these banks saw a dramatic fall in the bank-branch-to-population ratio from 1: 116, 847 in 2009/10 to 1: 69, 000 in 2011/12. The recent figures indicate the ratio might even be lower than 1: 50, 000, according to a data obtained from the NBE. However, Ethiopia’s law prohibits foreign nationals from involving in the financial sector, impending, among others, negotiations of accession to World Trade Organization (WTO), a process that has begun as far back as 2003, NBE admits.
The toddling domestic banks are not financially, technically and technologically competitive either, compared to the sector in neighboring countries, for example; liberalization of the sector is may be one issue, but it is not everything to it. Cocooned from global banking heavyweights, the localbanks are moving at a snail’s pace towards modern banking trends.
There are many reasons for that of which having a dysfunctional telecom system is the giant one. As part of the NBE’s national payment system, all authorized banks are required to acquire Centralized online Real-time Electronic System (Core banking), which creates an electronic link that enables a given bank’s branches access applications from centralized data centers. So far, about twelve banks have completed the implementation and interface of core banking, NBE told Addis Standard. Five banks have completed the implementation and are in the final stages of interface. The remaining two banks are in the procurement process.
Bank
Number of ATMs by a bank (2013)
CBE 120
Dashen 105
Wogagen 27
The state owned Commercial Bank of Ethiopia (CBE), which is going through a massive crusade of branch expansion since the past few years, opened 150 new local bank branches all over the country in 2013 alone, raising the number of its branches to 780 as of the end of the stated year and enabling it to sustain the quasi monopolistic power it holds – some estimate the CBE mobilizes around 80% of the country’s finances.
When the biannual report of CBE for 2013/14 (2005/6 Ethiopian calendar) fiscal year was presented in February this year in the lakeside city of Bahir Dar, the capital of the Amhara regional state 578 km North of Addis Abeba, the bank has announced that 470 of its branches were networked with Core banking solutions technology. It was possible to install 368 Automated Teller Machines (ATMs) and 367 Point of Sale (PoS) machines as well. As of September 30, 2013, the number of banks providing ATM services reached seven, collectively possessing 562 machines.
By 2013 Dashen Bank, the pioneer to start the service, has 105 ATMs and 254, 933 cardholders, making it the largest from the private banks in the country. It also offers 780 PoS terminals. Three banks, Awash International Bank (AIB), Nib International Bank (NIB) and united bank, have launched Premium Switch Solutions (PSS) S.C. to help them provide ATM services by deploying shared switch card payment system machines. A forth bank, Berhan International, has joined this group recently while a fifth one, Addis International Bank, is on the way.
After announcing the winning bidder that will supply 100 ATMs and 80 PoS terminals in May 2013, AIB became the second largest from the private banks to operate ATMs and PoS terminals in the country next to Dashen.
Some of the ATMs are being installed within bank branches, while the rest, known as lobby ATMs, are being installed in hotels and shopping malls. In theory, customers who hold AIB cards can get the service for free while customers of other banks under the umbrella of PSS will be charged 40 cents for every 100 birr withdrawal. Most banks in Ethiopia do not charge their customers at every ATM withdrawal to encourage the practice.
Head to Head
No of commercial banks
Kenya 43
Ethiopia 19
ATMs
Kenya 2205
Ethiopia 562
Internet penetration
Kenya 9.7
Ethiopia 0.1
Fixed broadband prices as %of GNI P.C
Kenya 49.3
Ethiopia 71
No network no money:
Apart from technical problems such as the breaking down of the machines or the deterioration of money notes, currently a major problem facing ATM services in Ethiopia is attributed to network failures, according to a document by the NBE. In the same manner the unreliability of telecom services is put forward as one of the challenges in implementing core banking.
In their study titled “Competition in Ethiopian Banking Industry” published on The African Journal of Economics in December 2013, Zerayehu Sime, Kagnaw Wolde and Teshome Ketama maintain “in less monetized countries like Ethiopia, whilst financial sector is dominated by banking industry, effective and efficient functioning of the latter has significant role in accelerating economic growth.” However recent telecom realities appear to make that road to efficiency and effectiveness intolerably bumpy.
