በእስር ላይ ለሚገኙት የዞን ዘጠኝ ጦማሪዎችና ጋዜጠኞች ጠበቃ ኣመሃ ጋር የተደረገ ቃለ መጠይቅ

June16/2014

 በዳዊት ሰሎሞን

የስድስቱን ጦማርያንና የሁለቱን (የኤዶምና የተስፋለምን)ጉዳይ በመከታተል በፍርድ ቤት እየወከሏቸው የሚገኙት የህግ ባለሞያ አቶ አምሐ ሁልግዜም የህግ ደምበኞቻቸው ፍርድ ቤት ከቀረቡ በኋላ ግቢው ውስጥ ውጪ ለምንጠብቃቸው ጋዜጠኞች በዝጉ ችሎት ምን እንደተከናወነ ያለምንም መሰላቸት ያስረዳሉ፡፡በትናንትናው የፍርድ ቤት ውሎም ጠበቃው ከዋናው ግቢ ውጪ አሰፍስፈን ለጠበቅናቸው ጋዜጠኞች መረጃ አድርሰውናል፡፡ለተባባሪነታቸው፣ድካም ሳይነበብባቸው፣አንተ ወይም አንቺ ከየትኛው ሚዲያ ነህ/ሽ ሳይሉ ለሚዥጎደጉድላቸው ጥያቄ ምለሽ በመስጠታቸው ምስጋናዬ ይድረሳቸው፡፡

ጥያቄ —በዛሬው የፍርድ ቤት ውሎ ፖሊስ አዲስ ያቀረበው ነገር ምንድን ነው?

ጠበቃ አምሐ –አዲስ ያቀረበውን ነገር በዶክመንት መልክ አላቀረበም፡፡በቃል ያሉት የተወሰኑ ምስክሮችን መስማት መጀመራቸውን፣ለባንክ ቤቶች ለጻፍነው ደብዳቤ ከአንዳንዶቹ ምላሽ አግኝተናል፣የተወሰኑ ዶክመንቶችን አስተርጉመናል ነው ያሉት፡፡ነገር ግን ምን ያህል ምስክሮችን ለመስማት አቅደው ምን ያህሉን ማድመጥ እንደቻሉ አልተናገሩም፣ያስተረጎሟቸው ዶክመንቶች ጠረጠርንበት ለሚሉት ወንጀል ያለው አስረጂነት /ተቀራራቢነት ምን እንደሆነም አልገለጹም ፡፡

ጥያቄ– ፍርድ ቤቱ በተደጋጋሚ ጊዜያት በፖሊስ ለሚጠየቀው የምርመራ ጊዜ እየፈቀደ ነገር ግን ቀጠሮ የተፈቀደበት ምርመራ ሳይከናወን ሲቀር ፖሊስ መጫን አይችልም?

ጠበቃ አምሐ — የእኛም ትልቁ መከራከሪያ ይህው ነበር፡፡ፖሊስ ቀጠሮ የጠየቀበትን ምክንያት ሳይሰራ የተለያዮ ሰበቦችን እያቀረበ ደምበኞቼን እያጉላላ ነው ብለናል፡፡አሁን ግን ፍርድ ቤቱ ጠንከር ያለ ትዕዛዝ በመስጠት ይህው ትዕዛዝም መዝገቡ ላይ እንዲሰፍር አድርጓል፡፡አሁን የተሰጠው የሃያ ስምንት ቀን የምርመራ ጊዜም የመጨረሻው እንደሚሆን ፍርድ ቤቱ ገልጻል፡፡እኛም ይህ ትዕዛዝ መዝገብ ላይ መስፈሩን አረጋግጠናል፡፡

ጥያቄ– በየቀጠሮው ዳኞች እተቀያየሩ መቅረባቸው አሁን ተስፋ የሚያደርጉት ነገር ላይ ተጽእኖ አይፈጥርም?

ጠበቃ አምሐ — አይፈጥርም በማለት መናገር አልችልም፡፡ለምሳሌ ከዚህ ቀደም አንድ ዳኛ ከመነሻው ክሳችሁን በሽብርተኝነት ያላደረጋችሁት በመሆኑ አሁን መለወጥ አትችሉም በማለት ጉዳዩ በመደበኛ ፍርድ ቤት ሊመራ እንደሚችል ተናግረው ነበር፡፡በሌላ ቀጠር ውሳኔው እንዲለወጥ ተደርጓል፡፡ይህ ግን መዝገብ ላይ የሰፈረ በመሆኑ የዳኛው መለወጥ ለውጥ ይፈጥራል ብለን አንገምትም፡፡

ጥያቄ– አሁን ፖሊስ የሃያ ስምንት ቀን ጊዜ ቀጠሮ የተፈቀደለት በዚህ ግዜ ውስጥ ምን አደርጋለሁ ብሎ ነው?

ጠበቃ አምሐ — ፍርድ ቤቱ ተባባሪዎቻቸውን ለመያዝና የትርጉም ስራ ለመስራት ለሚለው ተጨማሪ ጊዜ እንደማይሰጠው አስታውቋል፡፡በተጨማሪው ጊዜ አለኝ የሚለውን ማስረጃ ሰብስቦ እንዲጨርስና ምስክሮቹን እንዲያደምጥ ተነግሮታል፡፡በእርግጥ ፖሊስ ያልያዝኳቸው ተባባሪዎች አሉ ክፍለ ሃገር ስለሄዱብኝ ላገኛቸው አልቻልኩም ብሏል፡፡በነገርህ ላይ ፖሊስ በቀጣዮ ጊዜ ሲቀርብ ፍርድ ቤቱን ጊዜ ሊጠይቅ ይችላል፡፡

ጥያቄ– ምናልባት ፖሊስ የጸረ ሽብር አዋጁን በማስታከክ ይሆን ቀጠሮ እየደጋገመ የሚጠይቀው?

ጠበቃ አምሐ — አዎን አዋጁ ለአራት ወራት ፖሊስ ቀጠሮ በመጤቅ የምርመራ ስራውን እንዲሰራ ይፈቅድለታል፡፡ይህ ተባለው ግን ለምርመራ ነው፡፡ምንም ሳይሰሩ ምርመራዬን ስላልጨረስኩ እንዲል ግን አይፈቅድለትም፡፡ፍርድ ቤቱም ይህንኑ በመረዳቱ ይመስለኛል ከአሁን በኋላ አልፈቅድም ያለው፡፡

ጥያቄ — ደምበኞችዎ ዛሬ ፍርድ ቤት ሲቀርቡ በማዕከላዊ ከዚህ ቀደም ተናግረውት ከነበረ ውጪ የሰብዓዊ መብት ጥሰት እንደደረሰባቸው ተናግረው ይሆን?

ጠበቃ አምሐ –ጋዜጠኛ አስማማው ሁለት ነገሮችን ዛሬ ለፍርድ ቤቱ አቅርቦ ነበር፡፡የጀርባ ህመም እንዳለበት በመግለጽ መርማሪው ወንበር እንዲያቀርብለት ነግሮት የነበረ ቢሆንም ይህ አልተደረገልኝም ብሏል፡፡የእህቱ የባንክ ደብተር በፖሊስ በመወሰዱም ቤተሰቡ ችግር ላይ እንደሚገኝ በመግለጽ ለማዕከላዊ ሰዎች ነግሯቸው ምላሽ እንዳላገኘ አስታውቋል፡፡የአስማማው መርማሪ በበኩሉ ህመምተኛ መሆኑን እንደነገረው ነገር ግን ወንበር ስጠኝ አላለኝም በማለት ምላሽ ሰጥቷል፡፡ፍርድ ቤቱ ፖሊስ የአስማማውን እሀት የባንክ ደብተር ከምርመራው ጋር የሚያገናኘው ነገር ይኖራል በማለት ከጠረጠረ ሊያቆየው እንደሚችል የጠቀሰ ሲሆን ህመምተኛ በመሆኑ ግን ጤንነቱ እንዳይጎዳ ፖሊስ አገሪቱ በምትችለው መጠን ሊያስተናግደው እንደሚገባና ይህንኑ ማግኘትም ህገ መንግስታዊ መብቱ መሆኑን በማውሳት የጠየቀው እንዲፈጸምለት ትዕዛዝ ሰጥቷል፡፡መርማሪውም የተባለውን እንደሚያደርግ ለፍርድ ቤቱ ቃሉን ሰጥቷል፡፡

ጥያቄ –ጉዳዮን እንደሚከታተል ጠበቃና ግለሰብ በሂደቱ ላይ ያለዎት ተስፋ ምንድን ነው?

ጠበቃ አምሐ — ብሩህ ነገር ይታየኛል ማለት ባለመቻሌ አዝናለሁ፡፡ምክንያቱም እንደሚገባን እየተደመጥን አይደለም፡፡ፖሊስ የጠየቀውን እያገኘ ነው፡፡ ይህ ነገር ተስፈኛ እንዳንሆን ያደርገናል፡

የትግራይን መስቀል ስለመሸከም (ተመስገን ደሳለኝ)

June16/2014

…ዕለቱ የሁለት ሺ ሶስት ዓመተ ምህረት የመስቀል በዓል የተከበረበት ማግስት፤ ሰሜናዊቷ የኤርትራ አዋሳኝ  ወልቃይት ገና ከእንቅልፏ ሙሉ ለሙሉ ባለመንቃቷ፣ እስከ አፍንጫቸው የታጠቁ ጎፈሪያቸው የተንጨ(ባረረ ፋኖዎች በውስጧ ካሉ ተቋማት ወደ አንዱ እያመሩ ስለመሆኑ የጠረጠረች አትመስልም፤ ከኤርትራ የተነሱት ፋኖዎች መዳረሻ በወረዳዋ ታዋቂ የሆነው አወርቅ የመጀመሪያና ሁለተኛ ደረጃ ት/ቤት በመሆኑ፤ ማንም ልብ ሳይላቸው ልክ እዚያው እንደደረሱ፣ ከፊሎቹ በሰለጠነ ወታደራዊ ስልት ትምህርት ቤቱን ከአጥር ውጪ በመክበብ ድንገተኛ ጥቃት የሚሰነዝር ኃይል ከመጣ ለመከላከል ሲያደፍጡ፤ የተቀሩት ደግሞ ወደ ውስጥ በመግባት በግቢው የሚገኙ መምህራን ሜዳው ላይ እንዲሰበሰቡ ቀጭን ትዕዛዝ  አስተላለፉ፤ በጥቂት ደቂቃዎችም ውስጥ ሁሉም በተባለበት ቦታ ተሰበሰበ፤ እያንዳንዷን እንቅስቃሴ በዕቅዱ መሰረት መፈፀሙን በጥንቃቄ ሲከታተል የነበረው የቡድኑ መሪ በቅድሚያ ስለራሱና ጓደኞቹ ማንነት እና ስለወከሉት ድርጅት አጭር ማብራሪያ ከሰጠ በኋላ፣ የትግሉን ዓላማ በስፋት አብራርቶ አስረዳ፤ ሌሎች ጓዶቹም የፖለቲካፕሮግራማቸውን ዋና ዋና ርዕሶች የሚገልጹ በአማርኛና ትግርኛ ቋንቋ የተዘጋጁ በራሪ ወረቀቶችን የማደል ስራቸውን በማጠናቀቃቸው እንደአመጣጣቸው በሽምቅ ተዋጊ ስልት ከአካባቢው ተሰወሩ፡፡ ይህ በሆነ በአስራ ሁለተኛው ቀን (መስከረም 30) ደግሞ እዛው ወረዳ ወደሚገኝ ሌላ ትምህርት ቤት ለተመሳሳይ ዓላማ ድንገት ተመልሰው መጥተው ነበር፤ ሆኖም መንገድ ላይ ካደፈጡ ፖሊሶችና ታጣቂዎች ጋር ፊት ለፊት ተገጣጥመው በተፈጠረው ግጭት ሳቢያ ከእነርሱ ወገን አንድ ሲሰዋ፤ ከፖሊስ አባላት አንድ ቆስሏል፤ አንድ መምህርም በገዛ ቤቱ በተቀመጠበት በተባራሪ ጥይት ቆስሏል፤ ፋኖዎቹም የዚያ ቀን ዓላማቸው ከሽፎ ወደመጡበት የኤርትራ በርሃ ተመልሰው ለመሄድ ተገድደዋል…

ፊታችሁን ወደ ሰሜን…

ከወዳጆቼ ግርማ ሰይፉና በላይ ፍቃዱ ጋር መቀሌን ለመጎብኘት የነበረን ዕቅድ በተለያዩ ምክንያቶች እየተሰናከለ፤ መልሶ እየተወጠነ ጥቂት ለማይባሉ ወራት ሲጓተት ቆይቶ፣ በግንቦት መጨረሻ ዕለተ-አርብ ምሽት ላይ፣ ህወሓት እነ ለገሰ አስፋውን በኃይል አባርሮ በእጁ ወደአስገባት ሞቃታማዋ የትግራይ ርዕሰ-መስተዳድር መቀመጫ ደረስን፤ ከ1983 ዓ.ም ወዲህ ከባድ ፖለቲካዊ ጉዳዮች ተፈጭተው የሚጋገሩባትን፣ የአጼ ዮሀንስ ከተማ ለአራት ቀናት ተቆጣጠርናት ስናበቃ፤ ‹ከእግር እስከ ራሷ…› ለማለት ባያስደፍርም፣ የቻልነውን ያህል በጉብኝት አካለልናት፤ በተናጠልም መነሻዬን ‹ሮሚናት› አደባባይ (መሀል እምብርቷን) አድርጌ በአራቱም አቅጣጫ ለመቃኘት ሞክሬያለሁ፤ በዋናነት ትኩረቴን የሳበው ከሰማዕታቱ ሐውልት በስተሰሜን ተንጣሎ የሚገኘው መንደር ነው፤ መንደሩ በዘመናዊ መኖሪያ ቤቶች ተውቦ ሲታይ፣ የደቡብ አፍሪካዋ ጽዱ ከተማ ኬብ-ታዎን ያሉ ቢመስልዎ ስህተቱ የእርስዎ አይሆንም፤ ስለምን ቢሉ? እየተመለከቱ ያሉት ስነ-ሕንፃ ውበት እጅግ በተራቀቁ ዘመን አመጣሽ የግንባታ ቁሳቁሶች የተንቆጠቆጠ መንደር ነውና፡፡ ወደቦታው ይዞኝ የሄደው ጎልማሳ የባጃጅ አሽከርካሪ ‹‹በትግራይ ክልል ባሉ 46ቱም ወረዳዎች በተለያየ ጊዜ በኃላፊነት ከተመደቡ አስተዳዳሪዎች ውስጥ አብዛኛዎቹ እዚህ መኖሪያ ቤት አላቸው›› ሲለኝ ግን ማመን ቢያዳግተኝም አድናቆቴ ወደ ከፍተኛ ድንጋጤ ተቀይሯል፤ ምክንያቱም ቤቶቹ በመንግስት ደሞዝ ሊሰሩ ቀርቶ፣ ሊታሰቡ እንደማይችሉ በግልፅ ያስታውቃሉና ነው፤ ታዲያ! ይህ እንዴት ሊሆን ቻለ? ምናልባት የአስተዳዳሪዎቹ ደሞዝ እንደ አክሱማውያን ዘመን በወቂት (በወርቅ ድንጋይ) ይሆን እንዴ?

የሆነው ሆኖ አንጋፋዎቹ ‹የታገለ-ያታገለ፣ በድል አጥቢያ አርበኝነት ያገለገለ፣ በሀገር ሀብት እንዳሻው የመምነሽነሽ መብት አለው› እንዲሉ፣ ነገሩ ወዲህ ነው፡፡ አገሬውም ይህንን እውነታ አብጠርጥሮ በማወቁ አካባቢውን ‹‹ሙስና ሰፈር›› ብሎ እንደሚጠራው ስሰማ፣ ጎልማሳው የነገረኝን ወደማመኑ ጠርዝ ተገፋሁ፡፡ መደበኛ ባልሆነ መልኩ የተወያየኋቸው በተለያየ ዕድሜ ላይ የሚገኙ በዛ ያሉ የከተማዋ ነዋሪዎችም ባለንብረቶቹ የህወሓት ካድሬዎች እንደሆኑ መስማታቸውን አረጋግጠውልኛል፡፡ በይበልጥ ደግሞ ሁለት ልጆቻቸውን በትግሉ እንዳጡ ያወጉኝ አንድ አዛውንት ምንም እንኳ እተባለው አካባቢ ሄደው ቤቶቹን በአይናቸው አለማየታቸውን ባይሸሽጉኝም፣ በተሰበረ ስሜትና ምሬት በዋጠው ድምፅ ‹‹እነርሱ በእኛ ልጆች ደም ተረማምደው፣ ለድል ከበቁ በኋላ ዓላማቸውን ትተው የሀገርን ሀብት በመዝረፍ ራሳቸውንና ዘመዶቻቸውን ባለፀጋ ማድረግ እንደቻሉ በሰማሁ ቁጥር፣ ልጆቼ የተሰዉት በደርግ ወታደሮች ጥይት ሳይሆን በገዛ የበረሃ ጓዶቻቸው ክህደት እንደሆነ አድርጌ በማሰብ በቁጭት ስለምብሰክሰክ ሀዘኑ እንደ አዲስ ያንገበግበኛል›› ሲሉ መስማት ምንኛ እንደሚያሸማቅቅ ማንም ለመገመት አይከብደውም፡፡

የዚህ አይን ያወጣ ዘረፋ መነሾም ድርጅቱ በተለይም የ1993ቱን ‹ዳግማዊ ህንፍሽፍሽ› ተከትሎ ያጋጠመውን የታማኝ ሰው እጥረት ለማሟላት መስፈርቱ ‹‹ህወሓትን እንደ ግል አዳኝ›› መቀበል ላይ የሚያተኩር እንጂ፤ የስነ-ምግባር ጉድለት ኖረ አልኖረ አሳሳቢው ባለመሆኑ እንደነበረ ይነገራል፡፡ በዚህ ድምዳሜም የቀድሞ አመራሮቹ ጭምር እንደሚስማሙ አስተውያለሁ፡፡ እውነታውን የሚያውቀው የከተማዋ ነዋሪም ቢሆን፣ ደፍሮ ህወሓትን ‹‹ሌባ!›› ብሎ ባያወግዝም፤ ተቃውሞውን ለመግለፅ መንደሩን ‹‹ሙስና ሰፈር›› በማለት መሰየሙ በራሱ አንድ ማሳያ ነው፡፡ መቼም በመቀሌ እልፍ አእላፍ ሰላዮች ከመሰግሰጋቸውም ባለፈ፣ ከምሁር እስከ ሊስትሮ፣ ከነጋዴ እስከ አርሶ አደር በጠንካራ ጥርነፋዊ መዋቅር የተጠፈሩባት ከመሆኗ አኳያ፣ ግንባታውንም ሆነ ነዋሪው የሰጠውን ስያሜ፤ ትላንት መለስ ዜናዊ፣ ዛሬ ደግሞ እነ አባይ ፀሀዬ ‹አልሰሙ ይሆናል› ብሎ ማሰቡ “ፀሀይ በምዕራብ ትወጣለች” አይነት ጉንጭ አልፋ ክርክር ነው ብዬ አምናለሁ፡፡