Customers of banks in Addis Abeba and in major towns throughout the country are well acquainted with the unfortunate times when there is no internet connection at all not only for hours but for days. It is also becoming routine that hundreds of employees had to wait for days to get their salaries. Equally familiar is the sight of customers queuing around a network deprived ATM machine, hoping in despair that it may start working any minute.
The city’s hotels and recreational centers that have helped the service sector contribute to a tune of 46% to the national GDP are unable to host guests because of non-responding PoS machines. Ethio telecom, which has 27 million mobile phone and 4.5 million internet subscribers as of mid February 2014, complains 80% of its network problem is caused by the incessant power cuts, a claim that convinces no one. For starters it is Ethio telecom’s responsibility to prepare abackup power source, something banks are forced to do, according to a banker.
For banks that have interlinked all or many of their branches in core banking system, power outage around the headquarters where the central server is located means unless they have a power backup they are unable to conduct business in all the connected branches.
So they set up backup generators, although it means adding extra operational cost. But what they can’t do is have a replacement scheme to run the internet when it is no longer available.Occasionally when the cable networks are problematic, banks use expensive Enhanced Voice-Data Optimized (EVDO) network. But it is not unusual that both the cable and EVDO networks are unavailable at the same time.
An employee of a private bank who requested to remain anonymous told Addis Standard that many banks take three measures to tackle these difficulties. First, in the absence of sufficient information due to their inability to access the central data, branch managers sometimes risk in handling their known customers by offering them basic services without cross checking with their online database.
Second, many banks are forced to look into offline solution, which allows each bank branch to assemble enough data to be able to carry on offering limited services in the absence of connection to the main server. Third, some banks are attempting to strike a deal with Ethio telecom to enable them obtain exclusive network services from the later.
On top a mobile banking?
In a conference titled “Catalyzing Transformation through Technology: How Mobile Financial Services Contribute to the Growth of Ethiopia”, held in early February this year here in Addis Abeba, Dr. Debretsion Gebremichael, Minister of Communication and Information Technology (MCIT), with the rank of Deputy Minister, said that 80% of Ethiopians, currently estimated to be above 90 million, reside in rural areas.
“Because of that financial institutions have been unable to reach the majority of these people,”he said. Alternative ways to reach those people must be found, he said, adding it was his government’s belief that cheaper financial services with a better quality can be accessible. But that is an apple pie in the sky; something Ethio telecom can’t bring in as of yet.
In his 2012 study titled “Prospects and Challenges of Private Commercial Banks in Ethiopia,” Simeneh Terefe of the Department of Economics at Unity University identifies lack of appropriate technology and inflation as a major challenge banks in Ethiopia are facing today. In most parts of Africa mobile banking has revolutionized access to finance serving as a virtual bank, a PoS terminal, an ATM and an internet banking terminal all together when need be. In most Sub Saharan Africa, where having bank accounts is not common, mobile banking is offering an opportunity to millions of unbanked people.
Unfortunately though, it is a technology bypassing Ethiopia, one of the “fastest growing economies” in Africa, according to World Bank, and a country that is generating “more millionaires” than countries such as Tanzania and Ghana, according to New World Wealth.
For now Banks in Ethiopia have set their eyes fixed on bank branch expansion as a way of reaching out to more customers – a costly and ineffective move for financial institutions to venture into. Unfortunately however, the government of Hailemariam Desalegn thinks it is better to keep the ‘cash cow’ as it is than calculating the chaos it imposes on everything this country has achieved from the financial to the service providing industry.
Posted in: Africa, Entertainment, Op/Ed