ሌላው የከተማዋ ‹‹ጥቁር ሐውልት›› ተብሎ ሊጠቀስ የሚችለው፣ ጋዜጠኛ ዮናስ በላይ በ2003 ዓ/ም በወርሃ ነሐሴ በታተመችው ‹‹ፍትሕ›› ጋዜጣ ላይ (በቅርቡ ባሳተመው ‹‹ወያኔዎቹና ሽፍቶቹ›› በተሰኘ መጽሐፉም አካቶታል) ‹‹ገረቡቡ-የመቀሌው አፓርታይድ መንደር›› በሚል ርዕስ ካስነበበን ‹‹የግንቦት ሃያ ፍሬ›› ጋር የሚያያዝ ነው፡፡ ዮናስ በጽሑፉ እንደገለፀው መንደሩ የተመሰረተው በድፍን መቀሌ በምቾቱ የተሻለ በሚባለው መልከዓ-ምድር ላይ ነው፤ ባለቤቶቹ የህወሓት ማዕከላዊ ኮሚቴ አባላት እና ጥቂት ባለሀብቶች መሆናቸውንም ሆነ፣ የደቡብ አፍሪካውን የጭቆና ስርዓት የሚያስታውሰው መጠሪያ ስሙ ከመንደሩ አጎራባች ያሉ የኤስ.ኦ.ኤስ ትምህርት ቤት ተማሪዎች እንዳወጡለት ወዳጃችን ዮናስ ጨምሮ ማስነበቡ አይዘነጋም፡፡ …እነሆም መቀሌ እንዲህ ነች፤ በጉራማይሌ ገፅታ የተገነባች፤ ህወሓታውያኑን በምቾት የምትንከባከብ፤ ሰፊውን ሕዝቧን ደግሞ ምድራዊ ፍዳ የምታስቆጥር፡፡

በነገራችን ላይ ከተማዋ ከአዲስ አበባ ቀጥሎ መግዘፏን አስተውያለሁ፤ ይህ ግን የፈረደበት ድፍን ትግራዋይን በተለየ መልኩ ተጠቃሚ ሆኗል እንደማለት አይደለም፤ ዳሩ የዚህ አይነቱን የሕንፃ ጋጋታ ከክልሉ ውጪ ያሉ ኢትዮጵያዊያን የአድሎአዊነት ማሳያ አድርገው ሊወስዱት እንደሚችሉ አስባለሁ፡፡ ጥያቄው ግን ይህ አይደለም፤ ይልቁንም ሰማይ ጠቀሶቹ ፎቆቿም ሆኑ ዘመናዊ ሆቴሎቿ አሊያም ቤተ-መንግስትን የሚያስንቁ መኖሪያ ቤቶቿ ለተርታው ነዋሪ ምን ፈየዱለት? የሚል እንጂ፡፡ እውነት እንነጋገር ከተባለም ይህ ኩነት በዋናነት የሚያመላክተው መቀሌ፣ በህወሓት መካከለኛና ከፍተኛ ካድሬዎች፤ እንዲሁም እነርሱን በተጠጉ ባለሀብቶች ወደ ሀጢአን ቅጥርነት እየተቀየረች መሆኗን ነው፤ ይህን ለማለት ያስደፈረኝ አንድም ብዙዎቹ ግንባታዎች ግለሰባዊ እንጂ መንግስታዊ አለመሆናቸው ሲሆን፤ ሁለትም ሕንፃዎቹ መኖሪያ ቤቶች እና ሆቴሎች በመሆናቸው ነው (እያወራን ያለነው ስለኢንዱስትሪዎች አይደለም)፡፡ እናሳ! ይህ አይነት ግንባታ ለንብረቱ ባለቤቶች ካልሆነ በቀር ለትግራይ ሕዝብ ምኑ ነው? …ርግጥ ነው እነዛ ለ17 ዓመታት ያህል የሰው ልጅ ይቋቋመዋል ተብሎ የማይታሰብ መከራ እየተቀበሉ ተራሮቹን ያንቀጠቀጡ ታጋዮች፤ ከድሉ በኋላ እሳት የላሱ፣ የመርካቶ ነጋዴን በብልጠት የሚያስከነዱ ሆነዋል፡፡

እዚህ ጋ ሳይነሳ የማይታለፈው ሌላው ነጥብ የከተማዋ ነዋሪ በፍፁማዊ ጨዋነት እንግዳ ተቀባይ የመሆኑ ጉዳይ ነው፡፡ ይህን ያልኩት በጉዳዩ ላይ ጥናት አካሄጄ ሳይሆን፣ በየሬስቶራንቶች እና መንገዶች ላይ ካጋጠሙኝ በመነሳት በደምሳሳው የታዘብኩትን ተንተርሼ መሆኑን በትህትና እገልፃለሁ፡፡ ጓል መቀሌዎችንም፣ ‹‹የቐንየልና፣ ክብረት ይሃበልና!›› እላለሁ (ይህ ምስጋና ግን የደህንነት ሰራተኞችንም ሆነ፤ ችግር እንዳይፈጠርብን ሊጠብቀን እንደመጣ የገለፀውን የከተማዋ ፖሊስ አዛዥን አይመለከትም፡፡)

የሹክሹክታ ወሬ…

መቀሌ በከፍተኛና መካከለኛ ካድሬዎች የቅንጦት መኖሪያ ቤቶች ከመጥለቅለቋ በተጨማሪ፣ ገዥው-ፓርቲን በተራ ወቀሳም ቢሆን ስሙን ማንሳት ላልተጠበቀ የከፋ አደጋ የሚዳረግባት የአፈና መንደር መሆኗን ለመታዘብ ብዙ ድካም የሚጠይቅ አይደለም፤ በጥቂት ቀናት ቆይታዬም የታዘብኩት እውነታ አረናንና አንድነት ፓርቲን ተቀላቅለው ከሚታገሉ የከተማዋ ወጣቶች በስተቀር፣ በነዋሪው ላይ አስፈሪ ፍርሃት ማርበቡን የሚያስረግጥ ነው፡፡ በተለይም አድራሻና ማንነታቸው የማይታወቅ ‹‹ነጭ ለባሽ›› የሚል ተቀፅላ መጠሪያ ያላቸው ታጣቂዎች ‹በተቃዋሚነት የጠረጠሩትን በሙሉ አፍነው በመውሰድ ያሻቸውን ያደርጉታል› የሚል ወሬ በሹክሹክታ መዛመቱ፣ የፍርሃቱ አንድ መነሾ ሳይሆን አይቀርም ብዬ አስባለሁ፡፡ ወሬው በሕዝብ ዘንድ ይህን ያህል ስር የሰደደ ፍርሃት ማሳደር የቻለበት ምክንያት፣ ከበረሃው ዘመን ጀምሮ ‹‹ደርግን ይደግፋሉ›› ወይም ‹‹ይሰልላሉ›› ተብለው የተጠረጠሩ ነዋሪዎችን ድርጅቱ ለእንዲህ አይነት ተልዕኮ ባሰለጠናቸው አባላቱ ከመኖሪያ መንደራቸው በውድቅት ሌሊት እያፈነ ከወሰዳቸው በኋላ የደረሱበት አለመታወቁ ነው፤ ይህ ትውልድ ለፍርሃት እጅ መስጠቱም ከዚሁ ጋር እንደሚያያዝ ይነገራል፡፡ ካድሬዎቹም እንዲህ አይነት የበረሃ ወሬዎችን ሆነ ብለው እያጋነኑና እየቀባቡ በሕዝቡ መሀል ማናፈሱን ዛሬም ስለመቀጠላቸው ጥቂት የማይባሉ ወጣቶች አረጋግጠውልኛል፡፡ በአጠቃላይ በትግራይ፣ በቀድሞው የህወሓት መስራች አቶ አስገደ ገ/ስላሴ አገላለጽ ‹‹ሕዝቡ ሁሉ እስረኛ ነው››፡፡

ከአፈናዊ ማስፈራሪያዎችና ማሸማቀቂያዎች በተጨማሪ በከተማዋ ሥራ-አጥነት አለቅጥ መንሰራፋቱ እና አብዝሃው የበይ ተመልካች መሆኑ፣ የአዲሱን ትውልድ ልብ በህወሓት ላይ ካሸፈተው ውሎ ያደረ ይመስለኛል፡፡ በርግጥ ከወደ ሸገር ተጋንኖ የሚወራውን ያህል ባይሆንም፣ የቀድሞ ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊን በመውደድ ብቻ ድርጅቱን የሚደግፉ እንደነበሩ አይካድም፤ ግና፣ ይህም ቢሆን የሰውየውን ህልፈት ተከትሎ ታሪክ ሆኗል ማለት ይቻላል፡፡ ሌላኛው የተቃዋሚውን ጎራ ያጠናከረው ምክንያት ከቀዳሚዎቹ ሁሉ የከፋ አምባገነን እንደሆነ የሚነገረው የአባይ ወልዱ ካቢኔ፣ በሙስናና መልካም አስተዳደር እጦት የሚቀርብበት ወቀሳ ነው፡፡ የእነዚህ ሁሉ ድምር ውጤት ደግሞ ‹‹ነፃ አውጪ››ውን ህወሓት እና መቀሌን ለሁለት ከፍሎ የማይተዋወቁ ዓለሞች አድርጓቸዋል ወደሚል ድምዳሜ ያደርሳል፡፡ ይህም ሆኖ ህወሓት በየትኛውም የትግራይ መሬት ተቃዋሚ ፓርቲ የመንቀሳቀስ ዕድል እንዳይኖረው ከጫካው ትግል ጀምሮ፣ በድርጅታዊ ቋንቋ ‹‹የትግራይ መሬት ከአንድ ፓርቲ በላይ መሸከም አይችልም›› የሚለውን ያልተፃፈ ሕግ ለማስፈፀም የማይፈነቅለው ድንጋይ የለም፤ ለአፈናው ቀንበር መክበድም ቀንደኛው መነሾ ይህ ነው የሚለው ጭብጥ የተጋነነ አይደለም፡፡

ከጥቂት ወራት በፊት አቦይ ስብሃት ነጋ፣ አባይ ፀሀዬ፣ ስዩም መስፍን እና ፀጋዬ በርሄ፡- መቀሌ፣ አጽብሃ ወአብርሃ፣ ውቅሮ፣ አዲግራት፣ ፈረስ ማይ፣ አድዋ፣ አክሱም፣ ሽሬ እንደስላሴ፣ አላማጣ እና ማይጨው ከተሞች ተገኝተው ከነዋሪዎቹ ጋር ስብሰባ በመቀመጥ፤ እንዲሁም ከነበለት፣ ማይቅነጣል፣ ዕዳጋ ዓርቢ፣ እንዳባጉና እና ሽራሮን ከመሳሰሉ ወረዳዎች ደግሞ የተወሰኑ ግለሰቦችን በተወካይነት ወደ መቀሌ በማስመጣት ‹‹ችግራችሁ ምንድን ነው? አለ የምትሉትን ቅሬታና የጎደለውን ነገር በሙሉ ንገሩን?›› በሚል መንፈስ የተቀኙ ጥያቄዎችን በማቅረብ ውይይት አካሄደው እንደነበር ይታወሳል፤ በዚህ ስብሰባም ሕዝቡ በርካታ ችግሮችን ከመዘርዘሩ ባለፈ፣ በአብዛኛዎቹ መድረኮች ስሜት የፈነቀላቸው አረጋውያን ሳግ እየተናነቃቸው ከሞላ ጎደል እንደሚከተለው ሊጠቃለል የሚችል ተቃውሞ መሰንዘራቸውን ሰምቻለሁ፡-

‹‹እናንተ ክዳችሁናል! ለ17 ዓመታት ልጆቻችንን በጦርነት ማግዳችሁ ስታበቁ፤ ለትግራይ ሕዝብ አንዳችም የጠቀማችሁት ነገር የለም፡፡ እንዲያውም በሌሎች ክልሎች ላይ በሚገኙ ወገኖቻችንን ላይ በምታደርሱት በደል በጠላትነት እንድንመለከት ነው ያደረጋችሁን፡፡ ከዚህ በኋላ በምንም መልኩ አናምናችሁም!!››

የቀድሞዋ የድርጅቱ የአመራር አባል አረጋሽ አዳነም ‹‹እነዚህ ሰዎች (የህወሓት መሪዎች) የምር ኢትዮጵያን ይወዳሉ ወይ? የሚል ጥያቄ ተብላላብኝ›› ማለቷን ‹‹የትግራይ ሕዝብ፣ ወያኔዎቹና ሽፍቶቹ›› መጽሐፍ ገፅ 81 ላይ መገለፁ የአዛውንቶቹን አባባል ያስረግጣል ብዬ አስባለሁ፡፡

የሆነው ሆኖ እነ አባይ ፀሀዬ ከሕዝቡ የሰበሰቡትን ቅሬታ ይዘው (በርግጥ መጀመሪያውኑም ችግሩ ስለመኖሩ ሳያውቁ ቀርተው አይደለም)፣ ከክልሉ ፕሬዚዳንት አባይ ወልዱ ጋር ተወያይተውበት ነበር፡፡ ፕሬዚዳንት አባይም በድርጅታዊ መዋቅር የቀድሞ አለቆቹ እቢሮው ተገኝተው አንድ በአንድ የዘረዘሩለትን ችግር ካደመጠ በኋላ እንዲህ ሲል መለሰላቸው፡- ‹‹እናንተ ያነጋገራችሁት ተቃዋሚ-ተቃዋሚውን ብቻ እየመረጣችሁ ነው፤ የመጣችሁትም ልክ እንደ ተቃዋሚዎች እንከን ፍለጋ ነው››፡፡

መቼም ከዚህ የበለጠ አስገራሚ የፖለቲካ ቀልድ ያለ አይመስለኝም፡፡ ምክንያቱም ይህ ነገር ሄዶ ሄዶ አንድምታው ‹‹ህወሓት እኛ እንጂ እናንተ አይደላችሁም›› የሚል የልዩነት መልዕክት ይኖረዋልና ነው፡፡ ይህ ደግሞ በመለስ ህልፈት ማግስት ‹‹የአዲስ አበባው›› እና ‹‹የመቀሌው›› ተብሎ ለሁለት መከፈሉ ሲነገር የነበረው የህወሓት የውስጥ መተጋገል ገና መቋጫ ላለማግኘቱ አመላካች ተደርጎ ሊወሰድ ይችላል (በነገራችን ላይ እነ አባይ ፀሀዬ በብዙ ሺህ ቅጂዎች የታተመ መጠይቅ በተለያዩ የትግራይ አካባቢዎች በትነው የነበረ ሲሆን፤ በቅርቡ ደግሞ የተሞላው መጠይቅ ተሰብስቦ ወደ አዲስ አበባ መላኩን ሰምቻለሁ፡፡ ይሁንና ውጤቱ ምንም ይሁን ምን አዲስ ነገር ይኖራል ብዬ ግን አላስብም፤ ምክንያቱም ከአስራ ሶስት ዓመት በፊት በዋነኛ መሪዎቿ አንደበት ‹‹ህወሓት ከአናቷ በስብሳለች›› ተብሎ ከተመሰከረባት ክፉ ህመሟ አለመፈወሷ ዛሬም በገሀድ ይታያልና)

የትግራይ እጣ-ፈንታ
በአስከፊው የትጥቅ ትግል ያለፈው የአካባቢው ነዋሪ፣ በህወሓት ላይ የነበረው ተስፋ መሟጠጡን የሚያስረግጥልን፣ ከላይ ያየነው የመቀሌ ገፅታ እና በተለያዩ የክልሉ ከተሞች ያሉ ነዋሪዎች ለጉምቱ የድርጅቱ ታጋዮች ያቀረቡት ብሶት ብቻ አይደለም፤ አርሶ አደሩም በበርካታ ችግሮች ተተብትቦ በስቃይና በድህነት ኑሮውን የመግፋቱ ጉዳይ ጭምር እንጂ፡፡ በተለይም መሬትና ማዳበሪያ ወሳኝ የፖለቲካ ካርድ ሆነዋል፡፡ ማዳበሪያው በክልሉ በጀት የሚገዛ ቢሆንም፣ በዱቤ የማከፋፈሉን ስራ የሚያሳልጠው ደደቢት ብድርና ቁጠባ ነው፡፡ ብዙሃኑ አርሶ አደርም ከዚህ ተቋም በዱቤ የገዛውን ማዳበሪያ መክፈል ባለመቻሉ በዕዳ የመያዝ ክፉ ዕጣ-ፈንታ ይገጥመዋል፡፡ ስለዚህም ያለው አማራጭ ሁለት ብቻ ይሆናል ማለት ነው፡፡ የመጀመሪያው ሚስቱንና ልጆቹን አዲስ አበባን ጨምሮ በተለያዩ ከተሞች ለልመና አሰማርቶ በሚያገኘው ገንዘብ እንደምንም ዕዳውን ከፍሎ፣ የፈለገውን የፖለቲካ አመለካከት መያዝ የሚችልበትን አጋጣሚ ማመቻቸት፤ ወይም ከህወሓት ጎን በመቆም ዕዳው ተሰርዞለት፣ የሴፍቲኔት ተጠቃሚም ሆኖ በጭቆና አገዛዝ ውስጥ ማዝገም ነው፡፡ ላለፉት ሃያ ሶስት
ዓመታትም የሰሜን ኢትዮጵያ መልከዓ-ምድር ይህን በመሰለ ፍርሃትና በአንድ ርዕዮተ-ዓለም ተጠርንፎ ማደሩን ማን ይክደው ይሆን?