Monday, April 21, 2014

በአፋር የተነሳውን ተቃውሞ ተከትሎ 8 ሰዎች በፌደራል ፖሊሶች ተገደሉ

April 21/2014 

 ቁርቁራ እየተባለ በሚጠራው አካባቢ በአፋር እና በሶማሊ ጎሳ አባላት መካከል የተነሳውን ውዝግብ ተከትሎ የፌደራል ፖሊስ በወሰደው እርምጃ 8 ሰዎች መገደላቸውን የአካባቢው ሰዎች እና የአፋር ሰብአዊ መብቶች ድርጅት ሲገልጽ ፣ አፋር ህዝብ ፓርቲ ባወጣው መግለጫ ደግሞ የሟቾቹን ቁጥር 12 አድርሶታል።
የፌደራል ፖሊስ የወሰደውን እርምጃ ተከትሎ በአዋሽ ሰባት ኪሎ አካባቢ ህዝቡ ወደ ወደ አውራ ጎዳናዎች በመውጣት ወደ ጅቡቲ የሚሄዱትን መኪኖች ለ12 ሰአታት ያክል አግዷል። የአፋር ክልል ባለስልጣኖች ወደ አካባቢው በመሄድ ህዝቡን ለማነጋገር ቢኖክሩም፣ ህዝቡ ግን አትወክሉንም የሚል መለስ እንደሰጣቸው ታውቋል። 3የመከላከያ ሰራዊት መኮንኖች በ10 ቀናት ውስጥ ችግሩ እንደሚፈታ ቃል ገብተው የመኪና እገታው እንደተጠናቀቀ የደረሰን መረጃ ያመለክታል።
አንድ ስሟ እንዳይገለጽ የፈለገች የአፋር ተወላጅ የ85 ዓመት አዛውንትን ጨምሮ 8 ሰዎች በአሰቃቂ ሁኔታ መገደላቸውን ማየቷን ከኢሳት ጋር ባደረገችው ቃለምልልስ ገልጻለች አንዲት እርጉዝ ሴትም እንዲሁ ልጇን ሲገድሉባት በልጇ ላይ ስትወድቅ በእርሷም ላይ በተፈጸመ ድብደባ የእርሷም ህይወት አደጋ ላይ ወድቋል። መንግስት ሶማሊያ ገብቶ የሌሎችን ጸጥታና ሰላም ለማስከበር ሲሞክር ፣ እኛን ዜጎቹን ግን ረስቶናል በማለት አክላለች ።
የአፋር ሰብአዊ መብቶች ተቆርቋሪ ድርጅት ሊ/መንበር የሆኑት አቶ ገአስ አህመድ የሟቾች ስም ዝርዝር እንደደረሳቸው ገልጸው፣ ህዝቡ መንገድ ለመዝጋት የተገደደው በማቾች በመበሳጨታቸው መሆኑን ተናግረዋል።
አቶ ገአስ የሁለቱን ድንበሮች ለማካለል በድሬዳዋ ስብሰባ እየተካሄ መሆኑን ገልጸዋል።
አቶ ገአስ የአፋር ህዝብ የራሱን መብት ለማስከበር እንዲህ አይነት እምቢተኝነት አስፈላጊ በመሆኑ የ አፋር ህዝብ ትግሉን እንዲቀጥል እንዲሁም ሁሉም ፓርቲዎችና አለማቀፍ ሰብአዊ መብት ድርጅቶች ከጎናቸው ሆነው ድርጊቱን እንዲያወግዙ ጠይቀዋል።
በጉዳዩ ዙሪያ የመንግስት ባለስልጣናትን አስተያየት ለማካተት ያደረግነው ሙከራ አልተሰካም።
ኢሳት ዜና :

ከሰማያዊ ፓርቲ የሰላማዊ ሰልፍ አስተባባሪ ኮሚቴ ለመምህራን የተላለፈ ጥሪ

April 21, 2014
ለተከበራችሁ የኢትዮጵያ መምህራን በሙሉ!!! ለአንድ አገር ብልጽግና ትምህርት ቁልፍ ስለመሆኑ ለማንም አጠያያቂ አይደለም፡፡ ለዚህም ሲባል መንግስታት ለትምህርት የሚሰጡት ትኩረት በቀዳሚነት ቦታ ላይ ይገኛል፡፡ በአገራችን ያለው ነባራዊ ሁኔታ ግን ከዚህ ጋር በእጅጉ የሚቃረን ነው፡፡ የትምህርት ፖሊሲ ከመቸውም ጊዜ በባሰ ሁኔታ ለእናንተ ለመምህራኖች የማያሰራ፣ ብቁ የተማረ ዜጋ የማይፈራበትና ለአገርም የማይጠቅም ሆኗል፡፡ ሁሉንም ነገር ለስልጣናቸው በሚያመች መልኩ የሚዘውሩት የወቅቱ ገዥዎች ትምህርት ከንጉሱና በደርግም ጊዜ ከነበረው በባሰ ደረጃ እንዲገኝ አድርገውታል፡፡Ethiopia's Semayawi (Blue) party logo
ውድ የአገራችን መምህራኖች፤ በአሁኑ ወቅት መምህር በደርግና በኃይለስላሴ ዘመን ከነበረው ክብር ስለመውረዱ ከእናንተ ውጭ እማኝ መጥራት አያስፈልግም፡፡ መምህራኖች በማስተማር ብቃታቸውና ትምህርት ደረጃቸው፣ በስራ ዘመናቸው፣ በአጠቃላይ ለቀጣዩ ትውልድና ለአገራቸው በሚያበረክቱት ሳይሆን ለስርዓቱ ባላቸው ቅርበትና ርቀት እንደሚመዘኑም እናንተው ራሳችሁ የምታሳልፉት የዕለት ተዕለት ጭቆና በመሆኑ ሀቁ ከእናንተ የተደበቀ አይደለም፡፡
በስራችሁ ላይ የሚደረግባችሁ ጣልቃ ገብነት ተባብሶ መቀጠሉም የአደባባይ ሚስጥር ሆኗል፡፡ የገዥው ፓርቲ ያልተማረ ካድሬ ከእናንተ የተሻለ ተጠቃሚ በሆነበት አገር መጭውን ትውልድ የምትቀርጹት እናንተ መምህራን ግን ኑሮን ለመግፋት ተቸግራችኋል፡፡ በደሞዝ ጭማሬ ስም የ70 ብር ያልበለጠ ጭማሪ ልክ እንደ ቀሪው ጭቁን የኢትዮጵያ ህዝብ በእናንተም ላይ ስርዓቱ እየቀለደ ቀጥሏል፡፡ በነጻነት ለማስተማር አለመቻላችሁና እንዲሁም የሚገባችሁን ክብርና ክፍያ ባለማግኘታችሁ ተሸማቅቃችሁ እንደምትኖሩ የታወቀ ሀቅ ነው፡፡
መምህር ለራሱ ብቻ ሳይሆን አገሩንና ቀጣዩን ትውልድም የሚቀርጽ ፈጣሪ የማህበረሰባችን ክፍል ነው፡፡ ሆኖም የኢትዮጵያ መምህራን ስለ ራሳችሁ መብት እንኳ ጮኽ ብላችሁ ስትከራከሩ፣ ስታስተምሩ አይታይም፡፡ ከስርዓቱ አፋኝነት አንጻር ለእናንተ የሚከራከሩ ማህበራትም የሉም፡፡ በጣም የሚያሳዝነው በ1960ዎቹ እነዚህ ማህበራት ለአባላቶቻቸው ከመቆም አልፈው ለአገራቸው ህዝብ ድምጽ እንደነበሩ ስናስብ ነው፡፡ በዛ ዘመን ከየትኛውም ተቀጣሪ በላይ ሲከበርና ሲከፈለው የነበረው መምህር ‹‹እኔ ተጠቃሚ ነኝ!›› ብሎ የህዝቡን ችግር ጀሮ ዳባ ልበስ ብሎ አላለፈም፡፡
በአሁኑ ወቅት እናንተም ችግር ውስጥ ወድቃችሁ፣ አገራችንም በሚያሳዝን ምስቅልቅል ላይ ሆና ድምጻችሁ አይሰማም፡፡ መብታችሁ ሲነጠቅ፣ ህዝብ መብቱን ሲቀማ፣ ከቀዬው ሲፈናቀል፣ አገራችን ስትዋረድ….በርካታ በደልና ግፍ ሲደርስ ማስተማር፣ መተቸት፣ ጮህ ብሎ መናገር የነበረበት መምህር የጋን መብራት ሆኗል ማለት ይቀላል፡፡
ፓርቲያችን ሰማያዊ መምህራንን ጨምሮ የአገሪቱ ህዝብ በአሳዛኝ ጭቆና ላይ በመሆኑ የተነጠቁትን መብቶች ለማስመለስ ሚያዝያ 19/2006 ዓ.ም ታላቅ ሰላማዊ ሰልፍ ጠርቷል፡፡ በዚህ ሰልፍ የተነጠቃችሁትን የማስተማር ነጻነት፣ ክብር፣ እንዲሁም እንደ አንድ ኢትዮጵያዊ ዜጋ ያጣችኋቸውን መብቶች ጮህ ብላችሁ እንድትናገሩ፣ ህዝብ መብቱን በነጻነት መጠየቅ እንደሚችል እንድታስተምሩ ጥሪ አቅርቦላችኋል፡፡ መምህር የጋን መብራት በሆነባት አገር ትውልድ ወደባሰ ጨለማና ጭቆና ማምራቱ የማይቀር በመሆኑ መምህራን የሙያም ሆነ አገራዊ ግዴታችሁን በመወጣት የእናንተንም ሆነ የቀሪውን ኢትዮጵያዊ ወገናችሁን መብት ለማስመለስ በምናደርገው የትግል ጉዞ ግንባር ቀደሙን ስፍራ ይዛችሁ ህዝብ እንድታታግሉ በድጋሚ ጥሪ እናቀርባለን፡፡

ስለፍትህ ሲባል ስርዓቱ ይፍረስ! ፫ (ተመስገን ደሳለኝ)