የመጪው ጊዜያት የብቻ ፍርሃት…
በዚህ አውድ የማነሳው የትግራውያን ከባድ ፍርሃት፣ ከክፉው የህወሓት አስተዳደር ጋር የሚያያዝ ነው፡፡ በሀገሪቱ በነቢብ ገዥ-ፓርቲ ተደርጎ የሚታሰበው ኢህአዴግ መሆኑ ባይስተባበልም፣ ግንባሩን የፈጠሩት አራቱ ድርጅቶች በፖለቲካዊ ተፅእኖም ሆነ በአንዳንድ መንግስታዊ ቁልፍ ኃላፊነቶች ላይ እኩል ውክልና ያሌላቸው መሆኑ አያከራክርም፤ ይህንን ያፈጠጠ ሀቅ አምኖ አለመቀበሉም መፍትሔውን ሊያርቀው እንደሚችል መዘንጋት የለብንም፡፡ ለማሳያም እንደ ኢህአዴግ ባለ አምባ-ገነን አገዛዝ ውስጥ ከምንም በላይ ወሳኝ የሆኑት የደህንነት እና የመከላከያ ሠራዊቱ አወቃቀር በህወሓት የበላይነት መሆኑን መጥቀስ ይቻላል፡፡ በአንድ ወቅት አቶ መለስ ዜናዊም በመከላከያ ውስጥ ያለውን ፍትሓዊ ያልሆነ ውክልና ከማመኑም በዘለለ፣ በበረሃው ዘመን ታጋዩ በአብላጫው የህወሓት አባል የነበረ መሆኑን እንደ ምክንያት ማቅረቡ ይታወሳል፡፡ በአናቱም ድርጅቱ በመሀል ሀገር ያጣውን ድጋፍ ለማካካስ፣ ራሱን የትግራይ ብሔረተኛ አስመስሎ ከማቅረቡም ባለፈ፣ እንዲህ አይነት ከፋፋይ መንፈሶች እንዲናኙ በርትቶ ለመስራቱ በርካታ ማስረጃዎች አሉ፤ ‹‹እኛ ከሌለን የትግራይ ህዝብ ለአደጋ ይጋለጣል›› ከሚለው አፍራሽ ቅስቀሳው አልፎ፣ በ97ቱ ምርጫ ወቅት የኢንተርሃሞይ ጨዋታን ወደ ክርክሩ መድረክ ያመጣበትን አውድ እና በ2002ቱ ምርጫ አንድነትን ወክሎ በተምቤን ለመወዳደር የቀረበውን አቶ ስዬ አብርሃንም ሆነ አረና ፓርቲን ለማጥላላት የተጠቀመበትን ፖለቲካ መጥቀሱ ብቻ በቂ ነው፡፡ በቅርቡ የሙስሊሙ መንፈሳዊ መሪዎችም ምርምራ የተደረገባቸውም ሆነ ስቅየት የደረሰባቸው በአንድ ቋንቋ ተናጋሪ መርማሪዎች መሆኑን ለፍርድ ቤት መናገራቸው ተጨማሪ ማሳያ ነው፤ መቼም የማዕከላዊ ምርመራ ኃላፊዎች፣ ከሌሎች ብሔሮች የተገኙ መርማሪዎችም ሆነ ጨካኝ ገራፊ የፖሊስ አባላት አጥተው አይመስለኝም፤ እንዲህ አይነት አመለካከት በሕዝብ ዘንድ እንዲሰርፅ የሚሹ ፖለቲከኞችን ትዕዛዝ ማስፈፀም እንዲቻል እንጂ፡፡ ይህ እውነታም በአንዳንድ ቦታዎች ድርጅትንና ሕዝብን ቀላቅሎ ለጅምላ ፍረጃ ማጋለጡ አሌ አይባልም፡፡ እነዚህ ሁኔታዎች ደግሞ በክልሉ ላይ ብሔራዊ ሥጋት ፈጥረው ሕዝቡን አማራጭ አልባ አድርገው ድርጅቱን እንደጋሻ እንዲመለከት ቢያስገድዱ አስገራሚ አይሆንም፡፡

ሳልሳዊ ወያኔ
በብላታ ኃይለማርያም ረዳ ፊት-አውራሪነት በ1935 ዓ/ም ትግራይን በአፄው ላይ እንድታምፅ ያነቃቃው የወያኔነት እንቅስቃሴ፤ በያኔዋ የአፄው የክፉ ቀን ወዳጅ ታላቁ ብሪታኒያ ማበር ጭምር ሲቀለበስ፤ በክሽፈቱ ፅንስ ውስጥ ሌላ ትውልድ እንደሚገነግን ግልፅ ነበር፡፡ እናም የእነ ኃይለማርያምን ኢትዮጵያዊነት ጨፍልቀው የተነሱት እነ ስብሐት ነጋ፣ ያን ብርቱ የማህበረሰብ ክፍል ሰቆቃ ጠምዝዘው ከማህበረ-ባህሉ የተጣረሰ መንገድ መርጠው ሸገር ሲደርሱ፤ እነርሱኑ ካፈራ መሬት፣ የተቀለበሰውን ዳግማይ ወያኔ ረግጦ የሚነሳ ትውልድ እንደሚመጣ ዘንግተው ሰንብተዋል፡፡ ይሁንና ከላይ በመግቢያዬ የጠቀስኩትን የወልቃይቱን ትምህርት ቤት ኩነት በወቅቱ በቦታው የነበረው መምህር ሀጎስ አርዓያ (ስሙ የተቀየረ) እንደተረከልኝ፣ ራሳቸውን የትግራይ ህዝብ ዴሞክራሲያዊ ንቅናቄ/ትህዴን/ ብለው በሚጠሩ ነፍጥ-አንጋች ፋኖዎች የተፈፀመ የመሆኑ እውነታ የህወሓትን የተሳሳተ ግምት ያስረግጣል ብዬ አምናለሁ፡፡ ይህ የሳልሳዊ ወያኔ ወኪል እንደሆነ እየታመነ የመጣ የሚመስለው ስብስብ ሁመራ፣ ወልቃይትና ሽሬን በመሳሰሉ ከባቢዎች እንዳሻው የመንቀሳቀስ አቅም መገንባቱ ይነገራል፡፡ ድርጅቱ ከአስራ ሶስት አመት በፊት ወደ ኤርትራ በተሰደደው የህወሓት ሰው ፍሰሀ ኃይለማርያም ተድላ አስተባባሪነት መመስረቱ ይታወሳል፡፡ እንደ ትህዴን እምነት መሪው ፍስሀ ከስድስት ዓመት በፊት በኢትዮጵያ መንግስት ደህንነቶች ነው የተገደለው፤ ከዚያን ጊዜም ወዲህ ሌላኛው የህወሓት አባል የነበረው ፀጋዬ ሞላ አስገዶም ከግማሽ መቶ ሺ አያንስም የሚባለውን ታጣቂ እንቅስቃሴ እየመራ እንደሆነ ንቅናቄውን በተመለከተ የሚወጡ መረጃዎች ያሳያሉ፡፡ ድርጅቱ ለፕሮፓጋንዳ ሥራው የራሱ ቴሌቪዥንና ራዲዮ፤ እንዲሁም ‹‹መጽሔተ ብስራት›› የተሰኘች በአማርኛና ትግርኛ የምትዘጋጅ የህትመት ውጤት እንዳለው ይታወቃል፡፡

ትህዴን የመረጠው የትግል ስልት ትክክል ነው አይደለም የሚለውን ሙግት ወደጎን ትተን፣ ኢትዮጵያን የሚመለከትበት መንገድ አስደማሚ ነው፡፡ በ1993 ዓ.ም አጋማሽ በለቀቀው የፖለቲካ ፕሮግራሙ ላይ እንደገለጸው፣ ዓላማው ‹‹አንዲት ዴሞክራሲያዊት ኢትዮጵያን መገንባት ነው››፤ የንቅናቄው ጠንከር ያለ የክልሉን የድጋፍ መሰረት ስናስተውል፣ የአንዲት ኢትዮጵያ መንፈስ የትግራዋይ ዋነኛው መለዮ መሆኑን ያስረግጥልናል፡፡ ‹ትግራይ የኢትዮጵያ መፈጠሪያ መሬት ናት› የሚለው የስብስቡ ድምፅ፣ ‹‹ትላንት የተፈጠረች›› ከሚለን ህወሓት ጋር ያለውን ተፃርሮሽ ፍንትው አድርጎ ያሳየናል፡፡ ፕ/ር መሳይ ከበደም፣ ከሳምንት በፊት በበተኗት መጣጥፍ ለድርጅቱ ቡራኬያቸውን እንዲሰጡት ያስገደዳቸው፣ ይኸው የአንዲት ኢትዮጵያ ዴሞክራሲያዊነት ምስረታ ናፍቆት ይመስለኛል፡፡ አንቀፅ 39፣ ኢትዮጵያውያን እንዲበታተኑ የሚያደርግ በከፋፍለህ ግዛ የመገንጠል ፖሊሲ የተቀኘ እንደሆነ የሚከራከረው ንቅናቄው፣ ‹‹የትግራይ ሕዝብ በኢትዮጵያ ሉአላዊነት የሚያምን ነው›› ሲል ህወሓት የማያውቃትን ትግራይ ይነግረናል፡፡ መሪው ፀጋዬ ሞላም ‹‹የትህዴን አላማ የትግራይ ሕዝብ ጥያቄን ብቻ ሳይሆን የኢትዮጵያን ሕዝብ ጥያቄም ለመመለስ እንደሚታገል›› አበክሮ ይሟገታል፡፡ የሆነው ሆኖ የ17ቱ ዓመታት መራር የትጥቅ ትግል ዋና ገፈት ቀማሽ በሆነች ምድር፣ ዛሬም በተመሳሳይ መንገድ የሥርዓት ለውጥ ለማምጣት በሺዎች የሚቆጠሩ ነዋሪዎቿ ‹‹ዱር ቤቴ!›› ማለታቸው ስለህወሓት ክሽፈት ‹‹ግዛቴ›› በሚለው መሬት በግላጭ መታወጅን ይመሰክራል፡፡ በመጨረሻም የለውጡ መንፈስ በመላ ሀገሪቱ እንዲናኝ ከትህዴን የጠቀስኳቸው መሰል መንፈሶች ጋር የሚስማማ አረዳድ ያለው አረና እና በስሩ የተሰባሰቡት ወጣቶችም ሆኑ የብሔሩ ልሂቃን፣ የትግራይን የመከራ መስቀል የሌላ ቋንቋ ተናጋሪ ግፉዓንም እንዲጋሩ የማሳመን ሥራ ይጠበቅባቸዋል፡፡ በርግጥ ይህን መሰል የተንሸዋረረ አረዳድ ለመኖሩ ዋነኛው መነሾን ትህዴን በፖለቲካ ፕሮግራሙ እንዲህ ሲል መግለፁ መዘንጋት የለበትም፡

‹‹ከሁሉም በላይ የሚያሳዝነው ደግሞ ወያኔ (ማሌሊት) ለትግራይ ሕዝብ ብቸኛ ጠበቃ መስሎ በመቅረብ በሌሎች ሕዝቦች ላይ እየፈፀማቸው ባሉ ግልፅና ስውር ወንጀሎች ሳቢያ የትግራይ ሕዝብ በገዛ አገሩ በአይነ-ቁራኛና በጥርጣሬ እንዲታይ ማድረጉ ነው፡፡››

ያለፈው አልፏል፤ በመጪው ጊዜያት ይህን ፍርሃት አሸንፎ ትግርኛ ተናጋሪውን ኢትዮጵያዊ የለውጡ አካል ለማድረግ፣ ለሥርዓት ቅየራው የሚካሄደው ትግል ዘርን መሰረት ያደረገ አግላይ የመከራ መስቀልን በጋራ ለመሸከም ዝግጁ መሆንን የሚያካትት ሊሆን ይገባል ብዬ አስባለሁ፡፡ ምክንያቱም ጠረጴዛው ላይ ያለው ምርጫ ሁለት ብቻ ነውና፤ ወይ አብሮ መውደቅ፣ አልያም በህብረት መነሳት፡፡ እስከዚያው እነ አባይ ፀሐዬን ከደርግ የሰማይ እሩምታ የከለሉ የትግራይ ተራሮች፣ ለትህዴን ጓዶችም እንደማይጨክኑ በመተማመን እናዘግማለን፡፡

ኢትዮሚድያ – Ethiomedia.com
June 16, 2014

Why I am boycotting Ȼoca Ȼola

June 16, 2014

by Alemayehu G. Mariam*

Why I am boycotting Ȼoca Ȼola

Coca Cola is NOT the real thing

Diaspora Ethiopians are expressing their outrage on social and online media and calling for a boycott of Coca Cola Company for its unethical, arbitrary and unfair dealings with Ethiopia’s pop music superstar Teodros Kassahun (Teddy Afro). They say the Coca Cola Company singled out Teddy and maliciously targeted him for discrimination. Coca Cola commissioned 32 local versions of the 2014 Brazil FIFA World Cup “anthem”. Coca Cola has officially released all versions except Ethiopia’s version sung by Teddy Afro!

I now join the boycott of Coca Cola. I ask the millions of readers who have followed my weekly commentaries over the past eight years to join me in boycotting Coca Cola.

I am convinced beyond a reasonable doubt that the Coca Cola Company and its representatives have done Teddy wrong. They have demeaned, degraded and humiliated him publicly. They have dishonored, tarnished and scandalized his good name.  They have treated him unfairly, cruelly and unscrupulously.

An official representative of Coca Cola Company was quoted in a June 7 report stating that“Teddy Afro was brought into our Coke Studio in Africa to record a version of the Coca-Cola FIFA World Cup song, ‘The World is Ours’ with the goal of capturing the unique genre of Ethiopian music. The contract with Teddy Afro was executed by a 3rd party, Mandala Limited, a production House based Nairobi and Teddy Afro was compensated in full for his efforts.” The official further stated that “following recording the produced track become the property of Coca-Cola CEWA to be used at the Company’s discretion. The song has not been released and there are no plans for release at this time.”

In a June 10 press release, Teddy Afro’s official representatives decried Coca Cola’s bizarre and unprofessional behavior in making the public statement given the fact that a confidentiality clause in the contract precluded public disclosure of contractual terms. The statement expressed puzzlement over Coca Cola’s “unwarranted prevention of the release of the Ethiopian Version of the World Cup Anthem” and lack of  “any response although we have brought the issue to their attention before we decided to publish the press release on our website.” It accused Coca Cola of engaging in “corporate arrogance”, bad faith dealings and a flagrant violation of its “supposed corporate ethical principles of integrity, honesty, public trust and confidence.” It expressed deep disappointment over the fact that Coca Cola released a public statement that is  “degrading and disrespectful of our fans and even Coca Cola’s customers.”

Teddy Afro’s official representatives categorically rejected Coca Cola’s assertion that “the contract with Teddy Afro was executed by a 3rd party, Mandala Limited, a production House based Nairobi.” They said an official Coca Cola representative, “Mr. Misikir Mulugeta [Brand Manager for Ethiopia and Eritrea, and Manadala TV] approached us and took the initiative to make the selection for the Coke project and further “brought” us in touch with Coke Studio, signed the contract with Mandala TV, the agent for Coca Cola, Central, East and West Africa Limited… Mr. Misikir as an employee and Manadala TV as the agent who have been contracted to carry out various musical property services and acted for and on behalf of Coca Cola Central, East and West Africa, in the same legal capacity and effect as the representative of Coca Cola, headquartered in Atlanta that issued the statement.”

They also pointed out glaring inconsistencies in Coca Cola’s public statement.  If the Coca Cola Company does not have any contractual relationship with Teddy Afro, why did it feel the need to issue a public statement on him? Why did Coca Cola claim that Teddy has been paid “in full for his efforts,” and that “the produced track become the property of Coca-Cola CEWA?” if the Company did not have a contractual engagement with Teddy to produce the world cup song?

What is so objectionable about the Ethiopian version of the world cup anthem that compelled Coca Cola not to release it officially?

There is ABSOLUTELY nothing political or controversial about the lyrics or melody in Teddy’s version of the world cup anthem.  In fact, Teddy used an Amharic translation of words taken directly from David Correy’s official lyrics to the world cup song “The World is Ours”. Nothing more, nothing less.

Why is Teddy Afro singled out of 32 global musical artists and targeted for humiliation and degradation by Coca Cola? Why is  Coca Cola unwilling to privately explain to Teddy its reasons for not releasing the Ethiopian version of the song officially? Why isn’t Coca Cola coming clean and telling Teddy’s  millions of fans its reasons for not releasing the Ethiopian version of the anthem?

Why I am “dumping” Coca Cola

The official statement of Coca Cola refusing to release the Ethiopian version of the world cup song has been a source of jubilation and victorious chest-beating for Teddy Afro haters. They triumphantly announced, “Coca Cola dumps Teddy Afro!”

I am dumping Coca Cola like they dump industrial chemicals at a toxic waste dumpsite.  I am not using this metaphor lightly. “The Coca-Cola Co. has settled lawsuits over ingredients that can form cancer-causing benzene (in two of its products) Fanta Pineapple and Vault Zero”.

Coca Cola lists 114 different product lines on its website beginning with virtually every letter of the English alphabet from Aquapure to Zico.

I am dumping all 114 products. I will not buy or use Aquapure, Barq’s, Coca-Cola, DASANI, Evian, FUZE, Glacéau Vitaminwater, Hi-C, Inca Kola, Jericho, Kinley, Lift, Minute Maid, Northern Neck, Odwalla, POWERADE, Red Flash,  Sprite, TaB, VAULT, Worx Energy, Zico… I will not encourage or recommend to anyone to buy or use these products. As a matter of fact, I ask my millions of readers throughout the world not to buy or use these products!

Let us unite and Dump Coca Cola and all of its 114 products!

For decades, the Coca-Cola Company promoted its products with all sorts of charming and gimmicky slogans and jingles that affirmed its corporate integrity, universal appeal and wholesome business values. Their ubiquitous taglines proclaimed, “Coke: It’s the Real Thing.”  “Things Go Better With Coke.” “Coke is what the world wants today.” “I’d like to buy the world a Coke.”  “Coke Adds Life.” “Have a Coke and a Smile.” “Coke is It.” Coca Cola even had a television commercial song with the opening line, “I’d like to teach the world to sing in perfect harmony.”

The truth is Coke is as real as a sprite (fairy).
Things go bitter with Coke in Ethiopia.
Coca Cola has caused acrimony, not harmony in Ethiopia.
Coke has added not life but strife in Ethiopia.
Coke does not make Ethiopians smile; it makes them downright hostile.
Coke is It, if you only added the letters “sh” to it.
I will not drink Coke, the high fructose makes me choke.
I would like the world NOT to buy Coke or any of the other 113 products.
The last thing the world needs today is Coke.                                                            Coke is a joke!

I know why they do not want the song of the proud bird of Ethiopian popular music not to be heard by the world

Teddy Afro loves his people and country and he is being punished for it.

There is no question in my mind that  the despicable and petty-minded regime in Ethiopia has pressured Coca Cola not to release Teddy’s song. The reason is simple. That wickedly vengeful regime wants to show Teddy Afro who the real boss is. They want to show Teddy and his supporters how smart,  cunning and smooth they can be in taking revenge. They watched and snickered as the whole deal went down with Coca Cola from the beginning. They let it go on. They said, “Let Teddy work his heart out and come up with a beautiful song.” They rubbed their hands gleefully, “We’ll teach him a lesson in revenge that he will never forget.” Revenge and hate courses in their blood stream.

At the last minute, they pounced on Coca Cola. (Coca Cola completed its third bottling plant in Dire Dawa in 2013.) If Coca Cola wants to expand its market in Ethiopia, it must not release Teddy Afro’s world cup song. Poor Coca Cola is literally caught between the Devil and Teddy Afro.

Of course, none of that nonsense matters to Teddy Afro. He will keep on singing “Love conquers all.”  His maxim is, “There is no revenge so complete as forgiveness.” He forgives those who have done him wrong. (Jah, Yasteseryal!)

Any casual observer of the thugtatorship in Ethiopia is familiar with the silly psyop (psychological warfare) they are waging against Teddy to demoralize, unnerve and discourage him from being a symbol of national unity and pride. They have used similar dirty tricks for years against their opponents and will continue to do so.

The fact of the matter is that for his entire artistic career Teddy Afro has shown undying love for Ethiopia. In all of his songs and lyrics,  Teddy has glorified Ethiopia and spoken truth to mercenaries and thugs. His music, songs and lyrics have been effective antidotes to the diabolical efforts to undermine the spirit and morale of the Ethiopian people. Teddy proclaimed in his lyrics, “Hold on, hold tight! Ethiopia’s resurrection (Ye Itopia tinsae) is near, if only we forgive each other in love.”

In his album Yasteseryal, Teddy exposed the truth about the seizure of the “throne” by a criminal band of thugs. He used his songs to call on Ethiopians of all ethnic backgrounds to live in harmony, peace and love in a single Ethiopian nation. He has used his peerless musical talent to bring Christians and Muslims to join hands in peace and friendship.   Teddy has been offered riches and rewards beyond measure to sell out his integrity and honor. But on all occasions, he has refused to sell his soul to thugs.

Teddy Afro is the most inspiring young artist of his generation. Teddy has inspired millions of Ethiopia’s young people to yearn for democracy, freedom and human rights in a single Ethiopian nation.  Now they are making him “pay” for his patriotism by silencing his musical voice. It is impossible to silence the song of truth.

Teddy is not for sale! Teddy cannot be bought by Coca Cola, by a billionaire or by thugs. They can try to humiliate and scandalize him. The simple truth is that Teddy has pride and dignity in himself and in his country as big as the Ras Dashen mountain.  Thugs, bullies and gangsters will forever remain thugs, bullies and gangsters no matter how rich they become for all of the money they have stolen. This is no invective. It is a fact!

Please don’t hate Teddy Afro because he has pride in himself and his country! Don’t hate him because he is a class act. Don’t hate him because he is a patriot. He can’t help it. He was born that way!

Teddy Afro, NOT Coke, is the real thing in Ethiopia! 

The world and, most of all, the world football federation needs Teddy Afro. Teddy is an African musical genius. His lyrical mantra is, “Love Conquers All!”  He brings Africans together in uplifting lyrics and musical harmony.

Teddy is the most popular musical artist in Ethiopia today because his music brings people together. He sings of love, peace, friendship and goodwill among Ethiopians and Africans. He sings protest songs. He sings of the need for reconciliation, understanding and forgiveness.  He sings work songs for those building a new Ethiopia. He sings about the natural beauty of Ethiopia and its people. Teddy Afro sings about his love of Africa.

Teddy Afro’s music makes life supremely enjoyable. I’d like to see the world listen to Teddy Afro sing in perfect harmony. Teddy Afro’s music adds life and joy to  a country that has been rendered lifeless and joyless by a vicious dictatorship.

Teddy Afro is the real thing! Teddy Afro is the real Ethiopian!

Teddy’s latest album, Tikur Sew (Black Man), is a celebration of Ethiopia’s victory over Italy in 1896. That stunning victory is a milestone in African and world history. Less than two years after the Berlin Conference in which the European colonial powers agreed to carve up Africa and began their subjugation of African peoples, Emperor Menelik II of Ethiopia routed the Italian Army at the Battle of Adwa in the First Italo-Ethiopian War.  The Battle of Adwa marked the first time a European power was brought to its knees by an African army. Fascist Italy tried to colonize Ethiopia again in 1935 in the Second Italo-Ethiopian War. They got a rear-end kicking they would never forget. Ethiopia remained the only country in Africa (other than Liberia) to remain free from colonialism. Teddy Afro sings of Ethiopia, its fearless leaders and the ordinary people who fought to keep their independence and sovereignty not only with bows, arrows and outdated muskets, but also pride.

I am proud of Teddy and his extraordinary artistic accomplishments. I am proud of his enormous contributions to Ethiopian popular culture. I am proud of his untiring efforts to bring about harmony, unity and reconciliation among the people of Ethiopia through his music. He is a man of extraordinary integrity and disarming humility. When they attack his reputation viciously, he does not respond. He just says, “Love conquers all.” Haters just can’t fight a man who uses love to conquer all.

When the late Meles Zenawi jailed Teddy on trumped up charges of hit and run resulting in a fatality in 2008, I defended Teddy in the court of world public opinion. I also listed the ten real “crimes” Teddy committed for which Meles Zenawi ordered his arrest and conviction. Meles was pierced by the truth and aspirations expressed in Teddy’s lyrics.

When Teddy came to Los Angeles in 2010, I attended his concert. It was phenomenal.Teddy reminded me of the great Bob Marely I saw as a young man during his Kaya and Survival tours in the late 1970s standing in the front row.   Like Marley whose passion was African liberation and Pan-Africanism, Teddy’s passion is the freedom, unity, reconciliation and harmony of the Ethiopian people. Like Marley, Teddy’s music is stirring, thrilling and even heart-wrenching. Like Marley, Teddy sings songs of love, peace, hope, faith, charity, justice, reconciliation, understanding and forgiveness. These are the sources of Teddy’s rhythmic power which enable him to reach deep into the Ethiopian soul and psyche and suture the festering wounds of despair, soothe the unendurable pain of oppression and prophesy the resurrection of Ethiopia from the graveyard of dictatorship. Nothing can stop Teddy from preaching love, peace and justice in Ethiopia.

I consider Teddy a heroic Ethiopian artist and my personal hero!

The world is ours, NOT Coke’s. We must dump Coca Cola one person, one Coke bottle/can at a time

I am calling on the millions of readers who have followed my weekly commentaries over the years to join me and “Dump Coke!” Let’s rescue our world from the clutches of Coke.

Coca Cola does not care if we hold candle light vigils in protest. Coca Cola does not care about our moral outrage. It cares only about its bottom line. Coca-Cola has global sales of over 30 billion cases in over 200 countries. They spend billions of dollars in global marketing campaigns every year. The only language Coca Cola understands is the language of the bottom line.

If we act one person at a time and stop buying and using the 114 Coca Cola products, we can take back our world from the clutches of Coca Cola in 114 days.

I ask my readers in Ethiopia to conduct their own boycott.  I ask them to have their own individual “Coke Out Day”.  No Coke, every day!!!

This boycott is not about Coca Cola. It is about Ethiopian national pride. It is about taking back our country from soda peddlers and thugs.

I say fight back one Coca Cola bottle, one Coca Cola can at a time!

Coca Cola brags, “The World is Ours!” We need to show Coca Cola Ethiopia is OURS!

Ultimately, my personal boycott of Coca Cola is not about challenging Coca Cola to come clean on Teddy Afro. It is not even about speaking truth to the tone deaf regime that is twisting Coca Cola’s hands behind the scenes. It is about my pride in being an Ethiopian.  When Coca Cola commissions  32 local versions of the world cup song, releases 31 of them and  “dumps” the Ethiopian version, I say to Coca Cola, “GO TO HELL!!!”

Just say NO to Coke!

Professor Alemayehu G. Mariam teaches political science at California State University, San Bernardino and is a practicing defense lawyer. 

Previous commentaries by the author are available at:

• http://open.salon.com/blog/almariam/

Amharic translations of recent commentaries by the author may be found at:

• http://www.ecadforum.com/Amharic/archives/category/al-mariam-amharic 

JUDGE TELLS POLICE TO BRING CHARGES AGAINST ETHIOPIAN BLOGGERS, JOURNALISTS

June15/2014
Mahelt Fasil
A judge at the Arada First Instance Court, First Bench, told the police this morning to finalize its investigations and bring charges against three independent journalists and three members of the blog Zone9 detained without charges since 25th and 26th of April this year.
Defense lawyer Amha Mekonnen told journalists at the scene of the court that the judge has told the police to finalize their investigations and bring charges during the next appearance, which is adjourned for Sunday July 13th.

An earlier indictment filed by the police accuses the detainees of accepting money and working with foreign organizations and rights activists and using social media to destabilize the country and that it requested the court for more days to establish evidence supporting its claim.
Natinael-Edom-and-Atinaf1
From Left: Natinael, Edom and Atinaf
However, the police have not yet been able to present sufficient evidence but kept on asking for more days claiming the investigation has taken a complex nature. In three different appearances so far, the police have claimed that they needed more time to finalize translating documents written in English into Amharic, looking into bank transfer details, and interviewing collaborators. Today, the police have said they haven’t finished looking into bank transfer details; they have also said although the police have interviewed some witnesses, many of the collaborators of the detainees that they wanted to interrogate have gone into hiding in the countryside.

Zelalem-and-Asmamaw
From left: Zalalem and Asmamaw
In today’s court appearance, however, the judge told the police that she wanted them to finalize enough evidence and in all the allegations the police have made so far during the next court appearance, according to defense lawyer Amha.
On May 17th the police have said that all the detainees were to be charged with the country’s infamous anti-terrorism proclamation 652/2009. The proclamation grants the police to request 28 days during each court appearance for four times until charges are brought against detainees. Ethiopia’s anti-terrorism proclamation is widely criticized for being indiscriminately broad and open for interpretation.
From Left: Tesfalem, Zelalem and Asmamaw (Back)
This morning the police have brought Journalist Tesfalem Wadyes, a freelance journalist who was writing for the weekly English Fortune and the monthly Addis Standard, journalist Asmamaw Hailegiorgis, senior editor at an influential Amharic weekly magazine Addis Guday, and journalist Edom Kassaye, who previously worked at state daily Addis Zemen Newspaper and an active member of the Ethiopian Environmental Journalists Association (EEJA) and a close associate of Zone9 bloggers; as well as three members of the blog Zone9 Atnaf Berhane IT professional, Natnail Feleke from the Construction and Business Bank, and Zelalem Kibret, from Ambo University.
The case for the other three members of the blog Zone9: Mahlet Fantahun, Data expert, Befekadu Hailu from St. Mary’s University College, Abel Wabella, an employee of Ethiopian Airlines. They case is adjourned for June 28th.
The hearings are still being conducted behind closed doors and there is a large presence of armed police officers who are tightly guarding hundreds of fans who continue to show up to expresses their solidarity with the detainees.
Source: addisstandard

የቴዲ አፍሮ በውዝግብ ያልተገባ ዝና ክብር ወይስ ውዝግባዊ መንፈስ

June 15/2014

ተወዳጁ ድምፃዊ ቴዲ አፍሮ ወደ ሙዚቃው ዓለም ተቀላቅሎ ወደ ዝና ማማ መውጣት ከጀመረበት ጊዜ ጀምሮ መነጋገሪያ ከመሆን ያመለጠ አርቲስት አይደለም፡፡ በ1993 ዓ.ም ማብቂያ ላይ ባወጣው የመጀመሪያ ‹አቦጊዳ› አልበሙ የሙዚቃ አድማጩን ጆሮ ለመቆጣጠር የቻለው ቴዲ አፍሮ በወቅቱ በአለቤ ሾው ፕሮግራም ላይ በእንግድነት ቀርቦ ‹25 ዓመቴ ቢሆንም ፍቅረኛ ገና አልያዝኩም › ባለ ማግስት የከተማው ወጣት ሴቶች አይን ማረፊያ ሆኖ ነበር፡፡ ከዚሁ ይፋ ካልወጣ የሴቶች አደን ጋር ተያይዞ የመጀመሪያውን ውዝግብ አስተናገደ፡፡ ‹በሴት ልጅ ጡት ላይ ፊርማ ፈርሟል› በሚል ተሰራጨው ወሬ ከከተማ ወሬነት አልፎ የአንዳንድ መገናኛ ብዙሃን ገበያ መጥሪያና ማሻሻጪያ ሆኖ ነበር፡፡‹የተባለውን ነገር አላደረኩም፤ ኢትዮጵያውያን ሴቶች ኩሩዎች ናቸው፡፡ ይህንን ነገር እንዳደርግ አይጠይቁኝም ፤ እኔም አላደረኩትም› ብሎ በወቅቱ ለታተመችው ቅፅ 1 ቁጥር 1 ቁም ነገር መፅሔት ላይ ቢናገርም አድናቂዎቹን ከማሳመን በቀር የወሬ ማጣፈጫነቱን አላስቀረውም ነበር፡፡

ቴዲ አፍሮ የመጀመሪያ ውዝግቡን በዚሁ መልኩ ለመቋመጨት ጥረት ቢያደርግም ከዚሁ አልበሙ በፊት በሰራው የመጀመሪያ ካሴቱ ሳቢያ ለሌላ ውዝግብ የተዳረገው ብዙም ሳይቆይ ነው፡፡ የመጀመሪያ ካሴቱን ሳያወጣ ለዓመታት አስቀምጦት የነበረው ቮይስ ሙዚቃ ቤት የአቦጊዳ አልበሙ የአድማጭን ጆሮ መቆጣጠር ተመልክቶ አዲሱን አልበም ለገበያ ያቀረበው ወዲያውኑ ነበር፡፡ በዚህ ሳቢያም ‹የአቦጊዳን አልበም ሽያጭ ብቻ ሳይሆን አሁን ያለበሁበት ደረጃ ፈፅሞ የማይመጥን› ያለውን ከዓመታት በፊት የተሰራውን ካሴት ‹ሳያስፈቅደኝ መልቀቅ የለበትም› በሚል ሌላ ውዝግብ ተፈጥሯል፡፡ ተፈጠረው ውዝግብ መሀል ጋዜጠኛ ሳምሶን ማሞ ገብቶ በሽምግልና ጉዳዩን እንዲፈታ እስኪያደርግ ድረስ በመገናኛ ብዙሃን ዘንድ መነጋገሪያ ነበር፡፡

ቴዲ በሙዚቃ ስራው ብቻ ሳይሆን በማህበራዊ ህይወቱና በሚያደርጋቸው ቃለ ምልልሶቹ ዝናውን ከፍ እያለ ቢመጣም ምርጫ 97 ተከትሎ ገበያ ላይ በዋለሁ ሶስተኛ ‹ጃ ያስተሰርያል› አልበሙ ሳቢያ ውዝግቡ ከግለሰብ ወደ መንግስት ዞሮ ነበር፡፡ ይፋዊ በሆነ መንገድ መንግስት ተቃውሞውን ባይገልፅም ዘፈኑ በማንኛውም የመንግስት መገናኛ ብዙሃን ላይ እንዳይተላለፍ ከመከልከል ጀምሮ ለጉዳዩ ሌላ ፓለቲካዊ መልክ በመስጠት የውዝግቡን ጡዘት እንዳከረረው እናስታውሳለን፡፡ ከምርጫው ጋር የተያያዘው ውጥረት ቀስ እያለ ቢረግብም ከመንግስት ጋር ያለው ውዝግበ ከአንድ ዘፈን ወደ ሶስት አድጎ ከ‹ካብ ዳህላክና› እና ‹ሼ መንደፈርን› ጨምሮ ታይቷል፡፡ መንግስት በወቅቱ ከነበረው ፖለቲካዊ ራስ ምታት ተረጋግቶ ሚሊኒየሙን ለመቀበል ሽር ጉድ በሚልበት ወቅት ቴዲ አሁንም የህዝቡን የልብ ትርታ ያዳመጠ ‹አበባ አየሽ ሆይ› የተሰኘውን ተወዳጅ ባህላዊ ዜማ ለእርቅ አውሎት ብቅ አለ፡፡ ከፓለቲካ እስረኞች መፈታት ጋር ተያይዞ የእርቅ መንፈሱ በሁሉም ሙዚቃ አድማጭ ጆሮ ማንቃጨል ቢጀምርም መንግስት ግን ዘፈኑን ዘወትር በየሚዲያው ላይ ሲለቀቅ ሁኔታውን በዝምታ ከመመልከት ውጪ ‹ሆ በል ከበሮ ሆ በል አንተ ማሲንቆ ስታይ ሰው ታርቆ› በሚለው ስንኝ ከህዝቡ ጋር እስክስታ ለመውረድ ሳይችል ቀርቷል፡፡የቴዲ አፍሮ የእርቅ መንፈስ ሚሊኒየሙን ብቻ ሳይሆን ባህር ማዶ ተሻግሮ ለመዝፈንና ለማስጨፈር ጊዜ አልወሰደበትም፡፡ ከሚሊኒየሙ ጋር ታኮ በሚሊኒየም አዳራሽ በተዘጋጀው ዓለም አቀፍ የሙዚቃ ኮንሰርት ላይ ቢዮንሴ ኖውልስ በቴዲ አፍሮ ‹አበባ አየሽ ሆይ› ዜማ ወገቧን ይዛ ስትጨርፍር ታይታለች፡፡

ቴዲ በዘፈኑ የሀገሩን ልጆች አልፎ የውጪ ሰዎችን ማማለል ቢችልም ከመንግስት ጋር የገባው ውዝግብ ከዚህ ቀደም ከግለሰቦች ጋር እንዳለው አይነት ተራ የሚባል አልነበረምና ወደ እስር ቤት የሚገባበት ሁኔታ ተፈጠረ፡፡ በብዙዎቹ አድናቂዎቹ ዘንድ አሁንም ድረስ እንደሚታመነው ‹ቴዲ አፍሮ በመኪና ሰው ገጭቶ አምልጧ› የሚለውን የአቃቤ ህግ ክስ ለመቀበል ዳግም መወለድ የሚያስፈልጋቸው ይመስላል፡፡ ‹ደጉ ይበልጣል› የተባለውን የ18 ዓመት የጎዳና ተዳዳሪ ገጭቶ ስለመግደሉና ስለማምለጡ በወቅቱ መነጋገሪያ የነበረው ክስ ከብዙ የፍርድ ቤት ቀጠሮና ምልልስ በኋለ ከአንድ ዓመት ከስድስት ወር በኋላ ሲቋጭ ‹ቴዲ እንደ በፊቱ ተወዳጅ ሥራዎቹን ይሰጠን ይሆን ›የሚል ጥርጣሬ መኖሩ አልቀረም፡፡ የፈጠራ ስራ ችግር የሌለበት ቴዲ ከእስር ቤት በወጣ በሶስተኛው ወር ላይ በአዲስ አበባ ስታዲየም ኮንሰርት በማዘጋጀት ገቢውን በልመና ሥራ ላይ ለተሰማሩ ወገኖች ማቋቋሚያ አደረገ፡፡ በዚህ ኮንሰርት ላይም ያገኘውን ከአንድ ሚሊየንም ብር በላይ ገንዘብም ለኤልሻዳይ የበጎ አድራጎት ማህበር አስረከበ፡፡