ልዕለ ኃያሏ ሀገረ-አሜሪካን ዛሬ ለተጎናፀፈችው የሕግ የበላይነት የተከበረበት ሥርዓት መሰረት የጣሉት እነ ቶማስ ጃፈርሰን በነፃነት አዋጃቸው ላይ ‹‹ሁሉም ሰዎች በእኩልነት የተፈጠሩ ናቸው›› በማለት ሲደነግጉ፤ እንግሊዛዊው ደራሲ ጆርጅ ኦርዌል ደግሞ Animal Farm” በሚለው መፅሐፉ፣ ጉልበታም ‹‹ገዥ›› አድርጎ በሳላቸው ገፀ-ባሕሪያት አማካኝነት ‹‹…አንዳንድ እንስሳት (ሰዎች) ግን የበለጠ እኩል ናቸው››ይለናል፡፡

 በርግጥ ሁለቱም አይነት አስተዳደሮች መሬት ወርደው ዓለማችንን ዲሞክራት እና አምባ-ገነን በማለት በሁለት ጎራ የከፈሉ የመሆናቸው ጉዳይ አከራካሪ አይደለም፡፡ ራሷ አሜሪካንን ጨምሮ አብዛኛው የአውሮፓ አገራት ከሞላ ጎደል በዜጎች እኩልነት ላይ የተመሰረተ ማሕበረሰብ መገንባት ከቻሉት ውስጥ ሲመደቡ፤ ብዙሃኑ የአፍሪካ እና የእስያ መንግስታት ደግሞ ‹‹አንዳንድ ሰዎች ይበልጥ እኩል ናቸው›› በሚል መንፈስ የተቃኘ አገዛዝ አንብረው፣ የትኛውንም ተግዳሮት በጠብ-መንጃ ዓይን መመልከትን ፈቅደዋል፡፡ ከእነዚህኞቹ መካከል የእኛይቷ ኢትዮጵያ ዋነኛዋ ናት፡፡

ባለፉት ሁለት አስርታት በጠቅላይነት የጨዋታ ሕግ እየተመራ፣ ከሰሜን-ደቡብ የተንሰራፋ መዋቅር መዘርጋቱ የተሳካለት ኢህአዴግ፤
የፖለቲካ ሳይንስን በአብዮታዊነት ለውጦ፣ ሀገሪቱን ለጥቂቶች የፌሽታ፣ ለብዙሃኑ የዋይታ መድረክ ሲያደረጋት አንዳች ኮሽታ
ያለመሰማቱ መነሾም ይኸው ነው፡፡ ለሕግ ከማይገዙ ፖለቲከኞች እና ወዳጅ ዘመዶቻቸው አንስቶ፣ በአንድ ጀንበር ሰማይ-ጠቀስ ህንፃን
እንደጓሮ አትክልት የሚያፀድቁ ‹‹አባ-መላዎች›› መበርከታቸው አስማታዊ-ጥበብ ያልሆነብንም ለዚሁ ነው፡፡ የሁለተኛ ደረጃ
ትምህርታቸውን እንኳ ያላጠናቀቁ አፍላ-ወጣቶች ከሁለት ሚሊዮን ብር በላይ ዋጋ ባላቸው መኪኖች መምነሽነሻቸውም ሆነ፣ ለአቅመ
አዳም ሳይደርሱ ግዙፍ የአስመጪና ላኪ ድርጅት ባለቤት ሆነው ማየታችን ይህንኑ ያስረግጥልናል፡፡