ከሚያወጣቸው አልበሞች ጋር ተያይዞ ውዝግብ የማያጣው ቴዲ ከሰይፉ ፋንታሁን ጋርም ውዝግብ ውስጥ መግባቱ የሚዘነጋ አይደለም፡፡ ከዘፈኖች መመሳሰል ጋር በተያያዘ በሰይፉ ፕሮግራም ላይ በቀረበ ዘገባ ሳቢያ ጉዳዩ በስምምነት እስኪፈታ ድረስ ወደ ፍርድ ቤት ለመሄድ ጫፍ ደርሶ ነበር፡፡ ቴዲ የሌሎቹን ያህል አይሁን እንጂ ከረዥም ጊዜ ማናጀሩ አዲስ ገሠሠ ጋርም ውዝግብ ውስጥ ገብቶ የተለያዩ ሲሆን በተደጋጋሚ ተሰርቀው በወጡ ነጠላ ዜማዎቹ ሳቢያም የመገናኛ ብዙሃን መነጋገሪያ እንደነበር አይዘነጋም፡፡ የቴዲ አራተኛ ካሴትም ውዝግብ መፍጠሩ አልቀረም፡፡ ‹ጥቁር ሰው› በሚል ርዕስ ያወጣው አልበም ከፍተኛ የሙዚቃ ችሎታውን ያሳየበትና አዳዲስ የአዘፋፈን ስልቶችን ያካተተበት ሥራው ቢሆንም ከዳግማዊ አፄ ምንሊክ ፓለቲካዎ አቋም ጋር ተያይዞ ተቃውሞ የገጠመው ወዲያውኑ ነበር፡፡ ጉዳዩ ከታሪክ አንፃር መታየት ያለበትና የአድዋ ጀግኖችን ለመዘከር በሚል የተሰራ ሙዚቃ እንደሆነ የተለያዩ ሰዎች የየራሳቸውን አስተያየት በማከል በየመገናኛ ብዙሃኑ ላይ ለመከራከር መሞክሩም ፓለቲካዊ መልክ የተሰጠውን ውዝግብ ለማብረድ ሳይቻል ቀርቷል፡፡ ከዚህ ውዝግብ ቀጣይ ተደርጎ ሊወሰድ የሚችለው ‹ወደ ፍቅር ጉዞ› የሚል ስያሜ የተሰጠው የሙዚቃ ኮንሰርትም በበደሌ ቢራ ስፖንሰር አድራጊነት ወደ ምስራቅ ኢትዮጵያ ክልሎች በመጓዝ ለማሳየት ፕሮግራም ቢዘረጋም ከዳግማዊ አፄ ምንሊክ ጋር ተያይዞ ‹ሰጠ› በተባለ ቃለ ምልልስ ሳቢያ በደሌ ቢራ ኮንሰርቱን ሰርዞታል፡፡ በደሌ ኮንሰርቱን ለመሰረዝ ምክንያት የሆነው ቴዲ ሰጠ በተባለው ቃለ ምልልስ ሳቢያ የተቆጡ ወገኖች ‹በደሌ ቢራን እንዳይጠጡ!› የሚል የቅስቀሳ ዘመቻ በመጀመራቸው እንደሆነና ከንግድ ስራ አንፃር ኮንሰርቱን መሰረዝ አዋጭ ሆኖ በመገኘቱ እንደሆነ ይፋ አድርጓል፡፡ ቴዲ የተባለውን ቃለ ምልልስ እንዳልሰጠ፤ ይልቁንም በመፅሔቱ የተፈጠረ ተራ ስህተት እንደሆነ ገልጾ ለመከራከር ቢሞክርም ሰሚ
ያገኘ አይመስልም፡፡ ጉዳዩ ስር እየሰደደ የመምጣቱ አንዱ ማሳያ ተደርጎ የሚወደሰደውም የዘመቻው ቀስቃሾች የቴዲን ኮንሰርት በማሰረዝ ብቻ ሳይገቱ ሌላም የመልስ ምት መሰጠት እንዳለበት የሚያሳስቡ ቅስቀሳዎች ተጠናክረው በመሰጠታቸው የጥቁር ሰው ተነፃፃሪ ተቃራኒ ነጠላ ዘፈን በአንድ አርቲስት
ተሰርቶ ተለቋል፡፡

ይህ የውዝግብ አዙሪት ባልተቋጨበት ሁኔታ ኮካ ኮላ ለብራዚሉ የዓለም ዋንጫ በየሀገሩ ከሚያሰራቸው አርቲስቶች መሀከል አንዱ አድርጎ ቴዲን እንደመረጠው ተሰማ፡፡ቴዲም ከሶስት ወራት በላይ በአዲስ አበባና በኬኒያ እየተመላለሰ የሙዚቃ ስራውን ሰርቶ ቢያጠናቅቅም ተመሳሳይ ችግር መከሰቱ ተነግሯል፡፡ በደቡብ አሜሪካዊቷ ሀገር ብራዚል እየተካሄደ የሚገኘውን የዘንድሮውን የዓለም እግር ኳስ ዋንጫ ጨዋታ ምክንያት በማድረግ እንደተለመደው ግዙፍ የቢዝነስ ተቋም የሆነው ኮካ ኮላ በተለያዩ ድምጻውያን ሙዚቃዎችን አዘጋጅቶ ራሱን እያስተዋወቀ ነው፡፡ ሙዚቃዎቹ የተሰሩት በብዙ ዓይነት ቋንቋዎችና ከተለያዩ ሀገራት በተውጣጡ ድምጻውያን ሲሆን የተቀረጹት በኮካኮላ ስቱዲዮ /Coke Studio/ ነው፡፡ ከ30 በላይ ከሚሆኑ ሀገራት የተመረጡ ድምጻዊያን የሠሩት የዘንድሮው የዓለም ዋንጫ አፊሲያላዊ የኮካ ኮላ ሙዚቃ ‹‹The world Is our›› /አለም የኛ ናት/ የሚል ርዕስ አለው፡፡ ይሄንን ሙዚቃ በድምፅ ለመስራት ከተመረጡት በርካታ ዘፋኞች መካከል ኢትዮጵያዊው ቴዲ አፍሮ ይገኝበታል፡፡ እ.ኤ.አ በ2013 መገባደጃ አካባቢ ቴዲ ለሙዚቃ ኮንሠርት ወደ ኳታር ባቀናበት ወቅት ከኮካ ኮላ ካምፓኒ ስልክ ተደውሎ በዓለም ዋንጫው ሙዚቃ ላይ እንዲሳተፍ ተጠየቀ፡፡ በዚህ መሠረት ከሌሎች አፍሪካውያን ድምጻውያን ጋር በጋራ ካቀነቀነው ዘፈን በተጨማሪ በአማርኛ ቋንቋ የተሰራና በግሉ የተሳተፈበት ሙዚቃ በኮካ ኮላ ስቱዲዮ መቀረጹ ተነገረ፡፡ ሙዚቃውም በ2014 የመጀመሪያ ወራት ላይ ለህዝብ እንደሚቀርብ ተገልጾ ነበር፡፡ ይሁንና በተባለበት ጊዜ የቴዲ አፍሮ ዘፈን አልተለቀቀም፡፡

በሌሎች ሀገራት ድምጻውያን የተሰሩ ዘፈኖች ግን በይፋ ተለቀው እየተደመጡ ይገኛሉ፡፡ በአማርኛ ቋንቋ የተሰራው የቴዲ ዘፈን ግን መዘግየቱ ሳያንስ በቅርቡ ደግሞ ሙዚቃው ከነአካቴው ከስቱዲዮ እንደማይወጣ ተሰማ፡፡ ይህን ተከትሎ ቴዲ አፍሮ በድረገጹ ላይ ወጣ በተባለ ጽሁፍ ድርጊቱን ኮነነ፡፡ የኮካ ኮላ ካምፓኒ ድርጊት ‹‹ሀገራችን ያዋረደ›› ጭምር መሆኑን በመግለጽ ጉዳዩን በከፍተኛ ሁኔታ እንደሚከታተለው ገለጸ፡፡ የኮካ ኮላ ዘመቻ በአብዛኛው የዓለም ክፍል የሚታወቀው ኮካ ኮላ በዓለም ላይ 200 ከሚበልጡ ሀገሮች ውስጥ ፋብሪካውን ተክሎ በቀን ከ1.7 ቢሊዮን በላይ የሚሆን ጠርሙስ ኮካ ይሸጣል፡፡ መመረት የተጀመረበትን 128 ኛ ዓመት በማክበር ላይ ያለው ኮካ ኮላ ካለፈው ጥር አንስቶ እስከ መጋቢት ባለው ሶስት ወራት ብቻ 1.5 ቢሊዮን ዶላር አትርፏል፡፡ ኮካ ኮላ በዓለም ዙሪያ የተለያዩ ተቃውሞዎች ገጥመውት የሚያውቁ ሲሆን ሁሉንም በማይበገረው የገንዘብ ሀይሉ አሸናፊነቱን አረጋግጦ ነው የተወጣው፡፡ ከአረብ እስራኤሎች ጦርነት በኋላ በአረቡ ዓለም በታየው የፀረ እስራኤል ዘመቻ ላይ ተሳታፊ የሆኑ የአብዛኛዎቹ አረብ ሀገራት ኮካ ኮላን ባለመጠጣት ለፍልስጤሞች ያላቸውን አጋርነት ለማሳየት ጥረዋል፡፡ አረቦቹ ኮካ ኮላን ባለመጠጣት ብቻ ሳይወሰኑ ፊታቸውን ወደ ፔፕሲ አዙረዋል፡፡ ያም ሆኖ ግን ይህ ዘመቻ የኮካ ኮላን ገበያ የሚፈታተንና ከገበያ የሚያስወጣ ስላልነበረ በማስታወቂያው ላይ ባፈሰሰው ከፍተኛ በጀት የዓለማችን ቀዳሚ ለስላሳ መጠጥነቱን አስከብሮ ለመቆየት ችሏል፡፡ እ.እ.አ በ1950ዎቹ አጋማሽ ላይም የህንድ ገበሬዎች ኮካ ኮላ ለማሳችን የሚያስፈልገንን ውሃ ተሸማብን በማለት ኮካ ኮላን ባለመጠጣት ተቃውሟቸውን ለማሳየት ሞክረዋል፡፡ በዓመት 11 ቢሊዮን ዶላር ለማስታወቂያ ብቻ የሚያወጣው ኮካ ኮላ ንፁህ የመጠጥ ውሃን በማውጣትና ዙሪያ ለሚሰሩ ፕሮጀክቶች የሚመድበውን ማህበራዊ በጀት ወደ 50 ሚሊዮን ዶላር በማሳደግ ራሱን ከህንድ አርሶ አደሮች ዘመቻ ተከላክሏል፡፡

የኮካ ኮላ የአቀማመም ምስጢር ድብቅነቱን ተከትሎ ሱስ አስያዥ ቅመም እንዳለውና ለጤናም አደገኛ ስለመሆኑ የተወራበት ጊዜ ነበር፡፡ ሌላው ቀርቶም ሰዎችን ሱስ የሚያሲይዝ የኮኬይን ቅመም እንዳለው ሲነገር ኮካ ኮላ ግን ይህ መሰረተ ቢስ ወሬ ነው ሲል አስተባብሏል፡፡ያም ሆኖ ኮካ ኮላ አሁንም
ድረስ በብዙ ሀገሮች ውስጥ ተወዳጅ መጠጥ ቢሆንም እንደ ሰሜን ኮሪያ በርማና ኩባ አይነት ሀገሮች ኮካ ኮላ ፋብሪካ በሀገሮቻቸው እንዲቋቋም ያልፈቀዱ ሀገራት ናቸው፡፡እ.ኤ.አ በግንቦት 8 ቀን 1886 በአትላንታ ጆርጂያ ለራስ ምታት መድሃኒት ይሆናል ብሎ መድሃኒት ቀማሚው ጆን ኤስ ቴምበር ከካካዋ ፍሬ በሶዳ ውሃ በጥብጦ ያዘጋጀው ኮካ ኮላ የተባለው መጠጥ ይኸው ዛሬ በመላው ዓለም ይጠጣል፡፡ በወቅቱ ድካምንና ራስ ምታትን እንዲሁም ድብርትንና የወንዶችን የወሲብ ፍላጎት ያነሳሳል በሚል የተቀመመው ኮካ ኮላ በአዲስ መልኩ ሳይንሳዊ በሆነ መንገድ ምስጢራዊነቱን ጠብቆ መመረት ከጀመረ እነሆ ዘንድሮ 120 ዓመታት ሆኖታል፡፡
ዘመቻ ‹‹ኮካ አትጠጡ››የድምጻዊው አድናቂዎችና በሁኔታው ስሜታችን ተነክቷል ያሉ ሰዎች በማህበራዊ ድረገፆች አማካኝነት በኮካ ኮላ ካምፓኒ ላይ መቀየማቸውን የሚያሳዩ ምስሎችንና ጽሁፎችን ለጠፉ፡፡ የካምፓኒውን ምርቶች ባለመጠጣት ተቃውሞአቸውን ለማሰማት ዛቱ፡፡ በተግባር ጉዳዩ ለመፈጸሙ
ማረጋገጫ ባናገኝም በቴዲና በኮካ ኮላ መካከል የተፈጠረው ውዝግብ አበሳጭቷቸው ከኮካ ምርቶች የታቀቡ ሊኖሩ እንደሚችሉ መገመት ግን አያዳግትም፡፡ በተለይ በማህበራዊ ገፆች ላይ በተደጋጋሚ ሲጻፍ የነበረውን ‹‹ፀረ-ኮካ›› ዘመቻ የቅስቀሳ መልዕክቶች ስንመለት የተባለው ድርጊት መጨረሻው የት ነው እንድንል ይገፋናል፡፡ የሙዚቃው አለመለቀቅ ‹‹ሀገራችን ከመናቅ›› የመጣ ነው ከሚል ሀሳብ ጋር አያይዞ ድምፃዊው ቅሬታውን መግለጹ ተቃውሞውን እንዲደምቅ አድርጎታል፡፡ በቴዲ አፍሮ የግል ድረገጽ ላይ ወጣ የተባለው መግለጫ እንዲህ ይላል፡፡‹‹ስለ ዓለም ዋንጫ የኢትዮጵያ ቅጂ ሙዚቃ
የተሰጠ መግለጫ ባለፉት ወራቶች ቴዎድሮስ ካሳሁን ወይም ‹‹ቴዲ አፍሮ›› ከኮካ ኮላ እና በስፋት ሲወራ ከከረመው የዓለም ዋንጫ የኢትዮጵያ ቅጂ ሙዚቃ ጋር ስለነበረው ግንኙነት ያለንን አቋም እንድንገልፅ ሚርፍልን ጥያቄዎች ምክኒያት ከፍተኛ ጫና ሲደረግብን ቆይተናል፡፡ በበኩላችን በተገባው የውል ስምምነት ላይ ግንኙነቱን ሚጥራዊነት ለመጠበቅ ቃል ኪዳን የገባ እና ማክበር የነበረብን ቢሆንም ቅሉ የቴዲ አፍሮ እና የኮካ ግንኙነት ወሬ እንዴት አፈትልኮ ወጥቶ ህዝብ እንዲያውቀወው እንደቻለ ቢያስገርመንም አሁን ለመገንዘብ እንደቻልነው የቴዲ ከኮካ ጋር ያለው ግንኙነት ኢትዮፒካል ንክ
በተሰኘ የሀገር ውስጥ የኤፍ.ኤም ሬዲዮ የመዝኛ ፕሮግራም አዘጋጆች አማካኝነት ያወጀው እና በሚያስገርም ሁኔታ ለኮካ የቲቪ ሥራም አድናቆቱን በመስጠት ያረጋገጠው የኮካ ኮላ የኢትዮጵያ እና የኤርትራ ብራንድ ሥራ አስኪያጅ የሆነው አቶ ምስክር ሙሉጌታ መሆኑን መረዳት ችለናል፡፡

ያለጥርጥር በኮካ ኮላ ስም ቴዲ አፍሮ ለኮካ የቴሌቪዥን ስራ በማገናኘት እና በዓለም ዋንጫ የኢትዮጵያ ቅጂ ሙዚቃ ላይ ተሳታፊ እንዲሆን ተነሳሽነቱን የወሰደው የብራንዱ ሥራ አስኪያጅ ነበር፡፡ እኛም ጥያቄን ውድ አገራችንን በመላው የዓም ዋንጫ ተመልካቾች ዘንድ አዎንታዊ ገፅታ የትኩረት እይታ ስር የሚያውላት በመሆኑ እና በዚህ በጉጉት በሚጠበቀው ታላቅ ዓለም አቀፍ የስፖርት ከንዋኔ ግዙፍ ቁጥር ያለው የዓለም ህዝብ ዘንድ የአገራችንን እና የህዝባችንን መልካም ገፆች ለማሳየት የበኩላችንን አስተዋፅኦ ከተሟጠጠ በኋላ ነበር፡፡በመጨረሻም ምንም እንኳን በጉዳዩ ጭብጥ ዙሪያ በሁለቱም ወገኖች ዘንድ ስለተያዘው አቋም የተወሰነ መግባባት ላይ መድረስ ቴሌኮንፈረንስ የሚመለከታቸው ወገኖች እንደሚገኙበት ቃል ተገብቶበት የተዘጋጀ ቢሆንም ውይይቱ ሙያዊ በሆነ መልኩ ያልተዘጋጀ፣ ግልፅነት የጎደለው፣ አለመግባባት እንዳይከሰት ለማድረግ የጋራ መፍትሔ ለመሻት ሳይሆን ቅንነት በጎደለው መልኩ የኛን ሐሳብ ለመረዳት ነበር፡፡ ቴሌኮንፈረንሱ ሆነ ተብሎ ህጋዊ ወኪል የሆነውን ሥራ አስኪያጃችንን በጭብጦቹ ላይ ለመወያየት እንዳይሳተፍ በማግለል መካሄዱ በራሱ ሂደቱ በቅን ልቦና ላይ ያለተመሰረተ መሆኑ ግልፅ ማስረጃ ነው፡፡ በመሆኑም የአርቲስቱ አድናቂ ለሆኑት ኢትዮጵያዊያን እና የውጪ አገር ዜጎች በሙሉ ከኮካ ኮላ ጋር የነበረንን ግንኙነት ያቋረጥን መሆናችንን ለመግለፅ መገደዳችን እያዘንን ስንገልፅ የዓለም ዋንጫ እስከሚከፈትበት ዕለት ድረስ ኮካ ኮላ የወሰደውን እርምጃ በድጋሚ እንዲያጤነው ያደርግ ዘንድ በተደጋጋሚ ጥሪያችንን ስናቀርብ ብሔራዊ ጠርዝ ባለው እና በውድ አገራችን፤ በህዝባችን እና አድናቂዎቻችን ላይ ጭምር የተቃጣውን የፈሪ እና ሀገር ወዳድነት የጎደለው አሳፋሪ የክህደት እና ክብር የሚያጎድፈውን ተግባር ግን ይቅር ላለማለት ወስነናል፡፡

ከዚህ በተጨማሪ አስከመጨረሻው ዕለት ድረስ ኮካ ኮላ የተጠናቀቀውን ሥራ እንዲያሰራጨው እና እንዲለቀው ግፊት ማድረጋችንን እንደምንቀጥልበት ለአድናቂዎቻችን እያረጋገጥን ከዚህ ጎን ለጎንም ከሁኔታዎች ጋር አግባብነት ያላቸው ሰላማዊ እርምጃዎችን በመውሰድ የሁለቱንም ወገኖች ገፅታን እና ጥቅምን የሚጎዳ ማናቸውም ውዝግብ በማስቀረት በአድናቂዎቻችን የተጣሉብንን አደራ መተማመን እና እምነት ለመመለስ የሚያስችል እርምጃ የምንወስድ መሆናችንን እንገልፃለን፡፡›› ቢቀር ምን ይቀርበታል? ድምፃዊ ቴዎድሮስ ካሳሁን /ቴዲ አፍሮ/ ከኮካ ኮላ የቀረበለትን ጥያቄ በደስታ ተቀብሎ የዓለም
ዋንጫውን የኢትዮጵያ ቅጂ ሙዚቃ ናይሮቢ ኬንያ ውስጥ በሚገኘው የኮካ ኮላ ስቱዲዮ ተቀርጿል፡፡ ታድያስ መጽሔት ከአሜሪካ እንደዘገበው ከሆነ ደግሞ ሙዚቃው እንደማይለቀቅ ከተነገረ በኋላም ኮካ ለድምጻዊው ተገቢውን የካሳ ክፍያ ለመፈጸም መዘጋጀቱ ተገልጿል፡፡ የተቀረፀው ሙዚቃ ንብረትነቱ የኔ ብቻ ነው የሚለው ግዙፉ የለስላሳ መጠጥ ካምፓኒ ለጊዜው ዘፈኑ ባይለቀቅም ለድምፃዊው ግን ተገቢውን ነገር እናደርጋለን የሚል መግለጫ አውጥቷል፡፡ ከዚህ አንፃር ከተመለከትነው ቴዲ ሙዚቃው ባለመለቀቁ ምንም አይቀርበትም ማለት እንችላለን፡፡ ነገር ግን ድምጻዊው ከሚያገኘው ገንዘብ ባሻገር ኢትዮጵያ በዓለም ፊት የምትታወቅበትን ዕድል አጥታለች፡፡ ቴዲም ቢሆን የደከመበት ሙዚቃ ከስቱዲዮ አለመውጣቱ ምቾት ይነሳዋል፡፡ ለምን ብሎ መጠየቁም ተገቢ መሆኑን የብዙዎቹ አድናቂዎች ሀሳብ ነው፡፡

‹‹ሾላ በድፍን››
ኮካ በዓለም ዋንጫ ውድድሮች ላይ ራሱን ለማስተዋወቅ የሚረዱ ሙዚቃዎች ሲያዘጋጅ የዘንድሮው ለሁለተኛ ጊዜ ነው፡፡ ከዚህ በፊት ደቡብ አፍሪካ ላይ ለተከናወነው የዓለም ዋንጫ ‹‹waving Flag›› በሚል ርዕስ ሶማሊያዊው ድምጻዊ ኬናንን ጨምሮ በተለያዩ ሀገራት ድምፃውያን አሰርቷል፡፡
በወቅቱ ይህ ሙዚቃ ተወዳጅ እንደነበር ይታወሳል፡፡የዓለም አቀፉ እግር ኳስ ማህበር አጋር የሆነው ኮካ ለዘንድሮው የዓለም ዋንጫ ማጀቢያ የሚሆን ሙዚቃ በራሱ ስቱዲዮ መቅረጽ የጀመረው ባለፈው ዓመት ነበር፡፡ ሳምባ በሚባለው የብራዚሎች ባህላዊ የሙዚቃ ስልት የተሰራው ‹‹The World Is Our›› የተሰኘው ሙዚቃ በተለያዩ ሀገራት ሙዚቀኞችና በተለያዩ ቋንቋዎች ተዘጋጅቷል፡፡ የዚህ ሙዚቃ ዋና አቀንቃኝ በትውልድ ብራዚላዊ በዜግነት ደግሞ አሜሪካዊ የሆነው ዴቪድ ኮሬይ ሲሆን ካለፈው መስከረም ጀምሮ ከ90 በላይ በሚሆኑ ሀገራት ተዘዋውሮ ሙዚቃውን መድረክ ላይ ተጫውቷል፡፡
በዲቪድ ኮሬይ በዋናነት የተሰራው ይህ የኮካ ኮላ ሙዚቃ በሌሎች ሀገራት ድምጻውያን በተለያዩ ቋንቋዎች ተቀርጾ ለጆሮ በቅቷል፡፡ ከስቱዲዮ ያልወጣው የቴዲ አፍሮ ብቻ ነው፡፡ ለምን? እስካሁን መልስ የለውም፡፡ የኮካ ኮላ ሰዎች ከአትላንታ ሰጡት በተባለው መግለጫና ቴዲ አፍሮ በድረ ገፁ ባሰፈረው ጽሁፍ ሙዚቃው ስላለመለቀቁ እንጅ በምን ምክንያት እንደሆን አይጠቅሱም፡፡ ነገሩ ‹‹ሾላ በድፍን›› ሆኗል፡፡ ስለዚህ ከሁሉም ነገር በፊት ሙዚቃው ያልተለቀቀው በምን ምክንያት ነው? ብሎ መጠየቅ አስፈላጊ ይሆናል፡፡

‹ኮካ ሀገሪቷን ደፍሯል?›
ቴዲ አፍሮ በርካታ አድናቂዎች ካሏቸው አትዮጵያዊያን የሙዚቃ ሰዎች መካከል አንዱ ነው፡፡ ለኮካ ኮላ ሙዚቃ ሊሠራ ነው ተብሎ ሲነገር እንደ አንድ በሀገር ኩራት ተቆጥሮ በመገናኛ ብዙሀን ሲዘወርለት ነበር፡፡ ለዓለም ዋንጫ ለማለፍ ተጠግቶ ከነበረው የኢትዮጵያ ብሔራዊ እግር ኳስ ቡድን ጋር ተነጻጽሮ ሲቀርብ ነበር፡፡ ‹‹ኢትዮጵያን በብራዚሉ የዓለም ዋንጫ የሚወክለው›› የሚል መንደርደሪያ ከስሙ በፊት መጠቀስ ጀምሮ እንደነበር አይዘነጋም፡፡ ሙዚቃው አለመለቀቁ በዚያ ሁሉ ሙቀት ላይ በረዶ እንደመጨመር ነው፡፡ ለዚያምነው በማህበራዊ ድረገፆች ‹‹ኮካ ኮላ አትጠጡ›› የሚሉ ኢትዮጵያዊያን በብዛት ብቅ ማለታቸው፡፡ ቴዲ አፍሮ ኢትዮጵያን ወክሎ ከተጋዘበና ሙዚቃው በስቱዲዮ ከተቀረጸ በኋላ እዚያው ታፍኖ መቅረቱ ‹‹ክብረ ነክ›› መሆኑን እየገለጹ ነው፡፡ ‹‹ሀገር ተደፍራለች›› የሚሉ ሀሳቦች በስፋት እየተነሱ ነው፡፡ በጉዳዩ ላይ መንግስት እጁንእንዲያስገባ የጠየቁም ነበሩ፡፡ ጉዳዩ ግን የሁለት አካላት ስምምነት የሚጠይቅ ነው፡፡ ሀገራዊ አጀንዳ ለመሆን ግን አይበቃም፡፡ ተራ የቢዝነስ ስምምነትና ከዚያ ጋር ተያይዞ የተከሰተ የውል መፍረስ ነው የሚሉም ወገኖች አሉ፡፡

ኮካ ኮላ እንደአንድ የንግድ ተቋም ከድምጻዊ ቴዲ አፍሮ ጋር የስራ ስምምነት አድርጓል፡፡ በስምምነቱ መሠረት ተፈጻሚ ያልሆኑ ነገሮች ካሉ ቴዲ አፍሮ ህጋዊ ጥያቄ ማንሳት ይችላል፡፡ ይሄን ለማድረግም ዝግጁ መሆኑን ገልጿል፡፡ እንዴት ተሠራ?ኮካ ኮላ ለዘንድሮው የዓለም ዋንጫ ሙዚቃ መሪ ድምጻዊ አድርጎ የመረጠው ዴቪድ ኮሬይን ነው፡፡ ይህ ድምጻዊ ከተለያዩ ሀገራት ድምፃዊያን ጋር የየሀገራቱን ቋንቋ በመጠቀም በጋራ ሙዚቃውን ሰርቷል፡፡ ከ30 በላይ ከሚሆኑ ድምጻውያን ጋር በዚያው ቁጥር ልክ አንዱን ሙዚቃ ደጋግሞ ተጫውቷል፡፡ ይሄን ዕድል ካገኙ ድምፃዊያን መካከል ቴዲ አፍሮ አንዱ ነው፡፡ የኢትዮጵያ ቅጅ የሆነውን ሙዚቃ ዴቪድ ኮሬይና ቴዲ በጋራ ቀርፀዋል፡፡ ኮካ ኮላ በተለያዩ ሀገራት የሙዚቃ ስቱዲዮዎች አሉት፡፡ የቴዲ አፍሮና የሌሎች አፍሪካውያን ድምጻዊያን ሙዚቃ የተቀረፀው ናይሮቢ በሚኘው የኮካ ኮላ ስቱዲዮ ሲሆን ጉዳዩን የሚከታተለውና የሚያስፈጽመው ደግሞ ማንዳላ የቴሌቪዥን ጣቢያ ነው፡፡ ጣቢያው ግን ሙዚቃውን ‹የውሀ ሽታ› አደረገው፡፡መጨረሻው ምን ይሆን?

ለዚህ ጥያቴ ምላሽ መስጠት ከባድ ሊሆን ይችላል፡፡ ሙዚቃው ከስቱዲዮ እንዳይወጣ የተደረገበትን ምክንያት አለማወቃችን ከግምት ያለፈ እንዳንናገር ያስገድደናል፡፡ኮካ ኮላ ትልቅ የንግድ ስም ነው፡፡ በሀገራችን በብዛት ከሚዘወተሩ የለስላሳ መጠጦች መካከል አንዱ እንደሆነ ይነገራል፡፡ ድምጻዊ ቴዲ
አፍሮ ደግሞ ብዙ አድናቂዎች ካሏቸው የሙዚቃ ሰዎች አንዱ እንደመሆኑ መጠን ኮካ ኮላ በገበያው ላይ የሚደርስበትን ተጽዕኖ በመፍራት ችግሩን እልባት ይሰጠዋል ብለን መገመት እንችል ይሆናል፡፡በማህበራዊ ድረገፆች ‹‹ፀረ ኮካ›› ዘመቻ የጀመሩ የቴዲ አድናቂዎች የካምፓኒውን ስም ሊጎዱ የሚችሉ ሀተታዎችንም ደጋግመው እያስነበቡ ነው፡፡ ኮካ ለጤና ጠንቅ የሆነ ንጥረ ነገሮች እንዳሉት በመግለጽና የቴዲ አፍሮ ሙዚቃ ያልተለቀቀው ካምፓኒው ለኢትዮጵያ ካለው ንቀት የተነሳ መሆኑን በመዘርዘር አድማ እየቀሰቀሱ ነው፡፡

ይህን ስንመለከት ካምፓኒው በኢትዮጵያ ያለውን ተቀባይነት ላለማጣትና ስሙን ለመጠበቅ ሲል ‹የታፈነውን ሙዚቃ› ሊለቀው ይችላል፡፡

የኑረዲን ሃሰን ደም በከንቱ አይቀርም

June 15/2014

ጉጅሌዎቹ ኢትዮጵያን መግዛት ከጀመሩ ዘመን ጀምሮ በአገራችን የንፁህ ሰው ደም ሳይፈስ የዋለበት ቀን የለም። ኢትዮጵያችን በየቀኑ የንፁህ ሰው ደም የሚፈስባት አገር ሁናለች። ዜጎችም ይሄን የለመዱት ስለሆነ ሰው ሞተ ሲባል ብዙም አይደነቁም። ጉጅሌዎቹ ደግሞ አንድ ያለፈባት ብሂል አለቻቸው እንዲህ የምትል፤

ግደሉ ግደሉ ሰው መግደል ይበጃል፤

ሰው ያልገደለ ሰው ሲሄድ ያንጎላጃል።

ይህች የአንድን ማህበረሰብ የስነ ልቦና ቀውስ ደህና አድርጋ የምታሳይ ቅኔ የህወሃቶች ስንቅና ትጥቅ ነች። ይህችን ቅኔ ታጥቀው በየደረሱበት የንፁህ ደም ሲያፈሱ የሂሊና ወቀሳ የለባቸውም። እዚህም ይገድላሉ፤ እዚያም ይገድላሉ። ለህወሃቶች ሰው መግደል ክፉ ነገር አይደለም። ሰው መግደል ለስልጣን የሚያበቃ፤ ስልጣን ላይም እስከ ፍፃሜው የሚያቆይ የጎበዝ ምግባር ነው የሚል የማይናወፅ እምነት አላቸው። ይህን ዕምነታቸውንም የገለጡበትን መንገድ ትንሽ ወደ ኋላ ሂዶ በሃውዜን ህዝብ ላይ ያስፈፀሙትን ጭፍጨፋ ማስታወስ በቂያችን ይሆናል።

ጉጅሌዎቹ ጥልቅ በሆነ የስነ ልቦና ቀውስ ውስጥ ይገኛሉ። ከግል ህይወታቸው ጀምሮ እስከ ጨበጡት የስልጣን እርከን ድረስ ንፅህና የጎደላቸው፤ በንፁሃን ደም እጃቸው የተጨማለቀ ነው። ይህ ነውራቸውም ሁሉንም እንዲፈሩ፤ በሁሉም እንዲደነግጡ አድርጓቸዋል።ከዚህ ፍርሃትና ድንጋጤም ለመላቀቅ የተዘፈቁበት የወንጀል መዓት የሚያስችላቸው አልሆነም። እነርሱም ከጥፋታቸው ተምረው እንደ ሰው ልጅ ለማሰብ ፍላጎቱ የላቸውም። የጉጅሌዎቹ የልብ ድንደና የመፅሃፍ ቅዱሱ የፈርዖንን ልብ ድንደና ይመስላል። የፈርዖንን የመጨረሻ ታሪክ ያየ ግን ልቡን ከማደንደን ይልቅ የህዝቡን ጩኽት መስማትን ይመርጥ ነበር። ይሄም ቢሆን ብልህነትን ይጠይቃል።አገራችን ከተደቀኑባት ብርቱ ተግዳሮቶች መካከል ዋነኛው ጉጅሌዎቹ ብልህነት ያልፈጠረባቸው ሁሉንም በጠብ-መንጂያ እናሸንፈዋለን ብለው ከልባቸው ማመናቸው ነው። ይሄም እምነታቸው ነው በህግ ጥላ ሥር ያሉትን እንኳ ሳይቀር ቀጥቅጠው እንዲገድሉ የሚያደርጋቸው።

በዓለማያ ዩንቨርስቲ ውስጥ ወለጋ ክለብ ተብሎ በሚጠራው አዳራሽ ውስጥ ቦንብ ፈንድቶ ተማሪዎች መጎዳታቸውን የነገረን ህወሃት ነው። ጉጅሌዎቹ እኛ ከመጣን በኋላ ሠላም ሆነ እያሉ በሚያላዝኑበት አገር ውስጥ ይህን መሰሉ እኩይ ተግባር እንደምን ሁኖ ሊፈፀም እንደቻለ በቂ ማብራሪያ የላቸውም። ብዙ ተማሪዎች ከተጎዱ እና ህይወትም ከጠፋ በኋላ ጥፋተኞቹን ያዝኩ ሲልም ያወጀው አሁንም ጉጅሌው ነው። ከተያዙት መካከልም አንዱ ኑረዲን ሃሰን በእስር ቤት እንዳለ ህይወቱን አጠፋ መባሉንም የሰማነው ከጉጅሌዎቹ ነው። በህግ ጥላ ሥር የሚገኝ አንድ ሰው ፍትህ እሰከሚያገኝ ድረስ በህይወት እንዲቆይ ብርቱ ጥንቃቄ ማድረግ የመንግስቱ ኃላፊነት ነው። ለዚህም ሲባል ቀበቶው ተፈቶ፤ ሌሎች በራስ ላይ ጉዳት ሊያደርሱ የሚችሉ ነገሮች ሁሉ ተፈትሸው በዕስር ቤቱ ኃላፊዎች እጅ እንዲቆዩ ይደረጋል። ራሱን ገደለ የተባለው ኑረዲን ሃሰንም ቢሆን በማረሚያ ቤቱ ህግ መሠረት ተገቢውን ፈፅሟል።

ታዲያ እንደምን ሁኖ ኑረዲን ሃሰን ራሱን ሊያጠፋ ቻለ ለሚለው ጥያቄ የጉጅሌው ቡድን የሠራውን ያውቃልና የሆነውን አይናገርም።ወጣቱ ራሱን አላጠፋም። ኑረዲን ሃሰን ብርቱ የሆነ የመኖር ምኞት እና የራሱ ራዕይ የነበረው ወጣት ነበር። ይህን ወጣት ቀጥቅጠው ገድለው ተስፋውን ያጨለሙት የጉጅሌዎቹ ጀሌዎች መሆናቸውን ደርሰንበታል። የኑረዲን ሃሰንን ህይወት የቀጠፈው ግለሰብም ሆነ ቡድን ህወሃት በስልጣን እስካለ ድረስ ለፍርድ እንደማይቀርብ የታወቀ ነው። እንዲያውም በህወሃት ባህል መሠረት ተመስግኖ ይሾማል ይሸለማል እንጂ ሌላ የሚሆን ነገር አይኖርም። እንግዲህ ህወሃቶች ከሚገለጡበት ነውር ተግባራት መካከል አንዱ የንፁህ ደም ያፈሰሰን ነፈሰ ገዳይ ለሹመት ማብቃታቸው ነው።

እነዚህ ቡድኖች እግራቸው በረገጠበት መንደር ሁሉ የንፁሃንን ደም በከንቱ ያፈሳሉ። ይሄ የታወቀው ልማዳቸው ነው። የንፁህ ሰው ደም አፍስሰው ሲያበቁም ከበሯቸውን እየደለቁ እና ምድሪቷን እያስጨነቁ ማን ይደፍረናል እያሉም ያጓራሉ።