አብዮታዊ ግንባሩ ከፊተኞቹ ንጉሳዊም ሆነ ወታደራዊው አስተዳደር የሚለይበት ክፉ ገፅታዎች አሉት፡፡ ለአብነትም ከአጀንዳችን ጋር
በሚዛመደው የፍትሕ ሥርዓት ማነፃፀር ይቻላል፡፡ በአፄው ዘመን በአንፃራዊነት የሰፈነው የሕግ የበላይነት በሂደት ተንኮታኩቶ
ቢወድቅም፤ ደርግ በጎዳና ላይ የፈፀመው ዘግናኙ የቀይ ሽብር ጭፍጨፋ ምዕራፍ ከተዘጋ በኋላ ባሉት የሥልጣን ዘመናቱ፣ በእውቀት
የበቁ እና ከአድሏዊነት የራቁ ሊባሉ የሚችሉ ዳኞች እና ዐቃቢያነ-ሕግ በመሾም፣ ዛሬ ካለው የተሻለ ተቋማዊ የፍትሕ ስርዓት ለመገንባት
መሞከሩን የጊዜው መዛግብት ያወሳሉ፡፡ ከዚህ ባሻገር በሕግ ባለሞያዎች እንደመልካም ነገር የሚጠቀሰው ‹‹ጠቅላይ ዐቃቤ-ሕግ›› ተብሎ
አንድ ሰው ተመርጦ የሚሾምበት አሰራር ነበር፡፡ ምክንያቱም በዚህ ቦታ የሚመደብ ግለሰብ የሀገሪቱን መሪዎችን ጭምር መክሰስ
የሚችልበት ተቋማዊ ሥልጣን ያለው ከመሆኑም በላይ ‹‹አደገኛ ናቸው›› የተባሉ የህትመት ውጤቶችንም ሲያምንበት ሳይሰራጩ ቀድሞ
እስከማገድ የሚያደርስ ሥልጣን ነበረውና፡፡ ይህ አይነቱ አሰራር በምዕራባዊያን ሀገራት የተለመደ ሲሆን፤ የቀጥታ ሥርዓታዊ
ተጠያቂነትንም ስለሚያስከትል በተወሰነ ደረጃም ቢሆን ሕግ ለማስከበር ጠቃሚ መሆኑ በዘርፉ ምሁራንም ዘንድ የታመነበት ነው፡፡

በደርግ ዘመን (ለርዕሰ-ብሔሩ ታማኝ የመሆን ግዴታውን ሳንዘነጋ) ለክስ የሚያበቃ ማስረጃ ካገኘ፣ በየትኛውም የሥልጣን እርከን ላይ
ያለ ሹመኛን በሙሉ ፍርድ ቤት ከመገተር የማያስመልስ ሥልጣን እንደነበረው ይነገራል፡፡

ይሁንና ይህ ሁናቴ የግርንቢጥ ተመንዝሮ የፍትህ ስርዓቱን ከማፀየፍም ተሻግሮ፣ በሕግ ፊት እኩል ያልሆኑ ወይም በኦርዌላዊያን
ቋንቋ ይበልጥ እኩል የሆኑ ‹‹ዜጐች› ተበራክተው የታዩት በዘመነ-ኢህአዴግ ነው ብል ብዙም ስሁት ድምዳሜ አይሆንም፡፡ ከዓመታት
የጥምዝምዞሽ ጉዞ በኋላም የተቀደሰችዋ የፍትሕ ምኩራብ ረክሳ፣ የዜጎች መብት ተደፍጥጦ፣ ‹‹ሕገ-አራዊት›› ገንግኖ፣ ጠብ-መንጃ
መንገሱ ሊስተባበል የማይችል ሀቅ ሆኗአል፡፡

በርግጥ ከሁሉም አስከፊውና አሳሳቢው ጉዳይ የፍትሕ ሥርዓቱ ለዝግመታዊ ሞት መዳረጉ ነው፡፡ ይህንን እውነታ ፕሮፍ መስፍን
ወልደማርያም ‹‹አገቱኒ›› በተሰኘው መጽሐፋቸው የነገሩን ግላዊ ገጠመኝ በሚገባ ከማስረዳቱም ባሻገር፤ ይህን ዘመን ካለፈው ዘመን
እንድናነፃፅረው ዕድል ይሰጠናልና ልጥቀሰው፡-

“ሁለት በጣም የተለያዩ አሰራሮች አጋጥመውኛል፤ መጀመሪያ በአፄ ኃይለሥላሴ ዘመን ተይዤ ነበር፤ በአንድ መጻሕፍት ቤት ቆሜ
ስመለከት አንድ ሰው መጣና መታወቂያውን ከአሳየኝ በኋላ መጥሪያ ወረቀት አሳየኝ፤ እንሂድ ብሎ ይዞኝ ሄደና በወንጀል ምርመራ
አንድ ክፍል ውስጥ አስገባኝ፤ ሁለተኛው በወያኔ ዘመን በ1992ና በ1998 የተያዝኩበት ነው፤ ሁለቱንም ጊዜ ከአስር እስከ አስራ አምስት
የሚሆኑ የታጠቁ ወታደሮች ነበሩ፤ በ1992 የተያዝኩት አንድ የመጻሕፍት መደብር ውስጥ ቆሜ ነበር፤ ከአስር እስከ አስራ አምስት
የሚሆኑ የታጠቁ ወታደሮች በአካባቢው ተበታትነው ለጦርነት የተዘጋጁ ሆነው ሲጠብቁ ሶስት ያህሉ በመጻሕፍት ቤቱ ገብተው
ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