ከዚያም ለሌላ ዙር ግዲያ ያበረታታቸው ዘንድ፡

ግደሉ ግደሉ ሰው መግደል ይበጃል፤

ሰው ያልገደለ ሰው ሲሄድ ያንጎላጃል።

እያሉ የሰው ደም መጠጣት ለለመደው አምላካቸው ቅኔ ይቀኙለታል።

እኛ ግን እንዲህ እንላለን ለሁሉም ግዜ አለው። የፍርድ ቀንም ሩቅ አይደለችም።እንደ ኑረዲን ሃሰን በየቦታው ተገድለው የተጣሉ ኢትዮጵያዊያን ብዙ ናቸው። ብዙ ፍትህ ተነፍጓቸው በየሥፍራው እንባቸውን በመዳፋቸው የሚያፍሱ አሉ። ከነ ቤተሰቦቻቸው ሜዳ ላይ የተጣሉም አሉ። ብዙ ጆሮን ጭው የሚያደርጉ በህወሃት የተፈፀሙ ሰቆቃዎች ሁሉ ተመዝግበው በጃችን አሉ። እነዚህ ሁሉ ቀናቸውን እየጠበቁ ነው። የእነ ኑረዲን ሃሰን፤ የእነ ህፃን ነብዩ፤ የእነ ወ/ሮ እቴነሽ ይማም፤ የእነ ሽብሬ ደሳለኝ፤ የእነ አቶ ደራራ ከፈኒ፤ የእነ አሰፋ ማሩ እና የሌሎች የብዙ ሺዎች ደም ከምድር ወደ ሰማይ እየጮኸ ነው። ይሄ ጩኸት መልስ የሚያገኝበት ቀን ፈጥኖ እንዲመጣ ትግሉ ተጧጥፎ በሁሉም መስክ መቀጠል ይኖርበታል። ሁል ግዜ እየገደልን እሰከ መጨረሻው እንዘልቃለን ማለት ቅዥት መሆኑንም ለጉጅሌዎቹ ማስታወስ ተገቢ ይሆናል።

ጉጅሌዎቹ ብልህነት የሌላቸው ባይሆኑ ኑሮ የህዝብን ድምፅ ማድመጥ ይመርጡ ነበር። ከተዘፈቁበትም የቅዥት ዓለም ውስጥ ለመውጣት ምን እናድርግ ብለው ራሳቸውን ይጠይቁ ነበር። ግን ምን ያደርጋል ጉጅሌዎቹ ቅዥታቸውን እንደ ኃይማኖት አምነው ስለተቀበሉት ለሌላ እልቂትና ደም መፋሰስ ራሳችውን ያዘጋጃሉ እንጂ ከገቡበት ቅዥት ለመውጣት ምን እናድርግ ብለው አይጠይቁም።ይሄ ቅዥታቸው ነው እኛ ከሌለን አገሪቷ ትበተናለች፤ የጎሳ ግጭት ይነሳል፤ እልቂት ይሆናል እያሉ ያለምንም እፍረት ድምፃቸውም ከፍ አድርገው እንዲለፈልፉ የሚያደርጋቸው። እውነቱ ግን በአሁን ሠዓት ከማንም በላይ ለአገራችን ቀንደኛ ጠላት መሆንን የመረጡት ራሳቸው ህወሃቶች ናቸው። የአገሪቷና የህዝቧ ጠላት መሆንን በመምረጣቸውም ነው “እኛ ከሌለን አገሪቷ ትበተናለች” እያሉ የሚያቅራሩት። ይሄንን ግን ባዶ ማቅራራት አድርጎ መገመት ከስህተት ይጥላል።

ህወሃቶች ሆይ ስሙ! በህዝባችን መካከል ያለው ልዩነት እና የጭካኔያችሁ ልክ ማጣት እሰከ ዛሬ አቆይቷችኋል።ጭካኔንም ከጀግና ተግባር እየቀላቀላችሁ ተራራውን አንቀጠቀጥን እያላችሁ ያቅራራችሁትን ሁሉም ሰምቷችኋል። ህዝቡንም ድርና ማግ ሁነው በአንድነት ያቆዩትን ክሮች በጣጥሳችሁ ለመጨረስ ሌት ተቀን እንደምትባዝኑም የተሰወረ አይደለም።”እኛ ከሌለን አገሪቷ ትበተናለች” የሚባል ሟርትም ካልተገራው አንደበታችሁ መውጣቱንም በጥሞና አድምጠናል። ይሄ ቅዥታችሁ በቅዥት እንደሚቀር እኛ እንነግራችኋለን። እኛ ኢትዮጵያዊያን እያለን አገራችን አትበተንም። ምንም እንኳ የምትሰሩት ሁሉ የተራ ወንበዴ ተግባር ቢሆንም፤ ጭካኔያችሁ ወሰን ቢያጣ፤ ቅንጣት ታክል አገራዊ ኃላፊነት የማይሰማችሁ ብትሆኑም፤ በአገሪቷ ዜጎች መካከልም የጎሣ ግጭት ፈጥራችሁ በሚፈሰው ደም እጃችሁን ታጥባችሁ በኢትዮጵያዊያን ጫንቃ ለመቀመጥ ብትመኙም አይሆንላችሁም።

የህወሃት ፖሊሲ የሚቀየረው በመቃብራችን ላይ ነው እያላችሁ እንደምታላዝኑም እናውቃለን።ይሄ የህዝብ ጠላት መሆንን መምረጣችሁን የሚያሳረዳ ሌላው ዓቢይ ነገር መሆኑን እንዳትረዱ ድንቁርናችሁና ትዕቢታችሁ ስለጋረዳችሁ አታስተውሉትም። የአገር እና የህዝብ ጠላት መሆን ማለት “እኔ ከሞትኩ ሰርዶ አይበቀል” ብሎ ግትር ማለትን እንደሚጨምር ልናስታውሳችሁ እንወዳለን። ”እኛ ያልነው ብቻ” ስትሉ ለእውነትና ለህዝብ ፍላጎት ሳይሆን ለራሳችሁ የግል ጥቅም እንደምትሞቱ ያሳየናል። አገርና ህዝብ ደግሞ ከግለሰቦችና እናንተን ከመሰለ እኩይ ቡድን ፍላጎት በላይ ስለሆነ በያዛችሁት መንገድ ብዙ አትዘልቁም። ህዝብ የአገሩ ባለቤት ለመሆን በተገኘው አጋጣሚ እና ባለው አቅም ሁሉ ይታገላችኋል። አሁንም ትግሉ እየተፋፋመባችሁ ነው። ከውስጥና ከውጪ የሚደረገው ትግል ከመቸውም ግዜ በላይ ተደጋግፎ የማይናወፅ መሠረት ጥሏል። ”በመቃብራችን ላይ” ካለሆነ ብላችሁ ድርቅ ማለታችሁን የሰማ ሁሉ የአገሩ ባለቤት ለመሆን ጋሻና ጦሩን እያነሳ ነው። አሁንም ከግትርነታችሁ የማትመለሱ ከሆነ እድል ፈንታችሁ መሰበር ነው። እኛም ለዚያ እየተዘጋጀን ነው። ጀግና የሆነ በሊማሊሞ በኩል ይሞክረኝ ብሎ በገዛ ህዝቡ ላይ ጦርነት ያወጀው የጥፋት መሪያችሁ መለስ ዜናዊ በድንጋጤ ብቻ መሞቱን እናንተም እኛም ህያው ምስክሮች ነን። ከእናነት መንደር ፍርሃት እንጂ ጀግንነት የለም። ጀግና እኔ ብቻ ብሎ ድርቅ አይልም። ጀግና ከራሱ ጥቅምና ፍላጎት በላይ ለህዝብ የሞትለታል እንጂ ህዝብን አይገድልም። እናንተ እንደ ጀግና ለማሰብ የአስተሰሳብ ደረጃችሁ እጅግ በጣም በዝቅተኛ ደረጃ ላይ ይገኛል።

ጀግና እንደምን ያስባል ብትሉ ?

ጀግና እንዲህ ያስባል እንላችኋለን ”በሩቅም በቅርብም ያላችሁ ወዳጅና ጠላቶቻችን ሆይ ስሙ! እኛ ለኢትዮጵያዊያን ነፃነት፤ እኩልነት እና ፍትህ ስንል ማንኛውንም ዋጋ ለመክፈል፤ የህዝባችንን በደል ልንሸከም፤ሁሉንም መከራ ልንቋቋም፤ ለህዝባችን ነፃነት፤ እኩነልት እና ፍትህ የሚታገሉትን ልንደግፉ፤ ነፃነትን የሚከለክሉትን፤ በዜጎች መካከል ቂምና በቀልን የሚተክሉትን፤ ፍትህን የሚያዋርዱትን ለመዋጋት ቆርጠን ተነስተናል”

የጀግና ሃሳብ እንዲህ ነው። እናንተ ግን እንዲህ ታስባላችሁ ብለን አንጠብቅም። ይሄ አስተሳሰብ ተፈጥሯችሁም ባህላችሁም አይደለም።ከግል ጥቅማችሁ ዘላችሁ ለእውነትና ለህዝብ ክብር የመቆም ባህል በእናንተ ውስጥ የለም። በእናንተ ውስጥ ያለው “ተኛ ሲባል የሚተኛ፤ ተነስ ሲባል የሚነሳ “ከንቱ ዜጋ የመፍጠር ምኞት ነው። ይሄን ምኞታችሁን የሚያመክን ወጣት እምቢ ብሎ ተነስቶ በግንቦት ሰባት ለፍትህ፤ ነፃነትና ለዴሞክራሲ በሚደረገው ትግል ውስጥ እየተቀላቀለ ነው። እኛ እያለን አገራችን አትበተንም የሚሉ ተነስተዋል። ከእንግዲህም አታስቆሟቸውም። በመቃብራችን ላይ ብላችሁ እንደተመኛችሁት ሁሉ ምኞታችሁን ለማስፈፀም መሠረት የያዘ ትግል በሁሉም አቅጣጫ ተጧጥፎ ይቀጥላል።

በመጨረሻም ያፈሰሳችሁት ደም ከምድር ወደ ሰማይ እየጮኽ ነው። ብዙ ኢትዮጵያዊያንን እየገደላችሁ በጅምላ በየጉድባው እንደምትቀብሩም ታውቋል። ይሄን ሁሉ ግዲያ እንድትፈፅሙ የሚያደርጋችሁ የስልጣን ሥሥትና የንዋይ አፍቆሮታችሁ የሚርካ አልሆነም። እንግዲህ ለዚህ ሁሉ ወንጀል ተጠያቂው የትግሬ ነፃ አውጪ ነኝ ብሎ ራሱን የሚጠራው ጎጠኛው ቡድን መሪዎች ናቸው። በዚያች አገር የሚፈሰው የኢትዮጵያዊ ደም ሁሉ ካለእነርሱ እውቅናና በጎ ፈቃደኝነት ውጪ አይደለም። ለእያንዳንዷ ላፈሰሳችሁት ደም ዋጋ የምትከፍሉበት ቀን እሩቅ አይደለም። በህይወት እያላችሁ ታያላችሁ ልጆቻችሁም ምስክሮች ይሆናሉ።

ድል ለኢትዮጵያ ህዝብ!!!

ጄኔራል ሰዓረና ጋዜጠኛ እስክንድር – ከኢየሩሳሌም አረአያ

June15/2014


ሰኔ 1 ቀን 1997ዓ.ም፤ በአዲስ ከተማ ት/ቤት የተጀመረው ተማሪዎችንና ንጹሃን ዜጐችን በግፍ የመግደል እርምጃ ተከትሎአብዛኛው ባለስልጣናት ልጆቻቸውን ከየት/ቤቱ በአጃቢ ያስወጡ ነበር። ወደ ካቴድራል ት/ቤት በሁለት ኮብራ ተጭነውየተላኩ 20 ልዩ የፌዴራል ፖሊሶች የጄ/ል ሰአረና የጄ/ል ብርሃነ (ወዲ መድህን) ሴት ልጆችን አጅበው ሄዱ። ሁለቱ ሴትልጆች በማግስቱ አሜሪካ ኤምባሲ ቪዛ ተመቶላቸው ዓርብ ሰኔ 3 ቀን በረሩ። የብዙ ባለስልጣናት ልጆች በተመሳሳይ እንዲወጡተደረገ።

..29ሺህ የአሜሪካ ዶላር በተርም እየተከፈለላቸው መማር ቀጠሉ። የአዜብ ልጅና የእህቷ ልጅ፣(በነገራችን ላይ አርአያ መኮንን ይባላል፤ በ1995ዓ.ም ቦሌ ከሩዋንዳ ፊት ለፊት ጥቂት ገባ ብሎ አዜብ ለዚህ ወጣት በ7 ሚሊዮን ብር ቪላ ቤት ገዝታ በስጦታ አበርክታለች። የቪላው ኪራይ ሂሳብ በስሙ ባንክ ይገባለታል) ..የአርከበና ስብሃት ልጆች በቨርጂኒያ፣ የሽፈራው ጃርሶ ልጆችበካሊፎርኒያ፣ የፖሊስ ኮሚሽነር የነበረው ወንጀለኛውና 5ሚሊዮን ዶላር ሰርቆ የወጣው ተስፋዬ መረሳ ልጆችበኒዮዎርክ….ወዘተ በተቀማጠለ ኑሮና በውድ ክፍያ መማር ያዙ። ባለፈው አመት በነርስ የተመረቀችው የጄ/ል ሰአረ ልጅ ሐመልማል ሰዓረ የምርቃት ፕሮግራም ላይ ጄኔራሉ ተገኝተው ነበር።…ወደ ጋዜጠኛ እስክንድር ነጋ እንለፍ። እስክንድር በላባቸው ሰርተው ሃብት ካፈሩ ጥሩ ቤተሰቦች የተገኘ ልጅ ሲሆን የተማረው በሳንፎርድ ት/ቤት ነው። ከዚያም አሜሪካ መጥቶ ትምህርትና ህይወቱን ቀጠለ። “አገር አማን” ብሎ በዘመነ ኢህአዴግ አገር ቤት ገባ። ተደጋጋሚ እስርና ድብደባዎችን አሳለፈ። እነሆ “አሸባሪ” ተብሎ ከሌሎች ንፁሃን ጋር በእስር እየማቀቀ ይገኛል። እነ ጄ/ል ሰአረና መሰሎቻቸው በመቶ ሺህ በሚቆጠር ዶላር ልጆቻቸውን በአሜሪካና አውሮፓ ሲያስተምሩና ሲያንደላቅቁ፣ እንዲሁም ልጆቻቸውን ለማስመረቅ ሲገኙና ሲደሰቱ በአንፃሩ በመፃፉና ሃሳቡን በመግለፁ ብቻ እስር ቤት የተወረወረውና ናፍቆት ልጁን እንዳያሳድግ የተደረገው እስክንድር ነጋ ጭራሽ ቤተሰቡ ያወረሱትን ቤት በግፍ እንዲነጠቅ ተደረገ። በጄኔራሎቹና ባለስልጣናቱ ሰፈር ግን በሚሊዮን ብር የተገነባ ቪላ፣ ልጆቻቸው የሚንደላቀቁበት በመቶ ሺህ የሚቆጠር ዶላር…ወዘተ አለ። ይህ ከህዝብ የተዘረፈ የአገር ሃብት ነው!! የጄ/ል ሰዓረ ባለቤት ኰ/ል ፅጌ በስማቸው በገርጂ የተገነባውና ሰባት ሚሊዮን ብር የፈጀው ቪላ ሲገኝ የሚገርመው የቅጥር ግቢው ወለል በእምነበረድ መሸፈኑ ነው። ሌላው በሙስና የታሰሩት የደህንነት ሹሞቹ ወ/ስላሴና ገ/ዋህድ..መኖሪያ ቤት ውስጥ በርካታ የጦር መሳሪያዎችና ቦንቦች እንዲሁም በሚሊዮን የሚቆጠር ገንዘብና የቤት ካርታ ወዘተ መገኘቱን ገዢው ፓርቲ ይፋ አድርጓል። ዛሬጠያቂ ባይኖርም ቅሉ ነገር ግን ጄኔራሎቹና ባለስልጣናቱ እንደነ ወ/ስላሴ ዘርፈው ያካበቱት ለመሆኑ አያጠያይቅም።

የሚገርመው መፅሐፍትና ጋዜጣ የተገኘበት የእስክንድር ቤት ሲወረስ በአንፃሩ ህገ ወጥ የጦር መሳሪያና ሚሊዮኖች ተገኘበት ያሉትን የዘራፊዎቹን የሙስና ቤት አልነኩም።… እንደ እስክንድር ሁሉ አቶ አንዱአለም፣ አቶ በቀለ፣ ውብሸት፣ የሙስሊሙ ህብረተሰብ ተወካዮች እነ አቡበከር.. በሙሉ ልጆቻቸውን እንዳያሳድጉ የተደረጉ የህሊና እስረኞች ናቸው!! እንዲሁም ጄ/ል ሰአረ በምሳሌነት ተጠቀሱ እንጂ የአብዛኛው ባለስልጣን ከዘረፋ የተገኘ ህይወት ተመሳሳይ ነው። የአንዳንዶቹ ባለስልጣናትና ልጆች የአሜሪካ ውሎና ኑሮ የሚያሳይ በፎቶ የተደገፈ ማስረጃ እንዳለ ሳልጠቁም አላልፍም…

(በፎቶው ጄ/ል ሰዓረ ሴት ልጃቸውን አቅፈው ሲያስመርቁና ሲደሰቱ- በአንፃሩ እስር ቤት ከጋዜጠኛ ሰርካለም የተወለደው ሕፃን ናፍቆት እስክንድር በጨቅላነቱ በስደት ያለ አባት እንዲያድግ ተፈርዶበት ይታያል..)

በእስር ላይ የሚገኙት የጋዜጠኛ እስክንድር ነጋ እና የአቶ አንዷለም አራጌ መልእክት (ሊያነቡት የሚገባ) – ከጋዜጠኛ ኤልያስ ገብሩ

June 15/2014

“‹‹የታሰራችሁ ጋዜጠኞች እና ጦማሪያኖች የእኔ ጀግኖች ናችሁ። አከብራችኋላሁ።›› ብለህ ንገርልኝ አለኝ – ደጋግሞ።…”ከትናንት በስትያ ሰኔ 03 ቀን 2006 ዓ.ም ከቀኑ 6፡00 ሰዓት ላይ ከቅርብ ጓደኛዬ እና የሙያ ባልደረባዬ ጋዜጠኛ አናንያ ሶሪ ጋር ወደቃሊቲ ማረሚያ ቤት [እስር ቤትም ነው] አምርተን ነበር- ጋዜጠኛ እስክንድር ነጋንና የአንድነት ፓርቲ ጸሐፊ የሆኑትን አቶ አንዷለም አራጌን ለመጠየቅ። የተለመደውን የፖሊስ ፍተሻ አልፈን ወደ ውስጥ ስንዘልቅ የሰማያዊ ፓርቲ የድርጅት ጉዳይ ኃላፈ አቶ ብርሃኑ ተ/ያሬድ ፣ አቶ ሳሙኤል የተባሉ አባልና የ‹‹ነገረ ኢትዮጵያ›› ጋዜጣ ዋና አዘጋጅ ጋዜጠኛ ጌታቸው ሽፈራው እስክንድርን ሊጠይቁ ቀድመውን ደርሰው ነበር።

…እስክንድርን እና አንዷለምን አስጠራናቸው፡፡ ሁለቱም ሲያዩን ደስ አላቸው፡፡ በተለይ በተለይ የእስክንድር ፈገግታ በጣም ደማቅ ነበር። ተከፋፍለን ከሁለቱም ጋር ሃሳቦችን መለዋወጥ ጀመርን፡፡ እስክንድር በዓለም የጋዜጠኞች እና የዜና አታሚዎች ማኅበር የዓመቱ የወርቅ ብዕር የ “pen Golden of freedom 2014″ ተሸላሚ በመሆኑ

‹‹እንኳን ደስ ያለህ››

አልኩት።

‹‹አመሰግናለሁ። ትናንት አንድ ልጅ ሊጠይቀኝ መጥቶ ነግሮኛል››

ካለን በኋላ ደግመን ስለሽልማቱ በጋራ ሃሳብ መለዋወጥ ቀጠልን። እስክንድር ሽልማቱ አዲስ መሆኑን አላወቀም ነበር።

በመሆኑም ስለሽልማቱ ሁኔታ፣ ማን እንደሸለመው፣ ሽልማቱ የት እንደተደረገ፣ ሽልማቱን ማን እንደተቀበለለት [ሽልማቱን የተቀበለው በኢትዮጵያ በሽብርተኝነት ክስ ወንጀለኛ ተብሎ ከባልደረባው ፎቶ አንሺ ጋር 11 ዓመታት ከተፈረደበት በኋላ በይቅርታ የተለቀቀው ስዊድናዊ ጋዜጠኛ ማርቲን ሽብዬ ነበር]፣ የሽልማት ሥነ-ሥርዓቱ ምን እንደሚመሰል፣ በሽልማቱ እነማን እንደተገኙ …ያወቅነውን ሁሉ ነገርነው።

‹‹ይህንን አላዋኩኝም፣ ሰርካለም (ባለቤቱ) ለምን በቦታው አልተገኘችም?››

በማለት ጠየቀንና በድጋሚ ደስ ብሎት ጣቶቹን በሽቦ ውስጥ አሾልኮ ጨበጠን። ወዲያው ይህቺን መልዕክት ተናገረ፡-

‹‹ይህ ሽልማት የእኔ ብቻ አይደለም። የእናንተም ነው። የኢትዮጵያዊ ጋዜጠኞች ነው። ሁላችንንም ይመለከተናል፡፡ ለሁላንችም ይገባናል። ይሄንን ሽልማት የምመለከተው ሐሳብን በነጻነት ከመግለጽ የመብት ጥሰት አኳያ ብቻ አይደለም። ለሌሎች የዜጎች መብቶች ሲሉ ለታገሉ እና እየታገሉ ላሉ ፖለቲከኞች፣ የሕሊና እስረኞችም ጭምር ነው። ሀሳብን በነጻነት የመግለጽ መብት ከሌሎች ከተነፈጉ መብቶች ተለይቶ የሚታይ አይደለም፡፡ ሁሉንም መብቶች እናገኛቸዋለን፣ ወይም እናጣቸዋለን። ለዚህ ደግሞ ጸንተን እንታገል፣ ትግላችን ግን ሰላማዊ ብቻ መሆን አለበት። …››

እስክንድር ደስ ብሎት ሃሳቡን መናገሩን ቀጥሏል፡፡ እኔ ለተወሰኑ ቀናት በማዕከላዊ መታሰሬን ሰምቶ ስለነበረም

‹‹ማዕከላዊ እያለህ የታሰሩትን ጋዜጠኞች እና ጦማሪያኖች ለማግኘት ችለህ ነበር?››

ብሎ ጠየቀኝ፡፡ እነሱን በአካል ማግኘት አለመቻሌን ነገር ግን ከእነሱ ጋር ታሥረው የነበሩ ሌሎች ተጠርጣሪ ዜጎችን አግኝቼ በእስር ስላሉበት ሁኔታ መጠየቄን ነገርኩት።

የታሰሩት ጋዜጠኞች እና ጦማሪያኖችን ቤተሰብ ማግኘት እችል እንደሆነና ከቻልኩም በእነሱ በኩል መልዕክቱ ይደርስለት ዘንድ በድጋሚ ጥያቄያዊ ሃሳቡን አቀረበልኝ፡፡ የተወሰኑ የእስረኛ ቤተሰቦችን ማግኘት እንደምችል አስረዳሁት።

‹‹የታሰራችሁ ጋዜጠኞች እና ጦማሪያኖች የእኔ ጀግኖች ናችሁ። አከብራችኋላሁ።››

ብለህ ንገርልኝ አለኝ – ደጋግሞ።… በዕለቱ ከሰዓታት በፊት ሰናይት ታከለ የምትባል ወዳጄም እስክንድርን ልጠይቀው ቃሊቲ እንደምሄድ በነገርኳት ጊዜ ‹‹እንደማከብረው እና እንደማደንቀው ንገርልኝ›› ያለችኝን መልዕክት ለእስክንድር አደረስኩላት።እሱ ግን ሳቅ እያለ

‹‹ተሳስተሻል! …ተሳስተሻል! …ተሳስተሻል››

ብለህ ንገራት አለኝ።

‹‹ለምን?››

አልኩት፡፡

‹‹ገና ምን ሰርቼ?››

በማለት በዚያ ትሁት አንደበቱ መለሰልኝ፡፡ በእውነት መልሱ አስደመመን። ዋይ እስክንድር፣ ፍጹም የተለየ ታላቅ ሰው!!! እስክንድርን እናናግረው የነበርን ጠያቂዎች ወደ አንዷለም አራጌ ዞርን፡፡ አንዷለም ጋር የነበሩት ደግሞ ወደ እስክንድር።

አንዷለም የስፖርት ቲ-ሸርት ከቁምጣ ጋር ለብሷል። ጥቁር መነጽር አድርጓል። ረጋ ብሎ ፈገግ በማለት

‹‹ምን አዲስ ነገር አለ?››

በማለት ጨዋታ ጀመረ። አንዷለም የእስክንድርን ሽልማት ሰምቶ ኖሮ፣

‹‹አሁን ከምሳ በኋላ ጣፋጭ የለውዝ ሻይ እሱን እና ጓደኞቻችንን በመጋበዝ ‹እንኳን ደስ ያልህ!› በማለት ሰርፕራይዝ አደርገዋለሁ። ምግብ ማብሰል እያለማመድኩት ነው። ብዙ ጊዜ እኔ ነኝ ሰርቼ የማበላው። በልጅነቱ በበርገር ያደገ ልጅ አሁን ሽንኩርት እና ቲማቲም መክተፍ ችሏል …››

በማለት በቀልድ ነገረን።

‹እነማን ከእናንተ ጋር አሉ? በአንድ ክፍል ውስጥስ ስንት ናችሁ? ጊዜያችሁንስ እንዴት ነው የምትጠቀሙበት?››

የሚል ጥያቄ አቀረብንለት።

‹‹ለረዥም ጊዜ፣ በጣም አስቸጋሪ ክፍል ውስጥ፣ መሬት ላይ ስንከባለል ነበር በእስር ያሳለፍሉት፡፡ አሁን አቶ ስዬ አብርሃ ታስሮ በነበረበት ጥሩ በሚባል ክፍል ውስጥ ለአምስት ታስረን እንገኛለን፡፡ አቶ መላኩ ተፈራ፣ አቶ መላኩ ፈንታ ና አንድ ባለሃብት አብረውን ናቸው፡፡ አሁን አልጋ ላይ መተኛት ጀምሬአለሁ፡፡ ይሄ ለእኔ እንደ አዲስ ሕይወት ነው። አሁን ደስተኛ ነኝ። …ጊዜያችንን በጥሩ ሁኔታ ከፋፍለን እየተጠቀምንበት ነው፡፡ እናነባለን፣ እንወያያለን፣ የምንፈልጋቸውን መጽሐፍት ግን በምንፈልገው ጊዜ አናገኝም፣ በዚህ በኩል መጠነኛ ችግር አለ፡፡ በተረፈ ደህና ነኝ። እኔ ተስፈኛ ነኝ። እናንተም በተሰማራችሁበት ዘርፍ የምትችሉትን ሁሉ ለሀገራችሁ ለውጥ መታገል አለባችሁ…››

ከሁለቱም ጋር የነበረንን የ30 ደቂቃ ቆይታ ሳንጠግብ

‹‹በቃችሁ››

የሚለው የፖሊስ ድምጽ ተሰማ።

‹‹እናመሰግናለን፣ በቃ ሂዱ››

ሲል አንዷለም በእርጋታ ተናግሮ በሽቦ ስር አሾልኮ እጆቻችንን ጨበጠን። እስክንድር ደግሞ

‹‹‹ሲመቻችሁ ብቻ መጥታችሁ ጠይቁን፣ ሥራ እንዳይበደል!። ሥራችሁን ሥሩ››

በማለት ለእኛም ያለውን አሳቢነት ከምክሩ ጋር ደጋግሞ ገለጸልን – ሁሉንም ሰላም በሉልኝ በማለት። እንግዲህ እስክንድርን የምትሉ ሁሉ ሰላምታውን በእኔ በኩል አድርሻለሁ።

የአዳማ ነጋዴዎች በማስታወቂያ ሰሌዳዎች ላይ የተወሰደውን እርምጃ ተቃወሙ

June14/2014

ማስታወቂያዎቹ በአንድ ሳምንት ውስጥ ካልተስተካከሉ ሰሌዳ መንቀል ይጀመራል

“አማርኛን ከክልሉና ከከተማው ለማጥፋት የሚደረግ ጥረት ነው” ነጋዴዎች

“ብሔሮችን እርስ በርስ ለማጋጨት ሆን ተብሎ የሚነዛ አሉባልታ ነው” የከተማዋ ባህልና ቱሪዝም ቢሮ

                 ለንግድ ድርጅቶቻቸው በሰቀሏቸው ማስታወቂያዎች ላይ የተወሰደው በቀይ ቀለም የማበላሸት እርምጃ ህገወጥ ነው ያሉት የአዳማ ከተማ ነጋዴዎች፤ በማስታወቂያዎቹ ላይ “ኦሮምኛ ፊደላት አነሱ” በሚል ሰበብ አማርኛን ከክልሉና ከከተማው ለማጥፋት ጥረት እየተደረገ ነው ሲሉ እርምጃውን ተቃወሙ፡፡ የአዳማ ከተማ ባህልና ቱሪዝም ቢሮ በበኩሉ፤ አብዛኛዎቹ ማስታወቂያዎች ያለባቸው እግር እንዲስተካከል በተለያየ መንገድ ጥረት ሲያደርግ መቆየቱን ጠቁሞ፣ ነጋዴዎቹ እርማት ለማድረግ ፈቃደኛ ባለመሆናቸው በ900 ማስታወቂያዎች ላይ በቀይ ቀለም የ“X” ምልክት ማድረጉን ለአዲስ አድማስ ገልጿል፡፡ ማስታወቂያዎቹ በአንድ ሳምንት ውስጥ ካልተስተካከሉ ሰሌዳዎችን የመንቀል እርምጃ ይወስዳል ብሏል ቢሮው፡፡ “ለረጅም አመት የተጠቀምንበትን ማስታወቂያ ዛሬ ምን አዲስ ነገር ተገኝቶ ነው ብልሽትሽቱን የሚያወጡት” ያለው አንድ ወጣት ነጋዴ፤ እርምጃው አማርኛን ከክልሉና ከከተማው ለማጥፋት የሚደረግ ጥረት ነው ሲል ነቅፏል፡፡

ከዚህ ቀደምም ቢሮው ከዘጠኝ ሺህ በላይ የማስታወቂያ ሰሌዳዎችን ከየንግድ ቤቱ ነቅሎ ወስዶ የት እንዳደረሰው አይታወቅም ብለዋል ሌላው የአዳማ ነጋዴ፡፡ “ነጋዴው ህግና ስርዓትን ተከትሎ እየሰራ ለመንግስት ተገቢውን ግብር እየከፈለ ነው” ያሉት አንድ አስመጪና ላኪ በበኩላቸው፤ “የአማርኛ ፊደል በዛ፣ የኦሮምኛው ደቀቀ እያሉ መጥፎ መንፈስ የሚዘራ ስራ ከመስራት ህገ ወጥ ንግድንና ነጋዴን ስርዓት በማስያዝ፣ ለምን ጤናማ የንግድ ውድድር እንዲፈጠር አያደርጉም?” ሲሉ ጠይቀዋል፡፡ “ነጋዴው የማስታወቂያ ሰሌዳውን በውድ ዋጋ አሰርቶ እንደሚያቆመው እየታወቀ ያለማስጠንቀቂያ በቀይ ቀለም ማበላሸት ነጋዴውን ለመጉዳትና ሞራሉን ለመንካት ሆን ተብሎ የተወሰደ እርምጃ ነው” ያሉት ሌላ ነጋዴ፤ ማስታወቂያውን ለማበላሸት የወጣው ቀይ ቀለም ለመንግስትም ቢሆን ኪሳራ ነው ብለዋል፡፡

ላለፉት 28 ዓመታት በንግድ ስራ ላይ እንደቆዩ የጠቆሙ አንድ ነጋዴ እስከዛሬ፣ ከማስታወቂያ ጋር በተያያዘ ያየሁት አንድም ችግር የለም በማለት የአሁኑ ፖለቲካዊ ዓላማ ሊኖረው ይችላል ሲሉ ግንታቸውብ ሰንዝረዋል፡፡ “ጉዳዩ በቅርቡ ከተነሳው የተማሪዎች አመፅ ጋር የተያያዘና አንዳንድ ወገኖች ለአማርኛ ቋንቋ ያላቸውን ጥላቻ ለማሳየት የተጠቀሙበት አጋጣሚ ሳይሆን አይቀርም” ብለዋል - ነጋዴው፡፡ የአዳማ ከተማ ባህልና ቱሪዝም ቢሮ ኃላፊ አቶ ዘውዴ የሺጥላ በበኩላቸው፤ በየንግድ ቤቱ በር ላይ የተሰቀሉት ማስታወቂያዎች መሰረታዊ ችግር እንዳለባቸው ጠቅሰው ከእነዚህም ውስጥ የመጀመሪያው በኦሮምኛ ቋንቋ የተፃፉት ሁሉም ማስታወቂያዎች በጣም ደቃቃና ለማንበብ አስቸጋሪ መሆናቸው ነው ብለዋል፡፡ ሁለተኛው ችግር የአማርኛውን ቃል ወደ ኦሮምኛ አስተርጉመው ሲፅፉ የትርጉም መፋለስ ማስከተሉ የክልሉ የስራ ቋንቋ ኦሮምኛ በመሆኑ የተፋለሰውን እንዲያስተካክሉ እርምጃው መወሰዱን ተናግረዋል፡፡

ከሚያዚያ ወር መጀመሪያ ጀምሮ ባህልና ቱሪዝም ቢሮው የማስታወቂያ ፅሁፋቸውን እንዲያስተካክሉ በኦሮሚያ ቴሌቪዥንና በተለያዩ መንገዶች ጥሪ ሲያደርግ መቆየቱን የጠቆሙት አቶ ዘውዴ፤ ነጋዴዎች ይህን የማስተካከያ እርምጃ ለመውሰድ ፈቃደኛ ባለመሆናቸው ከዘጠኝ መቶ በላይ በሆኑ ማስታወቂያዎች ላይ በቀይ ቀለም የ “X” ምልክት መደረጉን ተናግረዋል፡፡ “ነጋዴዎቹ በአንድ ሳምንት ውስጥ የተጠቀሱትን ችግሮች ለማስተካከል ካልቻሉ ቀጣዩ እርምጃ ማስታወቂያዎቹን መንቀል ይሆናል” ያሉት የቢሮው ሃላፊ፤ ባለፈው ዓመትም ማስታወቂያዎችን በተደጋጋሚ አስተካክሉ ብለን ፈቃደኛ ባለመሆናቸው፣ ቢሮው ከ10 ሺህ በላይ ማስታወቂያዎችን ነቅሎ ከወሰደ በኋላ፣ አስተካክለው እንዲወስዱ ጥሪ ቢያደርግም የመጣ ባለመኖሩ የማስታወቂያ ሰሌዳዎቹ ለመንግስት ገቢ ተደርገዋል ብለዋል፡፡ አማርኛን ከክልሉ ለማጥፋት ጥረት እየተደረገ ነው የሚለውን የነጋዴዎች ቅሬታ በተመለከተም፤ “የክልሉ የስራ ቋንቋ ኦሮምኛ በመሆኑ በአግባቡ ተጠቀሙ አልን እንጂ አማርኛን አትጠቀሙ አላልንም” ያሉት አቶ ዘውዱ፤ ይሄ ሆነ ተብሎ ብሄሮችን እርስ በእርስ ለማጋጨት የሚነዛ አሉባልታ ነው ሲሉ አጣጥለውታል፡፡

“ ጉዳዩን ከሰሞኑ የተማሪዎች ብጥብጥ ጋር ለማገናኘት መሞከሩም ብዙ ርቀት የማያስኬድ የፅንፈኞች አሉባልታ ነው” ብለዋል - ሃላፊው፡፡ የአዳማ ከተማ ባህልና ቱሪዝም ቢሮ በአዋጅ ከተሰጠው ስልጣን አንዱ የክልሉን ባህል፣ ቋንቋና ትውፊት ሳይበረዝና ሳይበላሽ ለትውልድ ማስተላለፍ እንደሆነ የጠቆሙት አቶ ዘውዱ፤ አሁን እየተደረገ ያለው ግን ቋንቋና ባህልን ማበላሸት ነው ብለዋል፡፡ ‹ሚኒ ማርኬት› የሚለውን ማስታወቂያ በኦሮምኛ የላቲን ቁቤ ‘ሚኒ ማርኬት’ ብለው ሲያስቀምጡት ‘ሚኒ’ የሚለው ቃል በኦሮምኛ አስነዋሪ ቃል ስለሆነ፣ ‹ይህን አስተካክሉ› ብሎ መንገር ወደ ሌላ ነገር መተርጎም የለበትም ያሉት ሃላፊው፤ እስካሁን ምልክት ከተደረገባቸው ከዘጠኝ መቶ ማስታወቂያዎች ውስጥ 300 ያህሉ ማስተካከያውን እንዳደረጉ ጠቁመው፤ ሌሎቹም እንዲያስተካክሉ እየተጠበቁ መሆናቸውን ገልፀዋል፡፡ ይህ ካልሆነ ግን ከአንድ ሳምንት በኋላ ሰሌዳ የመንቀል እርምጃ እንደሚወሰድ አስጠንቀቀዋል - የቢሮው ሃላፊ፡፡